همدان پیام- نسرین امیدزاده نیک: سلامت روان یک اولویت است که افراد برای محقق شدن آن علاوه بر مسئولیت فردی و اهمیت خودمراقبتی، وظیفه‌ای اجتماعی نیز دارند که تلاشی برای عادی نشدن بی‌تفاوتی است.
سلامت روان می‌تواند یک مسئولیت فردی و اجتماعی برای همگان باشد، اهمیت و اولویت این موضوع را می‌توان در شعاری که امسال برای هفته سلامت روان در نظر گرفته شده، ملاحظه کرد.
هفته سلامت روان از ۱۸ تا ۲۴ مهرماه با شعار اولویت امروز، سلامت روان در محیط کار نام‌گذاری شده است، موضوعی که گروه‌های هدف زیادی را در برمی‌گیرد و توجه به نیازهای آنان می تواند به بهبود عملکرد و فعالیت‌هایشان منجر شود.
براساس تعریف سازمان جهانی بهداشت “سلامتی به معنای تندرستی جسمانی، روانی و اجتماعی است و نه صرفاً به معنای ابتلا نشدن به بیماری یا ناتوانی” این تعریف نشان می‌دهد که سلامت روانی فراتر از نداشتن اختلال روانی و ناتوانی است، یعنی فرد توانایی‌های خود را بشناسد، بتواند با استرس‌های معمول زندگی کنار بیاید و بتواند با جامعه تعامل برقرار کند.
بنا برگفته کارشناسان حوزه سلامت روان، توانایی مدیریت مشکلات بسیار حائز اهمیت است با توجه به اینکه توان ما در برابر حل تمام مشکلات اندک است باید مدارا کردن را یاد گرفت و گاه برای رسیدن به آرامش به تضاد یک مسأله پرداخت؛ به طور مثال اگر فرد احساس شادی نمی‌کند فهرستی تهیه کند که چه عاملی در حال حاضر سبب ناراحتی او شده و با دقیق شدن در آن موارد را بررسی کند چه میزان را می‌تواند حل کند؟ چه مقدار را می‌تواند حذف و چه مقدار را کمتر کند؟ همین پرسش‌های ساده از خود، فرد را به توانایی خود واقف می نماید تا بر آن اساس مسائل را پیش ببرد و زیاده از حد بر خود فشار وارد نکند.
همچنین برخی دیگر از روانشناسان نیز بر این باور هستند که ارتقاء سواد سلامت روان» امری ضروری می‌پندارند و در این خصوص نیز به مردم توصیه می‌کنند که افراد نسبت به ارتقاء سواد سلامت روان خود اقدام کنند و اطلاعات لازم مربوط به سلامت روان را از منابع معتبر کسب کنند و دانش خود را ارتقاء دهند، زیرا که این احتمال وجود دارد که برخی مسائل در خود یا اطرافیان آنها بروز کند که نیازمند مشورت با یک متخصص است؛ در صورت مواجه با چنین شرایطی، باید با متخصص مشورت کنند.
مشورت با متخصص به آنها کمک می‌کند تا از چگونگی برخورد با آن مشکل مطلع شوند.
غربالگری در مراکز بهداشتی همدان رایگان انجام می‌گیرد
مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد دانشگاه علوم‌پزشکی همدان گفت: غربالگری ارزیابی سلامت روان برای عموم افراد مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهری و پایگاه‌های بهداشت روستایی به صورت رایگان انجام می‌شود.
رحیم مرادی گفت: این به معنای اهمیت سلامت روان است و هرساله یک شعار از سوی فدراسیون جهانی سلامت روان انتخاب و به کشورهای دنیا اعلام می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه در همه خانه‌های بهداشت و مراکز جامع خدمات سلامت در سراسر کشور غربالگری ارزیابی سلامت روان برای عموم افراد مراجعه کننده به مراکز انجام می‌شود، تصریح کرد: درصورت مثبت شدن غربالگری اولیه غربالگری تکمیلی هم توسط همکاران در سطوح بالاتر انجام می‌شود.
مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد دانشگاه علوم‌پزشکی همدان افزود: اگر غربالگری تکمیلی هم مثبت شود، فرد به مراتب بالاتر ارجاع داده می‌شود و خدمات مداخله‌ای و مشاوره‌ای دریافت می‌کند.
مرادی گفت: همه خدمات مربوط به سلامت روان در مراکز بهداشتی رایگان است و در دورترین نقاط استان هم در خانه‌های بهداشت ارائه می‌شود.
وی با بیان اینکه شعار نخستین روز هفته سلامت روان انگیزش و امید در محیط کار کلید بهره‌وری و موفقیت است، تصریح کرد: در دنیای امروز، بهره‌وری در محیط‌های کار یکی از عوامل اصلی موفقیت سازمان‌ها به شمار می‌آید. به همین دلیل، انگیزش و امید به‌عنوان 2عنصر کلیدی در افزایش بهره‌وری کارکنان شناخته می‌شوند.
سازمان‌ها باید استراتژی‌هایی برای تقویت انگیزه و امید در میان کارکنان خود تدوین کنند تا به بهبود عملکرد و توانمندی‌های خود دست یابند.
مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد دانشگاه علوم‌پزشکی همدان گفت: انگیزش نیرویی است که افراد را به سمت انجام فعالیت‌ها و تلاش بیشتر هدایت می‌کند. در یک محیط کاری، انگیزش نه‌تنها به کارایی فردی بلکه به تعاملات گروهی و فرهنگ کلی سازمان نیز مرتبط است.
