اصلیترین چالش میدان مرکزی شهر همدان احیای کاربریهای گردشگری در جداره میدان است. فضای میدان مرکزی به 3 بخش تقسیم میشود که شامل بخش همکف یا همان پیادهراه بخش اقتصادی و جداره میدان که شامل مشاغل است و بخش زیر گنبدها که بیش از 90درصد از آن متروک است. تازمانی که برای بخشهای اصلی میدان کاربری مشخصی تعریف نشود نمیتوان این فضای شهری را موفق دانست.
یک کارشناس معماری شهری در گفتوگو با همدانپیام گفت: در فضای شهرهای موفق دنیا، مبحثی به عنوان بازآفرینی پایدار شهری نقش اصلی را ایفا میکند. بازآفرینی پایدار شهری 4رکن دارد که اگر این 4 رکن در این مسیر دیده شود فضا موفق خواهد بود.
به گزارش همدان پیام، صاحب محمدیانمنصور افزود: رکن نخست فضا کالبدی است یعنی از نظر ساختمان کالبدی بنا و نمای شهر در سیمای بصری موانعی وجود نداشته باشد. در حالحاضر 3 فضای میدان مرکزی، پیادهراه بوعلی و اکباتان مورد بحث است. در مقایسه فضای اصلی مرکز شهر در کالبد شهری بین میدان مرکزی، پیادهراه بوعلی و اکباتان مشکلی به عنوان فضای متروکه و رها شده نداریم و تقریباً فضای شهری در این مناطق همسان و سرپا است.
عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا، گفت: در بعد دوم بازآفرینی پایدار شهری، بحث اقتصادی مطرح است یعنی فضای شهر باید از لحاظ اقتصادی تکاپو داشته و فعال باشد که اگر اینگونه نباشد فضا متروک حساب میشود.
پیادهراه بوعلی از لحاظ اقتصادی فضای پویا و فعالی دارد و از حیث امنیت اجتماعی و اقتصادی نیز نسبت به 2 مورد دیگر یک فضای مطلوب است این درحالی است که از حیث اقتصادی فضای میدان مرکزی شهر دارای ضعف است و پیادهراه اکباتان نیز به شدت از منظر اقتصادی ضعف دارد.
در پیادهراه اکباتان کاربریها فعال نیست، اقتصاد مشاغل با چالش روبهرو است و شاهد حضور زنان، کودکان و نوجوانان در این منطقه مانند پیادهراه بوعلی نیستیم و این عوامل موجب شده است پویایی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این منطقه با چالش روبهرو شود.
رکن سوم بازآفرینی شهری مباحث زیستمحیطی است، یعنی موضوعاتی از نظر کاشت درختان فضاهای سبز و تعریف جوانب فرهنگی همچون آبنما که مورد اهمیت است.
رکن محیطزیست در پیادهراه بوعلی و اکباتان کمی قابل قبولتر است، اما در میدان مرکزی شهر با مسائل محیطزیستی چالش وجود دارد این یکی از موارد مهم است که حتی مسئولان شهری نیز آن را باور دارند چراکه فقدان درخت و فضای سبز در منطقه مرکزی پیادهراه میدان کاملاً مشهود است و جای کار دارد.
رکن چهارم بازآفرینی پایدار شهری مباحث اجتماعی است در پیادهراه بوعلی در این زمینه میتوان گفت همدان مشکل خاصی ندارد چراکه در این فضا از قبل روی مباحث حضور زنان و خانواده با برنامهریزی کار شده است. در این فضا کاربری محدود گردشگری پیادهراه نیز از پیش مطرح شده است، وجود مغازههای فروش لباس، لوازمخانگی، اغذیهفروشیها و حتی مراکز خرید سرپوشیده هر کدام یک امتیاز است. در پیادهراه مرکزی شهر، اما تعریف امنیت اجتماعی و مدیریت تردد افرادی که مشاغل مشخصی ندارند همچنان جای کار دارد.
در کل میتوان گفت در میدان مرکزی 2بعد زیستمحیطی و اقتصادی از جمله ارکان ضعیفی هستند که جای کار دارند و لازم است قبل از هر اتفاقی این موارد با همسانسازی مشاغل مرتبط با گردشگری در واحدهای شغلی موجود دور تا دور میدان موردتوجه مدیریت شهری و میراث فرهنگی قرار گیرد.