ساکنان علی‌آباد از مشکلات خود با کانال فاضلاب می‌گویند

رودِ خانه خراب کن!

■ فتحی: اگر اداره راه و شهرسازی و آب‌منطقه‌ای همکاری نکنند این رودخانه به همین شکل باقی می‌ماند
■ یوسفی‌نوید: نمی‌توانیم برای اینکه بوی فاضلاب مردم را اذیت نکند از خطرات سیبلاب چشم‌پوشی کنیم
■ باباخانی: متولی شهر شهرداری است و راه‌ و شهرسازی تنها در محدوده‌های بازآفرینی کمک‌کننده است و تاکنون برای این رودخانه کمک‌های خود را انجام داده‌ است
■ ستوده: اگر وجود این رودخانه انقدر آزاردهنده است جلسه‌ای برای بررسی موضوع از جوانب مختلف برگزار می‌شود

 چندین سال است که بحث پوشش رودخانه حصار علی‌آباد مطرح شده است، تا پیش از سیل نوروز 98 حدود دوسوم آن پوشش‌دهی شد اما پس از اتفاقاتی که به‌دلیل سیل شیراز در نوروز 98 رخ داد با نامه‌ای که اداره آب منطقه‌ای به شهرداری‌های استان زد آنها را از پوشش رودخانه به‌دلیل ایجاد سیلاب و طغیان آب منع کرد و حالا یک‌سوم از این رودخانه که تراکم جمعیت در کنار آن بالا است بدون پوشش باقی مانده است.
این رودخانه که در سال گذشته جان یک بچه 6 ساله را گرفته و همین‌طور چندماه پیش جسد یک پیرمرد در انشعاباتش پیدا شده است، نه‌تنها امنیت آنها را به خطر انداخته بلکه رفاه زندگی آنها را نیز تحت‌تأثیر قرار داده است؛ به‌گونه‌ای که بوی تعفن، موش و حشرات موذی و همین‌طور زباله‌های موجود در آن به‌ویژه در فصول گرم سال آنها را به ستوه آورده است.
هنگام ورود به این منطقه از شهر با انبوهی از زباله‌ در کنار رودخانه مواجه شدم که منظره زشتی را ایجاد کرده بود و خبری هم از بازی بچه‌ها که معمولا این موقع از سال بیشتر است، نبود، زمانی که زنگ یکی از خانه‌ها را زدم، خانم میانسالی جلوی در آمد. وقتی درباره وضعیت رودخانه از او پرسیدم، گفت: تابستان اوضاع این رودخانه بدتر است چون هم به‌دلیل گرما بوی تعفن این رودخانه ما را اذیت می‌کند و هم بچه‌ها در کوچه بازی می‌کنند و همش نگرانم که در رودخانه بیفتند، همیشه در ورودی خانه را قفل می‌کنم تا بچه‌ها بیرون نروند، نرده‌هایی هم که نصب شده سبب شیطنت بچه‌ها شده و شاید خطر را بیشتر کرده است، بچه‌های ما کوچک هستند و نمی‌توانیم بیشتر از این آنها را کنترل کنیم.
چند دقیقه که گذشت تمامی اهالی محل دور من جمع شدند و از وضعیت موجود گلایه کردند؛ خانم مسنی درباره شرایط بدی که داشت، گفت: چند روز پیش، از این فاضلاب موش به خانه من آمده و شلنگ گاز را خورده بود و اگر عروسم متوجه نمی‌شد ما به‌دلیل گازگرفتگی مرده بودیم. یکی دیگر از ساکنان این منطقه که خانم مسنی بود، گفت: نوه 3 ساله من چند روز پیش در این رودخانه افتاد و دستش شکست، اگر مرد همسایه نجاتش نمی‌داد، مرده بود.
خانم میانسال دیگری که 3 فرزند داشت، گفت: وقتی کرونا آمد همه گفتند که در خانه بمانید چون خانه امن‌تر است ولی من در خانه خود احساس امنیت نمی‌کنم، چون موش و زباله‌هایی که باد به خانه من می‌آورد خطرناک‌تر است.
در همین راستا رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی همدان در بازدید از پروژه‌های منطقه 4 شهرداری همدان اظهار کرد: پروژه پوشش‌دهی رودخانه حصار راه علی‌آباد جزو پروژه‌های بازآفرینی شهری است و اگر اداره راه و شهرسازی و آب‌منطقه‌ای همکاری نکنند این رودخانه به همین شکل باقی می‌ماند.
علی فتحی با اشاره به خطرات و بوی تعفن این رودخانه گفت: برای حفاظت و افزایش ایمنی در یک‌سوم باقی‌مانده، نرده‌گذاری توسط شهرداری انجام شده است اما کافی نیست و در تابستان بوی این رودخانه مردم را آزار می‌دهد.
وی با اشاره به نامه‌‌ آب‌ منطقه‌ای به شهرداری برای منع پوشش‌دهی رودخانه بیان کرد: به‌نظر من این رودخانه شامل این موضوع نیست؛ چون عمق 4 متری دارد و زمانی که بیشترین بارندگی‌ را هم داشته باشیم باز حدود  یک متر آن خالی باقی می‌ماند.
وی افزود: در پیوست نامه نخست، نامه‌ دیگری ابلاغ شد تا بتوان زیرنظر شرکت مشاوره طرح‌های آبرسان، پوشش این رودخانه را انجام داد.
