مجتبی طلایی- هفتم اسفندماه، سالروز تصویب قانون استقلال کانون وکلای دادگستری که در میان حقوقدانان و وکلا به نام روز وکیل نامگذاری شده است فرصتی است تا بار دیگر به این حرفه حساس و در عین حال اثرگذار بر تأمین حق و حقوق مردم بپردازیم.
ریاست هیأتمدیره کانون وکلای همدان در خصوص این روز، فعالیتهای کانون و مسائل و مشکلات پیش روی وکلا مباحثی را مطرح کرد.
مهدی غلامیجلال در خصوص وجه تسمیه این روز، به پیشینه وکالت در کشور و ضرورت استقلال این نهاد از قوای سهگانه بویژه قوه قضاییه اشاره کرده و گفت: استقلال یک وکیل لازمه ایجاد و تشکیل یک دادرسی عادلانه است، چرا که اگر وکیل خود را وابسته به هر نهادی بداند همواره بیم آن وجود دارد که پا را از دایره انصاف و اعتدال بیرون گذارد اما این استقلال هرگز مطلق نبوده و در مواردی طبق پیشبینی قانون، اعمال وکلا به وسیله دستگاههای نظارتی مورد بازنگری قرار میگیرد. به عنوان مثال تأیید صلاحیت کاندیداهای هیأتمدیره کانونهای وکلا با دادگاه انتظامی قضات است همچنین به آرای قابل اعتراض دادسرای کانون وکلا در دادگاه انتظامی قضات که نهادی وابسته به قوه قضاییه است رسیدگی میشود.
این قانون در سال 1333 به همت دکتر مصدق به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است و همانطور که بیان شد از ضروریات یک جامعه متمدن است. وی ادامه داد: استقلال وکلا نه امری جدید است بلکه ریشه در آموزههای دینی ما دارد برای مثال در فرازی از نامه ارزشمند حضرت علی(ع) به مالک اشتر چنین آمده که ای مالک جامعه الهی سرافراز نمیشود مگر آنکه در آن جامعه فرد ضعیف بتواند بدون لکنت زبان حق خود را مطالبه نماید.
رئیس کانون وکلای همدان افزود: بحث استقلال بحثی ملی و حتی فراجناحی است. وکیل و قاضی دو بال پرنده عدالت هستند و هماهنگ بودن این دو بال نشأت گرفته از مغز متفکر آن یعنی قانون است.
غلامیجلال اجباری شدن وکالت را (که در پیشنویس قانون جامع وکالت پیشبینی شده است) امری بسیار مفید قلمداد کرد و افزود: این امر منوط به ایجاد زیرساختهای مناسب از جمله طرح بیمه وکالت است تا چنانچه فردی در زمان نیاز به وکیل امکان پرداخت حقالوکاله را نداشت بتواند از بیمه وکالت خود استفاده نماید.
وی بیان کرد: دایره معاضدت کانون وکلا همه روزه به غیر از پنجشنبهها آماده ارائه مشاوره حقوقی رایگان به مردم است و در صورت نیاز نیز اقدام به تعیین وکیل معاضدتی برای متقاضیان مینماید.
رئیس کانون وکلای همدان اعلام کرد: هم اکنون 727 وکیل پایه یک و 70 کارآموز وکالت در استان همدان مشغول به کار هستند و متأسفانه با توجه به اینکه در کشور ما و به طرز جدیتر در استان همدان استفاده از وکیل فرهنگسازی نشده بعضاً همین تعداد از وکلا نیز با مشکل بیکاری روبهرو هستند.
وی افزود: برای حل این معضل نقش رسانهها و صدا و سیما بسیار مهم و تأثیرگذار است و چنانچه رسانهها در راستای ایجاد فرهنگ استفاده از وکیل اقدام نمایند میتوان از وقوع بسیاری از جرایم و مشکلات حقوقی پیشگیری نمود. در بسیاری موارد دیده میشود که مردم در انتهای یک دعوای حقوقی یا کیفری و حتی پس از صدور اجراییه برای دفاع از حقوق خود به وکیل مراجعه مینمایند حال آنکه در این مرحله دیگر امکان کمک وجود نداشته و اصطلاحاً مرده را نزد طبیب حاضر میکنند حال آنکه در بسیاری از جوامع پیشرفته حضور وکیل در زمان انعقاد قرارداد یا ابتدای طرح یک دعوی الزامی است و با این روش از بروز بسیاری از آفات جلوگیری میشود.
رئیس کانون وکلا گفت: با توجه به گستردگی علم حقوق و قوانین متعدد در رشتههای مختلف، بحث وکالت و وکیل تخصصی بیش از پیش حایز اهمیت است چرا که امکان کسب تخصص و تسلط بر همه گرایشها حقوق برای یک فرد امری غیرممکن است.
وی از رسانهها بویژه رسانه ملی به دلیل ارائه تصویری نادرست و گاه بسیار غیر انسانی که از وکلا در سریالهای تلویزیونی پر بیننده میسازند انتقاد کرد و افزود: با عنایت به نقش اساسی این رسانه در ایجاد فرهنگ وکالت متاسفانه ارائه این تصاویر غلط باعث خدشهدار شدن حرفه مقدس وکالت و ایجاد بیاعتمادی به وکیل بین آحاد جامعه میشود.
رئیس هیأتمدیره کانون در خصوص ازدیاد فارغالتحصیلان بیکیفیت و کم سواد حقوق به انتقاد پرداخته و این امر را سبب خدشهدار شدن وجهه حقوقدانان و افزایش انتظار این افراد برای جذب شدن در کانونهای وکلا دانست و گفت: روش فعلی جذب کارآموز (از طریق آزمون هماهنگ و با همکاری سازمان سنجش آموزش کشور) سیستم درستی است و روش فعلی تنها روش پاسخگو در این خصوص است.