گفت و گویی با هنرمندان همدانی درباره حال و روز موسیقی در استان

مشکلات را به دوشمان می‌کشیم

■ حتی اجرای رایگان را هم قبول نمی‌کنند

 فضای هنری استان همدان در دو سال گذشته مستقیما متاثر از برگزاری کنسرت های موسیقی و حواشی آن بود. موافقان برگزاری هرچه بیشتر کنسرت، آن را دلیلی بر فضای باز فرهنگی در همدان و باعث ایجاد شادابی و نشاط در جامعه می دانستند و در مقابل منتقدان بر اداره فرهنگ و ارشاد می تاختند که توجه بیش از اندازه به موسیقی باعث نادیده گرفتن بخش های - به عقیده آن ها- مهمتری از فرهنگ شده است. دسته دیگری هم اعتقاد داشتند برگزاری کنسرت های موسیقی پاپ دهن کجی به هنر اصیل است و از این کار در نهایت فرهنگ همدان متضرر خواهد شد. این جدال های لفظی و قلمی در زمان روی کار آمدن درویش نژاد، مدیر کل سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان اوج گرفت و پس از اسعفایش همچنان ادامه دارد.
 چرا از همدان نمی رویم؟
چند روز پیش وقتی علیرضا احسانی به عنوان مدیرکل جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی استان انتخاب شد، بار دیگر داستان کنسرت در همدان بحثِ روز اهالی موسیقی است. خیلی ها از ادامه کنسرت ها می گویند و بعضی دیگر از دغدغه های کار در همدان. «علیرضا شادمانی» یکی از این هنرمندان است. او به عنوان یک خواننده از مشکلات کار در زادگاهش می گوید: «مشکلات یک خواننده پاپ در همدان در دو بخش تولید و پخش است. از طرف مسئولان حمایت نمی شویم، شبکه های استانی ما را نمی بینند و حتی بعضی پیشکسوتان هم قبولمان نمی کنند. همه این عوامل باعث شده که خیلی ها می گویند چرا شما برای کار به تهران نمی روید؟ من چه دارم به این دوستان بگویم وقتی بلیط بالای صدهزارتومان خواننده درجه 2 کشوری و دابسمش ساز به راحتی در همدان فروخته می شود ولی من که بچه این شهر هستم باید برای برگزاری یک کنسرت انقدر اذیت شوم.» روی سخن شادمانی بیش از هر بخش، به اداره ارشاد همدان است: «مگر وظیفه ارشاد حمایت از هنر نیست؟چرا تئاتر خوب حمایت می شود ولی موسیقی نه؟ حتی اهالی موسیقی سنتی هم خیلی بهتر از ما حمایت می شوند.» از شادمانی می خواهم مصداقی صحبت کند که منظورش از حمایت چیست: «کار من خواندن است ولی به خواندن مادی نگاه نمی کنم. مثلا می خواهم کنسرت های ارزان قیمت یا حتی مجانی برای طبقات پایین جامعه اجرا کنم. فضاهای فوق العاده ای مثل پیاده راه بوعلی در شهر وجود دارد. اداره ارشاد می تواند در مجوز و اجرا کمک کند تا من حتی مجانی برای مردم بخوانم. عصرهای جمعه چرا سالن های همدان را به خوانندگان پاپ نمی دهند که برای مردم بخوانند؟ همه مشکلات را به دوش می کشیم برای خواندن. ولی تا کی باید دنبال حل گرفتاری ها بدویم؟» شادمانی اما همچنان به آینده امیدوار است: «از اسفند سال گذشته که جشنواره موسیقی همدان برگزار شد به حل مشکلات و حمایت از طرف مسئولان امید.وار شده ایم. آرزو دارم در دوره جدید هم رویکرد، حمایت از موسیقی پاپ همدان باشد.»
 از سخت گیری در مجوزها
تا مشکلات مالی
