■ صدای اهالی روستا از زندگی در میان زبالهها بلند شده است
زندگی در همسایگی زبالهها به خودی خود عذاب الیمی است، اما این تنها یک طرف ماجرا است.
سروصداهای بالای دستگاههای تفکیک زباله، رفت و آمد روزانه افراد ناشناس که مسروقات خود را برای فروش و اسقاط شدن میآورند، رد و بدل شدن موادمخدر و روان شدن شیرابههایی که زندگی اهالی انصارالامام را با خطر جدی مواجه کرده است تنها بخش کوچکی از قصه این روزهای این منطقه است.
بلواری که در 2 طرفش کارگاههای جمعآوری پسماند و ضایعاتیها جاخوش کردهاند آنقدر طولانی نیست که بتواند کل منطقه را زیرپوشش خود درآورد، اما در متن این ماجرا همین بلوار که میتوانید آن را از مسیر میدان مریانج به سمت جاده کرمانشاه در سمت چپ خود ببینید امان اهالی روستا را بریده است، آبها را آلوده کرده و زمینهای کشاورزیشان را به غارت برده است.
در این محدوده همهچیز، از ماشین و موتور و دوچرخه تا شیشههای پنجرهها و درها، قوطیهای کنسرو، بطریهای نوشابه و دوغ، پلاستیکهای یک بار مصرف توسط کارگاههای کوچک و بزرگی خریداری و جمعآوری میشود تا تبدیل به درآمدی بالا از طلای کثیف این روزهای همدان شود.
این295 واحد تقریباً از سال1380 فعالیت خود را در محدوده انصارالامام یا ینگیجه سابق شروع کردهاند و چون مرزبندی با این روستا نداشتهاند پس از گذشت سالها حالا در بافت اصلی روستا قرار گرفته و اهالی را در کنار یکی از واحدهای صنعتی فعال در تولید و پرورش مرغ و تخممرغ با مشکلاتی جدی مواجه کرده است.
هرچند قوانین و مقررات باید به گونهای وضع میشد که اجازه فعالیت به آنان داده نشود، اما حالا دیگر کار از کار گذشته و اهالی روستا انصارالامام سالهاست زیر چتر آلودگی این کارگاهها به زندگی خود ادامه میدهند. مشکلات مختلفی ازجمله آلودگی صوتی ناشی از فعالیت برخی از دستگاهها در ساعات مختلف شبانهروز، نشت شیرابهها، تردد خودروهای حامل زباله، انتشار گازهای سمی از مشکلات بزرگ این منطقه است که عمق فاجعه آن را در فصل بارندگی میتوان دید که با بارش بخش زیادی از شیرابه به آب مصرفی روستا وارد میشود و خطر مرگ را در بین روستاییان تقویت میکند
این درحالی است که زندگی روستاییان در این منطقه به700 سال قبل باز میگردد و حتی ینگیجه بنا برگفته مهدی رمضانی دهیار روستا به خبرنگار ما، باتوجه به چشمه و قنات هایی که دارد و امامزاده معروفش دارای اهمیت تاریخی است.
او می گوید: از سال 1369 به بعد با طرح بهسازی جهادسازندگی در این روستا ظاهر ساختمان ها از بافت روستایی خارج شده و از خشت و گل به سیمان و آهن تبدیل شد به همین دلیل سکونتگاه تعداد زیادی از اهالی روستا است که امروز حدود970 خانوار هستند.
در این سالها مسئولان میتوانستند شرایط انتقال این واحدها را به خارج از این منطقه مسکونی فراهم کنند، اما چنین نشده است و در نهایت چیزی حدود 20 روز قبل بود که در فرمانداری همدان به پیشنهاد فرماندار تصمیم گرفته شد این 295 کارگاه ضایعاتی به سایت پسماند شهرداری منتقل شود و یک ماه بعد یعنی پانزدهم همین ماه عملکردهایی که برای این پیشنهاد از سوی نهادهای مختلف قرار بود انجام گیرد بررسی شود.
