■ صادرات یک میلیون بشکه از تحریم معاف میشود
یک کارشناس نفتی معتقد است با روی کار آمدن بایدن سیاست فشار حداکثری کنار گذاشته خواهد شد و تا یک سال دیگر فروش نفت ایران به شکل رسمی تا حدود یک میلیون بشکه افزایش خواهد یافت.
با پیروزی جو بایدن، نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، یکی از مهمترین مباحث بازار نفت جهان طی هفتههای اخیر، تحتتأثیر وعدههای بایدن مبنی بر بازگشت آمریکا به توافق هستهای برجام این بوده است که نفت ایران احتمالا به بازار جهانی به شکل رسمی باز خواهد داشت و نفت خود را به فروش میرساند. البته اینگونه نبوده است که ایران در زمان تحریمها نفتی نفروخته باشد. خبرگزاری رویترز، برخی شرکتهای نفتی و شرکتهای رصد کشتی در ماههای اخیر گزارشهای متعددی از فروش غیررسمی نفت ایران منتشر کردند. در روز ۲۱ آبانماه سالجاری نیز سیدحمید پورمحمدی، معاون امور اقتصادی و بودجه سازمان برنامه و بودجه از میانگین فروش ۷۰۰ هزار بشکه نفت در روز خبر داد که بهنوعی اظهارنظر رسمی از سوی یک مقام رسمی در اینباره بود. از سوی دیگر طبق اعلام محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، لایحه بودجه سال آینده بر پایه صادرات روزانه ۶۵۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه نفت با متوسط قیمت ۴۰ دلار تدوین شده است.
با توجه به آنچه در لایحه بودجه ارائه شده از سوی دولت عنوان شده است، میزان فروش نفت ایران در سال ۱۴۰۰ برابر ۶۵۰ هزار بشکه در روز مدنظر قرار گرفته شده است. ایمان ناصری، مدیر بخش خاورمیانه شرکت مشاوره نفت و گاز FGE مستقر در لندن در گفتوگویی آنلاین با خبرآنلاین در پاسخ به این پرسش که تا چه حد میتوان به بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی خوشبین بود و این اتفاق در چه زمانی رخ میدهد، عنوان کرد: «در واقع سناریوی پایه شرکت ما بر این مبنا است که به احتمال ۷۰ درصد این اتفاق در سال آینده میلادی رخ خواهد داد. اما زمان محتملی که ایران بتواند به افزایش رسمی صادرات داشته باشد در ۳ ماهه پایان سال ۲۰۲۱ و پس از جابهجایی دولت و سر کار آمدن دولت جدید در ایران خواهد بود. یعنی در اکتبر و نوامبر و دسامبر سال آینده ایران احتمالا بتواند صادرات رسمی خود را افزایش دهد.
ناصری با اشاره به اهمیت میزان رفع تحریمها بیان کرد: «پرسشی که در این میان مطرح میشود این است که این بازگشت به بازار جهانی تا چه حد خواهد بود؟ تصور ما این است که دولت بایدن برای آغاز مذاکرات طرفین بر سر رفع تحریمها و برگشت کامل ایران به فضای تجارت بینالمللی و سرمایهگذاران خارجی همانند دولت باراک اوباما معافیت از تحریم یک میلیون بشکهای برای نفت خام ایران درنظر گرفته خواهد شد.»
مدیر بخش خاورمیانه شرکت مشاوره نفت و گاز FGE با اشاره به اهمیت صادرات میعانات و فرآوردههای نفتی، گفت: «ما فرض میکنیم مشابه دوران اوباما محدودیتها از صادرات میعانات و فرآوردههای نفتی برداشته میشود که در این فضا یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه میعانات و یک میلیون نفت خام را میتوان در بازارهای جهانی عرضه کرد. یعنی از سوی کاخ سفید به خریداران بازارهای خاکستری مجوز خرید نفت از ایران داده میشود.»
او با اشاره به اینکه سرکار آمدن بایدن فرصتهای جانبی مهمی در اختیار صنعت نفت ایران قرار میدهد، افزود: «دولت بایدن کارزار فشار حداکثری را پیگیری نخواهد کرد و این بهمعنای آن است که پیگیری محمولههای صادراتی ایران در فضای تحریم کمتر خواهد شد. نتیجه چنین شرایطی این است که هر آنچه درحالحاضر نفت فروخته میشود، میتواند باز هم بیشتر شود.»
نفت ۴۰ دلاری واقعبینانه است
قیمت درنظر گرفته شده در لایحه بودجه برای نفت صادراتی کشور دیگر محور گفتوگو با این مدیر نفتی بود که او نفت پیشبینی نفت۴۰ دلاری را دارای حاشیه امن و واقعبینانه میداند.
ناصری در اینباره اظهار کرد: «نفت هر بشکه 40 دلار قیمت امن و محافظهکارانهای است. ما قیمت نفت در ماه دسامبر سالجاری را ۴۵ دلار در هر بشکه پیشبینی کردهایم و معتقدیم قیمت نفت در سال آینده بین ۴۵ تا ۵۵ دلار بر بشکه خواهد بود. البته عوامل اثرگذاری نیز در این میان برای قیمتها وجود دارد اما ۴۰ دلار را میشود کف قیمت درنظر گرفت. البته باید توجه کرد که پیشبینی قیمتی ما برای شاخص نفتی برنت است و قیمت نفت ایران اندکی با آن تفاوت دارد. علاوهبر آن در فضای فعلی ایران نفت خود را با تخفیف به مشتریان خود میفروشد. یعنی در فضای فعلی این پیشبینی قیمتی برای نفت ایران باورپذیر و واقعبینانه است.»
مدیر بخش خاورمیانه شرکت مشاوره نفت و گاز FGE مستقر در لندن اما فروش میانگین ۶۵۰ هزار بشکهای در سال آینده را خوشبینانه میداند و فروش رسمی را کمتر از آن تخمین میزند. وی عنوان کرد: «میانگین ۶۵۰ هزار بشکه فروش روزانه نفت خام برای سال آینده عددی خوشبینانه است. این اعداد تخمینهایی است که برخی شرکتهای کوچک ارائه میدهند، اما بقیه شرکتهای معتبر در بازار جهانی تخمینی بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار بشکه در روز برای سال آینده ایران پیشبینی میکنند.»
ناصری در پایان اشاره کرد: این عدد از سوی دولت اگر تنها فروش رسمی را مدنظر نداشته باشد میتواند معقول باشد، گفت: «با درنظر گرفتن فروش نفت در فضای تحریم فروش محمولهها بهصورت غیررسمی این تخمین را در ماههای تحریم میتوان حتی در سطوحی بالاتر درنظر گرفت که اگر اینگونه باشد، پیشبینی دولت در لایجه بودجه واقعبینانه است؛ اما ما بر این باوریم که صادرات رسمی در پایان سال ۲۰۲۰ افزایش صادرات خواهد بود.»