درباره حالِ موسیقی کلاسیک همدان با «مازیار محمدی» نوازنده ویلن سل حرف می زنم. محمدی چند روز است به همراه استاد نادر مشایخی مشغول تمرین است و این گفتگو را که به سختی هماهنگ شده، اینطور آغاز می کند: «وضعیت موسیقی نه تنها در همدان بلکه در کل کشور نابسامان است. از نبود حامی برای ژانر جدی موسیقی کلاسیک ایرانی و موسیقی غربی تا سنگ اندازی هایی در بحث مجوزهای کنسرت و تولید آلبوم وجود دارد، همه کار را برای هنرمندان سخت کرده است. نهادهای مستقلی مثل خانه موسیقی هم عملا کاری از دستشان بر نمی آید. البته انجمن موسیقی همدان انصافا خوب کار کرده است.»
 محمدی گرفتن مجوز برای کنسرت و حواشی آن را کار هنرمند نمی داند: «از سختی های روند گرفتن مجوز، می توان به رفت و آمدهای بسیار ملال آور و طاقت فرسا در اداره ارشاد و گرفتن سالن و ... اشاره کرد درحالیکه که کار هنرمند رفت و آمد به این و آن اداره نیست. کار هنرمند تعهد دادن به اینکه در سالن کنسرت یا بعد از آن چه اتفاقی می افتد نیست. هنرمند چرا باید مجبور باشد به ادارات بلیط کنسرت بدهد؟ اسپانسر قوی هم برای موسیقی کلاسیک ایرانی و غربی وجود ندارد و این کار را سخت کرده است. بعضی از برگزار کننده ها و سرمایه گذاران هم فقط تمایل به کسب درآمد بیشتر دارند و موسیقی های اینچنینی برایشان جذاب نیست.» از محمدی می پرسم چه راه حلی برای این رفع این مشکلات پیشنهاد می کند: «موسیقی باید به خود هنرمندان محول شود با نمایندگی انجمن موسیقی از وزارت فرهنگ و ارشاد. در اختیارگذاشتن استودیو و سالن های موسیقی برای تمرین و در نظرگرفتن تسهیلات برای نوازندگانی که بدون قرارداد و برنامه گذار و سرمایه گذار خوب کار می کنند. ببینید دغدغه هنرمند فقط باید اجرای موسیقی خوب باشد نه چنین مشکلاتی. همه این ها روحمان را فرسوده می کنند. چطور ممکن است که گروه های همدانی مجبور باشند برای برگزاری کنسرت در شهر خودشان پول بدهند؟اگر قانونی وجود داشته باشد برای حمایت مالی و کاری از اهالی موسیقی نصفی از مشکلات حل می شود. نصف دیگرش همیاری صادقانه نهادهای ذی ربط با اهالی موسیقی است.با تغییر مدیران قول های زیادی داده می شود اما بعد از مدتی همه فراموش می شوند. باور کنید جای هنرمند در بعضی ادارات برای گرفتن مجوز نیست.»
 پاسکاری اداری هنرمند را از پا در می آورد
انجمن موسیقی همدان چه راهکارهایی برای رفع مشکلات هنرمندان دارد؟ این را از «علی آقا محمدی» رئیس این انجمن می پرسم. محمدی اعتقاد دارد راه نخست حل مشکلات تغییر نگاه ها به موسیقی به ویژه پاپ و کلاسیک ایرانی و غربی است:«نگاه اداره ارشاد به موسیقی سنتی با دیگر بخش های موسیقی کمی متفاوت است. به ویژه در موسیقی پاپ، خیلی از مسئولان اصولا آن را غیرفاخر می دانند. در حالیکه خیلی از دوستان در همه کنسرت های موسیقی باید در ردیف اول بلیط رزرو داشته باشند!» محمدی البته وضعیت را نسبت به سال های گذشته خیلی بهتر می داند: «ببینید انجمن موسیقی همدان بازوی اجرایی اداره ارشاد است ولی در عملکرد اختلاف هایی وجود دارد. برای ما کیفیت مهمتر از کمیت است. انجمن به صورت تخصصی به افزایش کیفیت آثار هنرمندان همدانی فکر می کند. بهتر است اداره ارشاد هم برای کمک به موسیقی استان از انجمن کمک بیشتری بگیرد. با این حال وضع را نسبت به سال های قبل خیلی بهتر می دانم و امیدوارم این روند ادامه پیدا کند.» حمایت ارشاد از هنرمندان چطور باید باشند؟ محمدی اینطور پاسخ می دهد: «حمایت از نظر انجمن موسیقی همدان یعنی روی گشاده، دوری از کاغذبازی برای گرفتن مجوز کنسرت و احترام. هنرمند مثل گلی است که زود پرپر می شود. پاسکاری های اداری او را راحت از پا در می آورد.»