كبودراهنگ- فاطمه عظيميمجذوب- خبرنگار همدانپيام: زباله، یکی از معضلات دست به گریبان شهرهاست که سالها در کشورهای توسعهیافته به «طلای کثیف» شهرت دارد.
به جرأت میتوان گفت مهمترین معضل زیستمحیطی در استان همدان، وضعیت پسماندها و زبالههاست. البته قانون مدیریت پسماندها سال 83 اجرایی شده و میبایست تا پایان برنامه چهارم توسعه تحقق مییافت. اقداماتی هم در این زمینه انجام شده که به نظر میآید کافی نیست و همچنان مشکل برقرار است.
این در حالیست که بخش عمدهای از این فعالیت برعهده شهرداریهاست و امید میرود طرحهای تهیه شده در این زمینه بزودی در شهرهای استان رنگ اجرا به خود بگیرد و از حرکات غیراصولی در این زمینه اجتناب شود.
بازیافت زباله و نخالههای ساختمانی همواره یکی از مهمترین ضروریات خدمات شهری است و اينكه زبالههاي توليدي را چگونه و از چه راهي امحا كنيم تا كمترين آسيب را به محيط زيست، منابع آبي، خاكي و مالي و انسان و زيست جانوري و گياهي نزند، براي همه آنهايي كه به نوعي به طبيعت علاقمندند، اهميت بالایي دارد.
گاه هنگام عبور از مسيرهاي مواصلاتي شاهد پراكندگي زبالهها در حريم جاده و طبيعت بودهايم كه هم از نظر بهداشتي و هم از نظر ديد و منظر منطقه، بسيار آزاردهنده است.
در این بین حريم جاده قديم كبودراهنگ (مسير كبودراهنگ به همدان)، پس از سهراهي شاوه نيز همواره با مشكل پراکندگی زبالهها مواجه است و پرواز پلاستيكها در هوا و انباشته شدن آن در حريم جادهها، منظره زشت، نامناسب و نابساماني را ايجاد كرده است كه برای هر کسی منبع اين زبالهها در حريم جادهها جاي سؤال دارد.
به دنبال پيدا كردن منشأ انتشار اين نايلونها، به مركز دفع و جمعآوري زبالههاي شهر كبودراهنگ رفتیم.
در 8 كيلومتري شهر كبودراهنگ مكاني به عنوان محل دفن زبالههاي این شهر تعريف شده كه بيش از صدها تن زباله تر و خشك با تمام معضلات و پيامدهاي منفي در آن انباشته شده است؛ زبالههايي كه پس از چند روز از ورودشان به اين مركز از نايلونها و كيسههاي زباله گرفته تا پلاستيكهاي پوسيده در زير آفتاب به پرواز درميآیند و در اطراف جادهها و ميان بوتههاي خود، جا خوش ميكنند. این وضعیت، صحنههاي چشمخراشی را ايجاد ميكند و منظر زشتي را به طبيعت ميدهند.
سايت دفع زباله شهر مورد تأييد نيست
«آيا اين مكان از نظر محيطزيستي تأييد ميشود؟»، سؤالي بود كه ما را پاي گفتوگو با رئیس محيطزيست شهرستان كبودراهنگ نشاند.
پیمان زرین که به تازگی مسئولیت اداره محیط زیست این شهرستان را برعهده گرفته، در گفتوگو با همدانپيام با صراحت از تأييد نبودن اين مكان از نظر زيستمحيطي گفت: با وجود اينكه مكانيابي و جانمايي اين سايت مورد تأييد بوده، اما مديريت در اين مركز بسيار ضعيف است. وی افزود: طبق بندها و تبصرههاي قانوني سازمان محيط زيست، محل دفن زباله بايد در فاصلههاي مناسب و تعيين شده از مركز شهر قرار بگیرد و همچنين در مسير وزش بادهاي غالب و اصلي قرار نداشته باشد و از نظر ظاهر هم به دور از ديد عموم و منظر شهري باشد.
رئیس محیطزیست شهرستان کبودراهنگ با تأکید بر اینکه باید دفن زباله طبق اصول بهداشتي با رعايت ضوابط و قوانين انجام گيرد، بیان کرد: متأسفانه دفن بهداشتي زباله در كبودراهنگ به هيچ وجه صورت نميگيرد و فقط زبالهها در اين محل جمعآوري و نگهداري ميشود كه خطرات زيستمحيطي فراواني برای شهرستان به دنبال دارد.