موضوع آلایندگی زباله و پسماند مربوط به امروز و دیروز نیست، سالهاست که این کارگاهها با قدمت دیرینه خود به چالشی برای سلامت شهروندان و محیطزیست تبدیل شده است.
یعقوبی معتمد روستاست و به خبرنگار ما میگوید که کارگاههای ضایعاتی انصارالامام غده سرطانی منطقه هستند.
او میافزاید: بارها اعضای شورای روستا با تعدادی از اهالی در دورههای قبل و اخیراً از وضعیت موجود روستا و مشکلاتی که پسماند و زباله برایشان ایجاد کرده است معترضانه به فرمانداری همدان و شهرداری مریانج مراجعه کردهاند، اما هر بار یک جوابی شنیده اند و حالا پس از سالها قول مساعدت برای انتقال این کارگاههای جمعآوری زباله را دادهاند، اما تاکنون هیچگونه اقدامی در این زمینه انجام نشده است.
او میگوید: طبق قوانین واحدهای صنفی آلاینده باید ۳۵ کیلومتر از مناطق مسکونی فاصله داشته باشند، ولی این واحدها در قلب روستا و در مجاورت منازل مسکونی و مدرسه بچههای انصارالامام واقع شده است.
او ادامه میدهد: از آلودگی و انتشار گازهای خطرناک این واحدها که بگذریم، بیتوجهی مسئولان نسبت به تخریب و از بین رفتن زمینهای کشاورزی این منطقه خود داستان دیگری است که متأسفانه به آن توجه نمیشود.
رئیس شورای روستا: به جواب قانع کننده نرسیدهام
رئیس شورای این روستا نیز به خبرنگار ما میگوید: موضوع آلودگی این واحدهای زباله را سالهاست که پیگیری کردهایم، نامه نوشتیم ملاقات حضوری رفتیم، اما به جواب قانعکنندهای نرسیدهایم. مکاتباتی هم با شهرداری مریانج، فرمانداری همدان و محیطزیست انجام شده که جالب است همه این ادارات مشکل آلودگی این واحدها را تأیید میکنند، اما اقدامی نمیکنند.
بهزاد محمدی میافزاید: شیرابههای زباله این کارگاهها موجب شده است که محصولات کشاورزی اهالی از بین برود و کشاورزان انصارالامام که روزی محصولات تولیدیشان زبانزد بود حالا با مشکلات اقتصادی زیادی مواجه باشند.
او با اعتراض از عملکرد برخی ارگانهای ناظر بر حفر چاه غیرمجاز در استان میگوید: هرساله در فصل پاییز برخی ادارات تمام زور خود را در پرکردن چاههای کشاورزان میگذارند به بهانه اینکه غیر مجازند، اما برای چاههایی با عمق آنچنانی این کارگاهها نه نظارتی وجود دارد و نه تا به حال اقدامی شده است.
سهم شیرابهها در نابودی کشاورزی و فضای سبز انصارالامام
وقتی در روستا قدم میگذاری و زمینهای کشاورزی نیمه جان انصارالامام را میبینید به وضوح شیرابه زبالههایی که وارد این زمینها میشود قابل رؤیت است و با فضایی مواجه میشوید که بوی مرگ میدهد و از زمینهای سرسبز منطقه چیزی باقی نگذاشته است.
شهردار مریانج که محدوده کارگاه های ضایعاتی تحت نظارت و مدیریتش است منکر آلایندگی بسیار بالای این واحدها نیست، اما معتقد است که انتقال آنان به محل جدید مستلزم ساز و کارهای اداری است.
گزارشهای روزنامه همدان پیام از شرایط این کارگاه ها، در یک سال گذشته گواه بینتیجه ماندن وعدههای مسئولان است با این حال کارگاههای ضایعاتی منطقه همچنان به فعالیت خود در این سالها ادامه داده و اکنون به معضل دائمی منطقه به ویژه روستای انصارالامام تبدیل شده است.