مرادی با بیان اینکه انگیزش می‌تواند به 2صورت درونی و بیرونی تجلی یابد، گفت: انگیزش درونی زمانی رخ می‌دهد که کارمندی به دلیل علاقه به وظایف خود و دستیابی به اهداف شخصی و حرفه‌ای، احساس لذت و رضایت می‌کند. این نوع انگیزش به او این امکان را می‌دهد که فراتر از حد معمول عمل کرده و ایده‌های نوآورانه‌ای را پیشنهاد دهد.
وی افزود: از سوی دیگر، انگیزش بیرونی از طریق عواملی چون پاداش‌های مالی، مزایای شغلی و حمایت‌های اجتماعی ایجاد می‌شود. بدین ترتیب، شناسایی و تقویت هر 2نوع انگیزش در محیط کار به‌عنوان یک استراتژی کلیدی برای بهبود بهره‌وری و موفقیت سازمان مطرح می‌شود. این رویکرد می‌تواند منجر به افزایش رضایت شغلی، وفاداری و انگیزه در کارکنان شود و در نهایت به بهبود عملکرد کلی سازمان منتهی شود.
مرادی به نقش امید به عنوان یک عامل مؤثر اشاره کرد و گفت: امید به عنوان یک فاکتور روان‌شناختی، توانایی فرد برای تصور آینده‌ای مثبت و دستیابی به اهداف است. کارکنانی که احساس امید دارند، به طور معمول در مواجه با چالش‌ها و موانع مقاومت بیشتری نشان می‌دهند و به دنبال راه‌حل‌های نوآورانه‌تر می‌شوند.
وی با تأکید بر اینکه فراهم کردن فضایی که در آن کارکنان بتوانند امید را در خود تقویت کنند، حیاتی است، عنوان کرد: این شامل فراهم آوردن فرصت‌های یادگیری، ارتقاء و حمایت مدیریتی می‌شود. فضایی مثبت و حمایتی می‌تواند به افزایش احساس امنیت و اعتماد به نفس کارکنان کمک کند و در نتیجه به افزایش امید آنها برای دستیابی به اهداف منجر شود.
مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد دانشگاه علوم‌پزشکی همدان افزود: علاوه بر این، امید می‌تواند به افزایش تعهد و انگیزش درونی کمک کند. زمانی که کارکنان با دیدی مثبت به آینده نگاه می‌کنند وتوانایی‌های خود را باور دارند، تلاش بیشتری برای بهبود عملکرد خود و سازمان خواهند کرد. بنابراین، تقویت حس امید در کارکنان می‌تواند به کاهش غیبت، بهبود همکاری تیمی و افزایش وفاداری به سازمان منجر شود.
مرادی گفت: ایجاد چنین فرهنگی نه‌تنها به ارتقای کیفیت کار و کارایی می‌انجامد، بلکه به ساختن آینده‌ای پایدار و موفق برای سازمان کمک می‌کند.
وی تصریح کرد: سازمان‌ها باید راهکارهایی برای ایجاد فضاهای کاری پشتیبان و مثبت فراهم کنند که در آن انگیزش و امید نه تنها از سوی مدیریت، بلکه از سوی خود کارکنان تقویت شود. با چنین فرهنگی، سازمان‌ها می‌توانند به بهره‌وری بالاتر و موفقیت‌های بیشتری دست یابند و استعدادهای نهفته کارکنان خود را به حداکثر برسانند.
مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد دانشگاه علوم‌پزشکی همدان با بیان اینکه باید بین کار و زندگی تعادل برقرار باشد، گفت: فراهم کردن شرایطی که کارکنان بتوانند تعادل مناسبی بین کار و زندگی شخصی خود برقرار کنند، به افزایش رضایت و کاهش استرس کمک می‌کند.
مرادی با بیان اینکه باید اطمینان حاصل کنید که اهداف شغلی مشخص و قابل دسترسی هستند، افزود: این امر به کارکنان احساس جهت گیری و انگیزه می‌دهد.
وی از توسعه مهارت‌ها یاد کرد و گفت: برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های مهارتی، به کارکنان کمک می‌کند تا توانمندی‌های خود را ارتقا دهند و احساس ارزشمندی کنند.
مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد دانشگاه علوم‌پزشکی همدان تصریح کرد: تشکیل تیم‌های کاری و برگزاری فعالیت‌های گروهی، روحیه همکاری و همبستگی را افزایش می‌دهد. همچنین ارائه بازخورد مثبت و سازنده بر اساس عملکرد، سبب افزایش اعتماد به نفس و انگیزش کارکنان می‌شود.
مرادی درباره ارتباطات مؤثر در محیط‌های کار تصریح کرد: ایجاد فضایی برای ارتباطات باز و صمیمی بین مدیریت و کارکنان، سبب تقویت اعتماد و همکاری می‌شود.
گفتنی است که پس از افسردگی، اختلال اضطرابی در جایگاه دوم شایع‌ترین اختلالات روانپزشکی در میان ایرانیان قرار دارد. اگرچه برخی از اختلالات روان بسیار شایع هستند اما آمار برخی از اختلالات روان در تمام کشورها تفاوت چندانی ندارد.
میزان ابتلا به اختلالاتی که به شرایط ژنتیکی بسیار وابسته هستند نیز حدود یک درصد گزارش شده؛ به طور مثال میزان ابتلا به «اسکیزوفرنی» در کشور و سایر کشورها حدود یک درصد است.