زرین با اشاره به اينكه براي دفن غيراصولي زبالههاي شهر چندينبار اخطاريه صادر شده، گفت: زبالهها بايد تفكيك و پس از جداسازی با لايههاي آهكي، پوشانده شوند. البته لايه خاك هم به صورت روزانه باید پوشانده شود كه در كبودراهنگ اين امر صورت نميگيرد و هيچ نظارتي بر تفكيك زباله در مبدأ يا اين مركز انجام نميشود.
وی با تأکید بر اینکه دفن، آهكريزي و خاكريزي در فاصله زماني طولاني انجام ميشود، ادامه داد: این امر موجب انتشار مواد آلاينده به طبيعت و محيط زيست ميشود كه كيسههاي معلق در هوا و اطراف جادهها از آن جملهاند.
رئیس محيط زيست شهرستان كبودراهنگ با وجود اينكه محل دفن و جمعآوري زبالهها و فنسكشي محوطه اين مركز -که دور از دسترس و ديد عموم هستند- را تأييد كرد، دفن نشدن بهداشتي زباله را از ضعفهاي مديريتي شهرداريها برشمرد.
رزین معتقد است: خانوادهها هم در تفكيك زبالههاي توليدي روزانه خود بياهميتاند و كمتر توجهي به اين موضوع دارند كه آن هم به توجه و فرهنگسازي نیاز دارد.
توليد روزانه 24 تن زباله در شهر كبودراهنگ
شهردار كبودراهنگ هم در ادامه از توليد روزانه بيش از 24 تن زباله در شهر كبودراهنگ خبر داد و گفت: مركز جمعآوري و دفن زبالهها در 8 كيلومتري از شهر قرار دارد كه با وسعت 7 كيلومتر فنسكشي و گودبرداري شده است.
به گفته رضا بلالی، زبالههاي توليدي جمعآوري شده از سطح شهر به اين مكان انتقال و به صورت هفتگي دفن انجام ميشود كه متأسفانه توليد بيش از حد زباله توسط مردم به ازاي هر نفر بيش از يك كيلو و 200 گرم، انباشت بيش از حد زباله را در اين سايت به دنبال دارد.
متأسفانه تفكيك نشدن زباله در مبدأ و مقصد دلیلی بر تأييد نکردن محيط زيست شده است و تأييد سازمان محيط زيست وقتي حاصل ميشود كه زبالههاي تر و خشك از هم تفكيك شده و هيچگونه مواد آلاينده خاكي، مواد تجزيهناپذير هنگام دفن وارد خاك نشود و در كبودراهنگ نيز تفكيك زباله صورت نميگيرد؛ چراكه اين پروژه نياز به اعتبارات، تجهيزات و نيروي انساني دارد و درآمدهاي داخلي شهرداري كبودراهنگ و اعتبارات آن پاسخگوي اين نياز نيست. وی با اشاره به اينكه ماهانه بيش از 90 ميليون تومان هزينه براي جمعآوري و انتقال زباله به محل دفن صرف ميشود، گفت: از برنامههاي استاني شهرداريها انتقال زبالههاي شهرهاي شمال استان به مركز استان است كه ميتواند بسياري از مشكلات زيستمحيطي را برطرف کند.
علاوه بر زبالههاي توليدي خانگی، زبالههاي بيمارستاني هم از اهميت خاصي برخوردار است كه چگونگي جمعآوري و دفع آن نيز مورد بررسي قرار گرفت.
توليد روزانه 145 كيلوگرم زباله عفوني از بيمارستان
مسئول روابطعمومي شبكه بهداشت و درمان كبودراهنگ هم در اينباره گفت: روزانه بيش از 145 كيلوگرم پسماند عفوني توليدی از بيمارستان به زبالههاي غيرعفوني تبديل شده است که همراه با 110 كيلوگرم زبالههاي غيرعفوني توسط شهرداري به محل دفن انتقال مييابد.
به گفته حميد رنجبران، مركز بيخطرساز پسماندهاي پزشكي بيمارستان از سال 94 فعاليت خود را آغاز کرده است كه يك دستگاه امحاي زبالههاي عفوني به صورت خُردكن و اتوكلاو و شيرهگيري با 500 ليتر ظرفيت در اين مركز زبالههاي عفوني را به زبالههاي غيرعفوني تبديل ميكند و مانند زبالههاي خانگي به محل دفن زباله شهرداري انتقال مييابد.