این شرایط در حالی است که در تازهترین کارگروه مدیریتی پسماند و زمانی که هنوز فرهاد فرزانه، معاون عمرانی استاندار بود وعده داده شد که شهرداریهای همدان و مریانج در این خصوص گزارشی تهیه کنند تا ایرادات کار مشخص شود و با جانمایی جدید مکان پیشنهادی از سوی شهرداری همدان با بررسی بیشتر و اخذ تأییدیههای لازم در کارگروه امور زیربنایی و کمیتههای کارشناسی مذکور، این مراکز منوط به تعطیلی در محل قبلی، به سایت جدید واقع در محل دفع زباله شهر همدان منتقل شوند.
فرزانه در این کارگروه وعده داده است که مدیریت پسماند شهری،12و نیم هکتار برای انتقال این واحدها در سایت پسماند همدان با متراژهای 220 و 150متر در نظر گرفته است و باید انتقال این واحدها به محل جدید جدی گرفته شود.
اما حالا با تغییر معاون عمرانی استاندار هنوز مشخص نیست این وعده عملیاتی شود یا نه، شاید معاونت جدید جدیتر و سرسختانهتر موضوع آلایندگی و انتقال این واحدها را در دستور کار قرار دهد بر همین اساس در آینده میتوان درباره آنچه به اهالی انصارالامام در این کارگروه وعده داده شد بیشتر اطلاعات منتشر کرد.
تماسهای بینتیجه با مسئولان
پیگیریهای همدانپیام برای دریافت پاسخ درباره اقداماتی که قرار بوده است در طی این سالها برای روستاییان انصارالامام انجام شود با مسئولان همگی گرد یک جواب کلی میگذرد « به دنبال انتقال این واحدها به سایت پسماند زباله شهرداری در جاده تهران هستیم» پاسخی که در آن نه تعهد زمانی وجود دارد و نه چگونگی انجام آن شفافسازی میشود.
تاثیر ضایعاتیها بر سقط جنین
پژوهشهای مختلف نشان داده است که میان آلودگی هوا و سقط جنین خاموش ارتباط مستقیمی وجود دارد. این در حالی است که زنان باردار هنوز در این زمینه اطلاعات کافی ندارند.
هر متغیری به صورت میانگین بین ۱۵ تا ۲۰ سال وقت میخواهد که ایجاد سرطان کند؛ آلودگی هوا جزو عوامل مؤثر در سرطان است، در سال ۲۰۱۳ به طور رسمی به اثبات رسید و از سوی سازمان جهانی بهداشت اعلام شد؛ اما چیزی مانند آلودگی هوا بههرحال خودبهخود با بیماری قلبی و ریوی به افراد آسیب میزند؛ یعنی آلودگی هوا از نوزاد گرفته تا پیر را میتواند دچار عوارضی کند که منجر به ناتوانی یا مرگ شود و حتی فرصت به سرطان هم نرسد.
عوارض سلامتی ناشی از آلودگی هوا نیز فقط به عفونتهای تنفسی و سرطان ریه ختم نمیشود، بلکه در لیست بلندبالای این عوارض سقط جنین هم به چشم میخورد. هرچند آمار دقیق و رسمی در این زمینه وجود ندارد، اما پزشکان معتقدند که آلودگی بر چگونگی باروری و سقط جنین تأثیرگذار است.
از آنجایی که در هوای آلوده ذراتی مانند گاز مونوکسیدکربن، اکسید نیتروژن، سرب و دیگر ذرات مضر وجود دارد این ذرات میتوانند از سطح خونی مادر عبور کرده و روی قلب و نبض جنین تأثیر بگذارند. همچنین این آلایندهها در دیواره عروق التهاب ایجاد میکنند، بنابراین انتقال اکسیژن بهخوبی انجام نمیشود و احتمال سقط جنین را بالا میبرد.
این در حالی است که ضایعاتیها و کارگاههای به اصطلاح تفیککننده زباله تهدیدی جدی برای سلامتی اهالی انصارالامام شده است که شاید از نگاه مسئولان دور مانده و بعد از سال ها به تازگی وارد بروکراسی بودجه، سرمایهگذار و اما و اگرهای مرسوم اداری شده است.