فتحی بیان کرد: این رودخانه از رودخانه دیوین و دره‌ مرادبیگ منشعب شده و فاضلاب‌های شهری نیز به آن اضافه می‌شود و پساب بالایی دارد.
وی اعلام کرد: اداره آب و فاضلاب با استفاده از تبصره 3 (فرمولی که معمولاً به‌صورت توافقی و سالانه است و بر اساس میزانِ مصرف، مبلغی را با عنوان تبصره 3 به قبوض مشترکان اضافه می‌کنند و این مبلغ برای جداسازی شبکه از فاضلاب و رودخانه‌ها استفاده می‌شود) جداسازی قسمتی از آب و فاضلاب رودخانه منوچهری، ایجاد شبکه در 600 خانه منطقه کشتارگاه اسلامشهر، سامان‌دهی بخشی از کوچه‌های حصار حاج شمسعلی، بخشی از شهرک ولیعصر، بخشی ازکوچه‌های نایب‌احمد، بخشی از کوچه‌های خضر و قسمت‌هایی از دره مرادبیگ انجام داده که کمکی است برای اداره آب و فاضلاب که در این مناطق توانمندسازی انجام دهد.
شهردار منطقه 4 نیز درباره وضعیت این رودخانه اعلام کرد: قسمتی از رودخانه که پوشش داده شده معبر آن را باز می‌کنیم و قسمت بعدی معبر نیز در طرح تفصیلی است.
مجید یوسفی‌نوید با اشاره به مشکلات این رودخانه بیان کرد: نمی‌توانیم برای اینکه بوی فاضلاب مردم را اذیت نکند از خطرات سیبلاب چشم‌پوشی کنیم.
وی با بیان اینکه برای سامان‌دهی به این رودخانه با آبفا مکاتبه کرده و جواب منفی شنیدیم، گفت: اداره راه ‌و شهرسازی نیز پوشش این رودخانه را ممنوع اعلام کرده و برای آن هزینه‌ای نمی‌کند.
در این‌باره رئیس اداره هماهنگی ستاد بازآفرینی اداره راه و شهرسازی استان نیز در گفت‌وگو با همدان‌پیام اظهار کرد: در گذشته پوشش رودخانه انجام می‌شد اما پس از سیلی که در شیراز آمد چون پوشش رودخانه سبب کاهش مقطع عرضی، ظرفیت آبگذری و خودپالایی رودخانه شده است زمینه سیل احتمالی را فراهم می‌کند و از نظر فنی اجرای این‌گونه طرح‌ها توصیه نمی‌شود.
محمدرضا باباخانی با اشاره به اینکه برای جلوگیری از سقوط در رودخانه‌ها در حاشیه رودخانه حفاظ نصب می‌شود، گفت: طبق مصوبات کارگروه سیل استان، مقرر شده است سازمان‌ها و ارگان‌های مرتبط از هرگونه روپوشی رودخانه خودداری کنند و تنها کاری که درحال‌حاضر می‌توانیم انجام دهیم و درحال انجام آن هستیم نرده‌گذاری در اطراف این رودخانه است.
باباخانی با اعلام اینکه با توجه به شرایط منطقه اگر ضروری باشد ارگان انجام‌دهنده براساس مطالعات انجام‌شده توسط شرکت مهندسین مشاور، می‌تواند به پوشش‌ رودخانه اقدام کند، گفت: متولی شهر شهرداری است و راه ‌و شهرسازی در محدوده‌های بازآفرینی کمک‌کننده است که تاکنون برای این رودخانه کمک‌های خود را انجام داده‌ است.
وی با بیان اینکه اساس کار بازآفرینی مشارکت است، بیان کرد: راه‌ و شهرسازی در پوشش دوسوم رودخانه به شهرداری کمک کرده است و برای حفاظ‌کشی یک‌سوم باقی‌مانده نیز کمک خواهد کرد اما برای پوشش‌دهی یک‌سوم باقی‌مانده، تصمیم‌گیرنده آب‌منطقه‌ای است و باید این سازمان مجوزش را بدهد.
مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای نیز در این‌باره اظهار کرد: به‌صورت کلی و فنی، پوشش رودخانه به‌دلیل سیلاب درست نیست و از طرفی رودخانه شریان حیاتی منطقه است و همچنین به‌لحاظ اکوسیستمی نیز قابل توجه است.
منصور ستوده در ادامه افزود: در گذشته برای پوشش رودخانه‌ها از ما استعلام نمی‌شد اما اکنون باید از ما استعلام کنند و ما براساس دبی سیلاب 25 یا 30 ساله برای پوشش رودخانه‌ها تصمیم‌گیری کنیم.
وی درباره تصمیم‌گیری برای وضعیت پوشش این رودخانه اعلام کرد: اگر واقعا این رودخانه از نظر امنیتی، رفاهی، اجتماعی و... آسیب‌زا است و مردم منطقه مذکور را آزار می‌دهد جلسه‌ای بین فرمانداری، شهرداری، راه و شهرسازی و نهادهای مربوطه برگزار شود تا این موضوع از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار بگیرد و برای پوشش این رودخانه تصمیم گرفته شود.
وضعیت ساکنان منطقه حصار علی‌آباد تأسف‌بار است؛ زندگی در منطقه‌ای امن و به دور از بوی تعفن جزو حقوق اولیه آنهاست. از حالشان غافل نشویم.