در بسیاری از خیابانهای همدان (در تصویر مقابل میبینید) مانند خیابان مهدیه که به خیابان غذا معروف است، به دلیل کمبود یا نبود سطل زباله برای زبالههای خانگی سبب شده تا شهروندان زبالههای خود را در گوشه و کنار خیابانها انباشت کنند که سبب زشت شدن منظر شهری، ایجاد بوی تعفن در محل و هجوم حشرات و جانوران میشود. این امر نهتنها سلامت شهروندان را به دلیل امکان انتقال آلودگی و بیماری از طریق زبالههای انباشت شده در خیابانها، تهدید میکند، حتی ممکن است سبب کاهش درآمد رستورانها نیز در این منطقه شود.
در این میان شهروندانی هستند بدون توجه به حقوق دیگران زبالههای خود را در معابر و فضاهای شهری رها میکنند، با وجود تمام فرهنگسازیهایی که از چند سال پیش با شعار «شهرما، خانه ما» انجام شده است، اما گویا بیتوجهی به این حقوق شهروندی و وجود زباله بر روی زمین در كوچهها و معابر شهر علاوه بر اينكه چهره شهر را مخدوش و آلودگي بصري به وجود آورده است، بلکه بهگونهای مانع تحقق این شعار در بین جوامع شده است.
علاوه بر کمبود شدید سطل زباله در همدان، در برخی مواقع مشاهده میشود که سطلهای زباله فرسوده بوده و دیر به دیر تعویض میشوند و یا شستوشوی آنها با تأخیر انجام میگیرد؛ این سطلها علاوه بر ظاهر بد، بوی نامطبوعی را پخش میکند و از برخی از آنها شیرابه هم خارج میشود، این در حالی است که توجه به شست وشوی مخازن زباله باید از اولویتهای اصلی شهرداری باشد.
یک شهروند همدانی در گفتوگو با همدانپیام میگوید: برخی از شهروندان بدون آن که به ساعت گذاشتن زباله توجهی کنند، زبالههای خود را در خارج از ساعت تعیین شده بیرون میگذارند و همین عامل سبب جمع شدن حیوانات و حشرات موذی میشود وچهره شهر را نیز زشت میکند.
شهروند دیگری نیز از نبود سطلهای زباله در بسیاری از کوچه و خیابانهای شهر گلایهمند است و در این باره میافزاید: در ساعاتی از شبانهروز افراد زبالهگرد، زبالههای یک سطل آشغال را به دور و اطراف آن پخش میکنند که در نهایت، آسفالت یا زمین به دلیل پس دادن شیرابه کثیف و بوی نامطبوعی را به خود میگیرد و این شیرابه قابل پاک شدن نیست و باید منتظر ماند تا بارانی ببارد.
برخی دیگر از شهروندان نیز به موضوع حقوق شهروندی اشاره میکنند و میگویند: متأسفانه برخی از شهروندان، مسئولیتهای خود را درباره شهر و دیارشان انجام نمیدهند و رعایت نکردن حقوق شهروندی، مشکلاتی را در این زمینه به وجود میآورد.
بنابراین کثیفی برخی از جویها و معابر شهری در همدان سبب شده تا سیمای شهری این منطقه دچار اشکال شود، موضوعی که عوامل مختلفی نظیر کمبود امکانات و رعایت نشدن حقوق شهروندی در آن دخیل است، از همینرو پاکیزگی و نظافت شهری یکی از دغدغههایی بوده که همواره ذهن تصمیمگیران و مدیران شهری را به خود معطوف کرده است، بنابراین لازم است مدیران شهری و شهروندان هر دو در امر نظافت و پاکیزگی شهر تلاش کنند.
مدیر خدمات شهری شهرداری همدان درگفتوگو با همدانپیام با اشاره به گلایه شهروندان در خصوص بوی بد ناشی از انباشت زباله در برخی از خیابانهای شهر اظهار میکند: متأسفانه برخی از شهروندان به زمانبندی مشخص شده در خصوص ساعت بیرون گذاشتن زباله توجه نمیکنند و به خود حق میدهند در هر ساعت از شبانهروز زبالههای خود را از منزل خارج کنند.
مرتضی رضایی با بیان اینکه وظیفه رفتگران روز جابهجایی زبالههای شهروندان نیست، میافزاید: اگر مردم زبالههای خود را از ساعت 20 تا22 داخل سطلهای زباله بیندازند، در طول روز شاهد انباشت حجم زیادی از زباله در گوشه و کنار خیابان نخواهیم بود.
وی تصریح میکند: پاکبانها در 2شیفت کاری از ساعت 4صبح تا 9و نیم صبح رفت و روب را آغاز میکنند و در شیفت بعدی از ساعت 14 الی 17 آنها آغاز میشود، متأسفانه زبالههایی را که در شهر وجود دارد مربوط به همشهریانی میشود که در ساعتهای ابتدایی روز هنگام خارج از خانه زباله را رها میکنند، در کنار آن افراد زبالهگرد با باز کردن این زباله، نظافت شهر را به هم میریزند.
رضایی در ادامه با اشاره به دیگر مشکلات رعایت نکردن زمانبندی مشخص شده برای بیرون گذاشتن زباله از سوی شهروندان خاطرنشان میکند: وقتی شهروندان در روز کیسه زبالههای خود را از منزل خارج میکنند، زبالهگردها کیسهها را پاره و همین سبب بیرون ریختن پسماند و انتشار آلودگی میشود.
مدیرخدمات شهری شهرداری همدان بر لزوم اجرای تفکیک زباله خشک و تر در منازل توسط شهروندان برای کاهش هزینههای شهر و حفظ زیبایی بصری شهر تأکید میکند و میافزاید: همشهریان سعی کنند، زبالهها را در منزل تفکیک کنند، زیرا که برای تجزیه و از بین رفتن آنها چندین سال زمان نیاز است.
وی ادامه داد: شهروندان همدانی میتوانند با دانلود و نصب نرمافزار بهروب، نسبت به تفکیک زبالههای خشک از تر و تحویل زبالههای خشک قابل بازیافت خود شامل انواع پسماندهای کاغذی، پلاستیکی، فلزی و الکترونیکی به مأموران جمعآوری بهروب در هر مکان اعم از منزل یا محل کار، اقدام کنند.
و اما داستان کشورهایی که زباله تولید نمیکنند و اینکه چطور به چنین موفقیتی دست یافتهاند، فقط کافی است به شهر کوچکی که در جزیره شیکوکو در جنوب غربی ژاپن است، نگاهی بیندازید، شهری که ساکنانش زبالهها را به ۴۵دسته مختلف تقسیمبندی می کنند! در مرکز جمعآوری زبالهها سطل زبالههایی جداگانه برای انواع مختلف زبالهها وجود دارد مانند روزنامه، مجله، کارتون، درپوشهای فلزی، بطریهای پلاستیکی، قوطیهای آلمینیومی، قوطیهای استیل، لامپهای فلئورسانت و … . شاید فکر کنید تکرار هر روزه یک همچین کاری خیلی خستهکننده و آزاردهنده است اما مردم شهر کامیکاتسو یک هدف مشترک دارند که برای آن خیلی تلاش میکنند؛ اینکه هیچ زبالهای تولید نکنند و نخستین شهر بدون زباله دنیا باشند! جالبه که آنها تا به حال به ۸۰ درصد از این هدف رسیدهاند و چه خوب است با الگوبرداری از این شهرها و کشور در زیباسازی شهر گام برداریم.