نگامي كه به كتابخانه دانشگاه‌ها برويد كمي كه دقت كنيد قفسه‌هايي به پژوهشهاي افراد عضو هيأت علمي و گاهي دانشجويان اختصاص داده شده است و نكته حايز اهميت اين است كه اكثر اين تحقيقات در ادارات هم يافت مي‌شود. حال سؤال اين است كه چه ارتباطي در اين ميان وجود دارد.
گاهاً براي خيلي از افراد سؤالات متعددي پيش مي‌آيد كه سوژه‌هاي اين تحقيقات از كجا مي‌آيند؟ اعتبار اين تحقيقات را چه كسي يا چه ارگاني تأمين مي‌كند؟ چه سازماني بر اين پژوهشها نظارت مي‌كند و آنها را از نظر كيفي بررسي و اولويت‌بندي مي‌كند؟
به مناسبت هفته پژوهش نياز دانستيم تا جواب برخي از اين سؤال‌ها را بيابيم، به همين جهت به مركز آموزش و پژوهشهاي توسعه و آينده‌نگري سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی رفتيم تا در پي مصاحبه با مدير اين مركز به پاسخ سؤالات دست يابيم.
اعتبارات پژوهشی از بخش اعتبارات هزینه‌ای تأمین می‌شود
غلامرضا فتحي‌پور در پاسخ به اين سؤال كه در سال‌جاري چه ميزان اعتبار به بخش پژوهش اختصاص داده شده است، گفت: قبل از آنكه ميزان اعتبار بيان شود بهتر است بگوييم اين اعتبار از كجا تأمين مي‌شود، در سطح استان بخشی از اعتباری که برای مسائل پژوهشی تخصیص پیدا کند از اعتبارات هزینه‌ای (اعتبارات جاری) دستگاه‌های اجرای استان بوده که دارای اعتبارات استانی هستند.
وي با بيان اينكه ما در بخش اعتبارات هزینه‌ای دستگاه‌هاي اجرايي داراي فصول بودجه مختلف هستيم كه به 7 فصل تقسيم مي‌شوند، افزود: هر فصل براي موضوع خاصي تعريف شده است.
مطابق قانون يك درصد از اعتبارات هزینه‌ای (بجز فصول يك و 6) مربوط به پژوهش است
مدير مركز آموزش و پژوهش سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان با اشاره به متن قانون الحاق عنوان كرد: به استناد ماده 56 قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2)، تمامي دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری، می‌بایست يك درصد از اعتبارات هزینه‌ای سالیانه خود را (بجز فصل يك و 6) به پژوهش اختصاص دهند.
400 میلیون تومان پیش‌بینی شده است
فتحي‌پور پس از توضيح منبع تأمين اعتبارات پژوهشي گفت: در بحث بودجه کمی نگاه متفاوت است اما در سال‌جاری اعتباری که می‌تواند هزینه شود بالغ بر 400 میلیون تومان است.
وي در پاسخ به اين سؤال كه چه ارگاني بر اين پژوهشها رسيدگي مي‌كند، بيان كرد: ما در هر استان یک کارگروه آموزش، پژوهش، فناوری و نوآوری داریم که این کارگروه فعالیت‌های پژوهشي در استان را رصد می‌کند. این کار سابقه‌ای از سال 1379 دارد و مضمون موضوعات مربوط به پژوهش در این کارگروه مطرح می‌شود.
به توضيح مدير مركز آموزش و پژوهشهاي استان، کارگروه اشاره شده دبیرخانه‌ای دارد که در سنوات مختلف مسئولیت دبیرخانه تغییر کرده است. برای مثال از سال 1379 تا 1394 دبيری آن بر عهده سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و استانداری بوده و در سال گذشته دبیری کارگروه به دانشگاه‌های مادر در استان‌ها واگذار شده است و در حال حاضر دانشگاه بوعلی‌سینا دبیر کارگروه و ریاست كارگروه با استانداری است.
فتحي‌پور در ادامه افزود: بالطبع در این دبیرخانه اعضایی حضور دارند که یکی از اعضاي این کارگروه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی است و این مرکز دبیر کمیته آموزش و پژوهش کارگروه می‌باشد.
وي در ادامه گفت: یکی ديگر از وظایف کارگروه مرتبط کردن دستگاه‌های اجرایی و مجریان طرح‌های پژوهشی است و این مجریان طرح‌ها معمولاً از دانشگاه‌های سطح استان هستند. به توضيح مدير مركز آموزش و پژوهشهاي استان اين مرتبط كردن بدينگونه است كه دستگاه‌های اجرایی نیازهای پژوهشی را مطرح کرده و دانشگاه‌ها که مجریان طرح هستند آنها را انجام می‌هند و اعتبارات پژوهشی دستگاه‌های اجرایی در اختیار مجریان طرح قرار می‌گیرد.
پژوهشها به 6 گروه علمی دسته‌بندی شده‌اند
وي در پاسخ به اين سؤال كه زمينه‌هاي پژوهشي در سال‌جاري چه موضوعاتي هستند، عنوان كرد: در سال گذشته فرآیندي را ترسیم کردیم که این فرآیند شامل شناسایی و نیازسنجی اولویت‌های پژوهشی دستگاه‌های اجرایی استان است و در نهايت منجر به منعقد شدن قرارداد پژوهشي خواهد شد.
مدير مركز آموزش و پژوهشهاي استان با اشاره به موارد شناسايي شده گفت: اولویت‌ها و نیازهای پژوهشی شناسايي شده را می‌توان در قالب 6 گروه علمی دسته‌بندی نمود که به شرح ذيل است 1- آمار و اقتصاد 2- آب، کشاورزی و منابع طبیعی و محیط زیست 3- بهداشت و درمان 4- فرهنگ و هنر 5- فنی و مهندسی 6- علوم انسانی.
اعلام نیاز 32 دستگاه اجرایی
فتحي‌پور با بيان اينكه بحث کیفیت زمانی مطرح می‌شود که کاری انجام شده و بر اساس معیارهای علمی سنجیده شود، افزود: اگر بتوانیم فرایند تعریف شده را به درستی اجرایی کنیم می‌توانیم از نظر کیفی هم رصدي بر پژوهشها داشته باشیم. مرحله ابتدایی شامل شناسایی نیاز استان در راستای اهداف کلان، سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، اسناد توسعه استان، سند چشم‌انداز استان و سیاستگذاری مسئولان ارشد استان مي‌باشد.
به گفته وي در فراخواني كه براي دستگاه‌هاي اجرايي داشتند تا طرح‌هاي پژوهشي خود را بر اساس اولويت‌ها و نيازهايشان مشخص كنند، 32 دستگاه اجرایی در فراخوان شرکت داشتند.
45 عنوان پژوهشی در استان
مدير مركز آموزش و پژوهشهاي استان گفت: مطابق با اسناد بالا دستی نظیر سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی که مورد تأکید مسئولان ارشد استان می‌باشد بحث دانش‌پژوهی و اقتصاد دانش‌بنیان محورهای اصلی و جزو مواردی هستند که سمت و سوی فعالیت‌های پژوهشی استان را مشخص می‌کنند.
فتحي‌پور از 45 عنوان پژوهشي در سال‌جاري خبر داد و گفت: است اين 45 عنوان طرح‌هاي پژوهشی هستند كه در اولویت‌های اصلی دستگاه‌های اجرایی قرار دارند. وي در پاسخ به اين سؤال كه اكنون اكثريت عنوان‌های پژوهشي در چه زمينه‌اي هستند، گفت: در حال حاضر در حوزه علوم انسانی بیشترین عناوین پژوهشی را داریم.
