یک پژوهشگر حوزه زنان با بیان اینکه غربالگری بهنوعی واکسینه کردن نسل آینده ایران محسوب میشود، درباره پیشنهاد «لغو اجبار غربالگری دوران بارداری» اینکه غربالگری بهانهای برای سقط جنین باشد، بحثی خام و ناپخته است زیرا راههای متعددی بدون نیاز به طی کردن مراحل آزمایش غربالگری برای سقط جنین وجود دارد؛ از سوی دیگر هدف اصلی غربالگری افزایش سرمایه اجتماعی و داشتن نسلی سالم است.
ندا حاجیوثوق در گفتوگو با ایسنا، گفت: حتی اگر مادری سختیهای بهدنیا آوردن فرزند معلول را بپذیرد باید آمادگی این تصمیم را داشته باشد و تحت آموزشهای خاصی قرار گیرد و غربالگری به مادر این اجازه را میدهد که در دوران بارداری از وضعیت رشد و پرورش جنین خود آگاهی یافته و درصورت وجود نقص و یا معلولیت احتمالی، برای مواجهه با شرایط جدید خود را آماده کند. مادر شدن بهخودیخود تجربهای منحصر بهفرد و متفاوتی است و اگر این مادر شدن در شرایط سختتری نظیر بهدنیا آوردن فرزند معلول اتفاق افتد، بهطور حتم نیاز است که زن بهلحاظ روحی و روانی آمادگی کافی را بهدست آورد.
وی معتقد است که در جامعه ما آمار افسردگیهای پس از زایمان بالا است و زنان درگیر این موضوع هستند، بنابراین مادری که فرزند معلولی را بهدنیا میآورد باید بار سنگین و مضاعفی را تحمل کند، از اینرو غربالگری این اجازه را به او میدهد ضمن اینکه با آگاهی کافی تصمیم میگیرد و در این مسیر گام برمیدارد میتواند؛ به آگاهی و رشد و پرورش فرزند معلول هم دست یابد نه اینکه بهطور ناگهانی با شرایطی مواجه شود که قدرت تحمل آن را ندارد.
نظام اجتماعی توانایی پاسخگویی به معلولان را ندارد
این مشاور سیاسی، اجتماعی شورای شهر تهران همچنین گفت: تولد یک فرزند معلول متوجه یک خانواده نیست و تمام اجتماع با آن درگیر میشوند. نظام اجتماعی موظف به پاسخگویی در قبال این افراد است. ما هنوز در جامعهای زندگی میکنیم که شرایط کامل برای ارائه خدمات به افراد دارای معلولیتهای ساده و نه حتی پیچیده را نداریم. شهرها بهطور کامل پذیرای این افراد نیستند و حتی برای یک کار ساده بانکی فرد دارای معلولیت جسمی مجبور است از فردی کمک بگیرد زیرا امکانات لازم برای حضور آنان با ویلچر بهطور کامل وجود ندارد.
وی همچنین این را هم گفت که وقتی یک معلول جسمی نمیتواند بهراحتی و مستقلا در فضای شهری حاضر شود این پرسش را ایجاد میکند که ما چقدر توانایی اهدای زندگی سالم در قبال نیازهای کودکان معلول را داریم؟.
این فعال حوزه زنان مدعی شد: باید به این موضوع توجه کنیم که جامعه ما تا چه میزان امکان توان بخشی به کودکان معلول را دارد؟ مطابق آمار از هر ده کودک معلول تنها یک نفر به مدرسه میرود، بنابراین باید به این نکات توجه کرد که تا چه میزان جامعه آمادگی پذیرش این فرزندان را دارد و تا چه میزان میتوانیم شرایط روحی و روانی لازم برای خانوادههای دارای فرزند معلول را فراهم کنیم؟ زیرا این خانوادهها مشکلات روانی، اقتصای و اجتماعی بسیاری دارند.
لغو اجبار غربالگری پیشنهادی شتابزده است
حاجیوثوق تصریح کرد: اگر بخواهیم عوامل سقط جنین را شناسایی و پیشگیری کنیم عوامل مهمتری نظیر آلودگی هوا، سیگنالها و پارازیتهای مؤثر بر بارداری و... در جامعه وجود دارد که میتوانیم به آنها بپردازیم. برای افزایش جمعیت و کاهش سقط جنین راهکارهای متعددی وجود دارد این درحالیاست که غربالگری به بحث سلامت یک فرد و خانواده معطوف میشود.
وی در بخش دیگر سخنان خود، درباره پیشنهاد «لغو اجبار غربالگری»، معتقد است: این پیشنهادی شتابزده و عجولانه است، جمعیت ایران رو به پیری است و ما باید دغدغه افزایش جمعیت را داشته باشیم اما میتوانیم راههای بهتری را برای آن انتخاب کنیم. در درجه اول نیاز به اصلاحات و بهبود شرایط اقتصادی داریم تا بهتبع آن بهبود شرایط روحی و روانی و عاطفی افراد و افزایش ازدواج و جمعیت رخ دهد.