طبق قوانین جدید، تمامی چک‌ها باید از طریق سامانه صیاد(سامانه یکپارچه صدور الکترونیکی دسته چک) صادر و ثبت شوند. این مرحله شامل موارد زیر است:
۱_ ثبت چک
صادرکننده چک موظف است اطلاعات چک(مبلغ، تاریخ و مشخصات دریافت‌کننده) را در سامانه صیاد ثبت کند.
تأیید چک توسط دریافت‌کننده: پس از ثبت چک توسط صادرکننده، دریافت‌کننده چک باید اطلاعات ثبت‌شده را تأیید کند. در صورت تأییدنشدن، چک اعتبار الزام را نخواهد داشت.
ثبت چک در سامانه صیاد الزامی است و اگر چک در این سامانه ثبت نشود، دریافت‌کننده نمی‌تواند آن را مطالبه کند.
۲_ نقدکردن چک در موعد سررسید
وقتی تاریخ سررسید چک فرا می‌رسد، شما می‌توانید به بانک مراجعه کرده و چک را نقد کنید. بانک موظف است اطلاعات چک را با اطلاعات ثبت‌شده در سامانه صیاد تطبیق دهد.
۳_ پرداخت نکردن چک توسط بانک
اگر چک به دلیل موجودی نداشتن یا سایر دلایل (مانند دستور پرداخت نکردن) توسط بانک برگشت بخورد، شما می‌توانید به راحتی گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت کنید.
۴_ مراحل قانونی برای مطالبه چک
پس از دریافت گواهی عدم پرداخت، مراحل زیر را برای مطالبه حقوق خود سپری کنید
ثبت شکایت در مراجع قضایی: می‌توانید با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، درخواست شکایت برای چک برگشتی را ثبت کنید.
با ارائه گواهی عدم پرداخت و اطلاعات چک ثبت‌شده در سامانه صیاد، درخواست شما بررسی می‌شود. درقوانین جدید، چک برگشتی به طور مستقیم بدون نیاز به طرح دعوی حقوقی طولانی‌مدت قابلیت پیگیری کیفری دارد، مشروط به این که چک صیاد باشد.
اجرای حکم چک از طریق اجرای ثبت: طبق قوانین جدید، می‌توانید چک برگشتی خود را از طریق اداره ثبت اسناد نیز پیگیری کنید.
برای این کار باید گواهی عدم پرداخت چک را به اداره ثبت ارائه دهید. پس از ثبت شکایت در اداره ثبت، صادرکننده چک ملزم به تسویه خواهد شد و در صورت عدم پرداخت، می‌توانید درخواست توقیف اموال یا مسدودی حساب‌های بانکی صادرکننده چک را بدهید.
۵ .مجازات‌های صادرکننـده چک برگشتی
طبق قانون جدید مسدود شدن تمام حساب‌های بانکی است یکی از مهمترین تغییرات قانون جدید، امکان مسدود شدن حساب‌های بانکی صادرکننده چک در صورت تسویه نشدن چک است.
محرومیت از دریافت خدمات بانکی: صادرکننده چک برگشتی تا زمانی که بدهی خود را پرداخت نکند، از خدمات بانکی مانند دریافت دسته‌چک جدید محروم می‌شود.
ممنوع‌الخروج: در برخی موارد، صادرکننده چک برگشتی می‌تواند ممنوع‌الخروج شود تا زمانی که بدهی خود را تسویه کند.
۶ .پیگیری آنلاین چک برگشتی
می‌توانید با استفاده از سامانه صیاد و اپلیکیشن‌های بانکی یا از طریق مراجعه به سایت بانک مرکزی، وضعیت چک‌های خود و اعتبار صادرکننده چک را قبل از قبول چک بررسی کنید. همچنین پیگیری‌های مربوط به چک برگشتی و روند شکایت از طریق این سامانه‌ها تسهیل شده است.
