در هفتههای گذشته همدان غرق در بحران آسیبهای اجتماعی شده است. شهری با داعیه فرهنگی و تمدنی در این روزها وضعیت مطلوبی ندارد و اپیدمی آسیبهایی همچون،مرگهای خودخواسته،اعتیاد و مصرف الکل در بین نوجوانان سرعت گیرایی بالاتری داشته است.
افت تحصیلی و شیوع آسیبهای اجتماعی در بین دانشآموزان وضعیت نگران کنندهای پیدا کرده بهطوریکه همواره از آموزش و پرورش استان به عنوان یکی از نهادهایی که میتواند نقش اثرگذاری در کاهش یا افزایش این بحران ایفا نماید نامبرده میشود.
این نهاد علاوه بر وظیفهی آموزشی نهادی برای پرورش فکری-رفتاری بهشمار میرود. انجام صحیح طرحهای فراگیر پرورشی در مدارس، نقش راهبردی نظام تعلیم و تربیت است که ضرورت دارد این برنامهها عملیاتی و تأثیرگذار باشد.
به عقیده کارشناسان اگر مدارس در کنار توجه به بعد آموزشی به بعد پرورشی و ارتقای فرهنگی دانش آموزان نیز باید حساسیت داشته باشند بهطوریکه بیتوجهی به تربیت دانش آموزان و آگاه نکردن والدین در مورد آسیبهای اجتماعی نوجوانان را به شدت تهدید میکند که ممکن است خسارات جبران ناپذیری را در پی داشته باشد. «نماد» به عنوان يك نقشه راه در راستاي كاهش آسيبهاي اجتماعي
معاون پرورشی اداره کل آموزش و پرورش استان همدان در رابطه با برنامههای آموزش و پرورش در خصوص کاهش آسیبهای اجتماعی دانش آموزان به همدان پیام گفت: به منظور مراقبت از دانش آموزان در برابر رفتارهاي پرخطر ،آسيب هاي اجتماعي و جرايم از طريق مداخله به موقع و مؤثر مبتني بر مدل بومي و سبك زندگي ايراني – اسلامي برنامهای تحت عنوان «نماد» از سال 1394 به عنوان يك نقشه راه در راستاي كنترل و كاهش آسيب هاي اجتماعي به آموزش و پرورش ابلاغ شده است.
مجتبی قمری بیان کرد:در فرایند اجرای این طرح، دستگاه هايي نظير دادگستري، كميته امداد امام خميني(ره) ،بهزيستي، دانشگاه علوم پزشكي، نيروي انتظامي و... مكلف شدند تا در راستاي كنترل و كاهش آسيبهاي اجتماعي با آموزش و پرورش همكاري لازم را داشته باشند.
قمری با بیان اینکه آموزش و پرورش استان در راستاي وظايف ذاتي خود در برنامه ملي نماد و با هدف كنترل و كاهش آسيبهاي اجتماعي اقدامات بينظيري ترتيب داده است،که از موارد مهم آن میتوان به آموزش مهارتهاي زندگي، مشاوره و حمايت رواني، برنامه هاي پيشگيري از ترك تحصيل و توانمندسازي والدين اشاره کرد.
وی اضافه کرد : توانمندسازي900هزار نفر از دانش آموزان، والدين و همكاران در راستاي كنترل و كاهش آسيبهاي اجتماعي و رفتارهاي پرخطر در مدارس مدام و مستمر اجرا مي شود.
معاون پرورشی آموزش و پرورش استان در ادامه بیان کرد: هفته مبارزه با اعتياد و آسيبهاي اجتماعي با تمركز بر موضوع اعتياد و رفتارهاي پرخطر 22 لغایت 29 آبان ماه در تمامي مدارس هر ساله به عنوان یکی از برنامه های مهم پرورشی برگزار مي شود.
وی افزود: جشنواره نوجوان سالم بهمنظور ترويج شيوه هاي زندگي سالم وپيشگيري از گرايش به رفتارهاي پرخطر، سوء مصرف مواد و آسيبهاي اجتماعي، افزايش مهارت وسطح آگاهي دانش آموزان وبا هدف شناسايي ، رشد و شكوفايي قابليتها و ظرفيتهاي دانشآموزان و مدارس در زمينه پيشگيري از آسيب هاي اجتماعي جشنواره نوجوان سالم هر ساله اجرايي ميشود.
قمری با اشاره به برگزاری سيزدهمين دوره جشنواره نوجوان سالم در استان و شرکت 8هزار دانش آموز،همكار و والدين در سالتحصيلي 1403 – 1402بیان کرد: دراین جشنواره 501 اثر به مرحله استاني راه يافته و187 نفر دانش آموز و همكار و والدين رتبه اول و دوم و سوم استاني را كسب و 50 اثر به مرحله كشوري راه يافتهاند.
قمری با اشاره به اینکه در سامانه نماد دانش آموزان در مرحله نخست رصد و پايش و در مرحله دوم غربالگری و در نهایت مصاحبههاي تشخيصي انجام میگیرد، گفت: بهمنظور تدوين نيمرخ خطر پذيري آسيبهاي اجتماعي هر آموزشگاه و برنامه ريزي جهت كنترل و كاهش آسيب هاي اجتماعي موجود، بخش رصد و پايش در سامانه نماد تعريف شده است.
وی افزود: در سال تحصيلي 1403-1402 بيش از 96 درصد مديران مدارس استان همدان با مراجعه به سامانه نماد و انتخاب بخش رصد و پايش به ترسيم نيمرخ خطرپذيري آموزشگاه خود پرداختند كه استان همدان رتبه دوم كشور از نظر ميزان مشاركت مدارس در تدوين نيم رخ خطرپذيري را كسب کرد.
معاون پرورشی آموزش و پرورش استان اظهار کرد: به منظور ارزيابي وضعيت سلامت رواني دانش آموزان ، آزمون هاي غربالگري از سوي وزارت براي پايههاي اول و سوم و پنجم ابتدايي و هفتم و هشتم و دهم در سال تحصيلي 1403-140 برگزار شد كه 75 درصد دانشآموزان پايه اول ، 85 درصد دانش آموزان پايه سوم ، 86 درصد دانش آموزان پايه پنجم توسط آموزگاران هر پايه و 60 درصد دانش آموزان پايه هفتم ، 60 درصد دانش آموزان پايه هشتم و 85 درصد دانش آموزان پايه دهم توسط خود دانش آموز در آزمون هاي غربالگري شركت کردند كه استان همدان از حيث ميزان مشاركت دانش آموزان در آزمون هاي غربالگري در مقطع ابتدايي رتبه دوم كشور و در مقطع متوسطه رتبه چهارم كشور را كسب نمود.
وی با بیان اینکه در مرحله سوم از دانش آموزان مصاحبههاي تشخيصي انجام میگیرد گفت: پس از اعلام نتايج آزمون هاي غربالگري ، دانشآموزان با وضعيت پرخطر و در معرض خطر شناسايي شدند. در اين مرحله مشاوران مدارس پس از برگزاري جلسات مشاوره فردي و گروهي به همراه والدين با دانش آموزي كه وضعيت پرخطر براي ايشان درج شده است،با مراجعه به سامانه نماد و انتخاب بخش مصاحبههاي تشخيصي نسبت به ثبت اطلاعات به دست آمده اقدام کرده و دانش آموز پرخطر را به مركز مشاوره ارجاع مي دهد. استان همدان در سال تحصيلي 1403-1402 رتبه نخست كشور در زمينه اجراي فرايند مصاحبه هاي تشخيصي را كسب کرده است.
