بسیاری از معلولان را شهر معلول کرده است، این مسأله را از محدودیتهایی که در زندگی یک فرد توانیاب است میتوان مشاهده کرد.
از فضاها، پیادهروها و معابر شهر گرفته تا پلهای عابرپیاده که هیچ یک برای استفاده افراد دارای معلولیت مناسب نیست؛ به طوری که میتوان گفت خیابانهای این شهر آنقدر سکوی کوتاه و بلند دارد که تردد برای یک فرد سالم و عادی سخت است، چه برسد به افراد دارای معلولیت.
از سوی دیگر دسترسی سخت به اماکن عمومی و ساختمانهای بسیاری از ادارات دولتی و از همه مهمتر نبود سیستم حملونقل یکپارچه از جمله مشکلاتی است که افراد توانیاب روزانه با آنها در شهر مواجه هستند.
تلخی این واقعیت را میتوان از روزمرگیهای زندگی افرادی که دارای معلولیت هستند، مشاهده کرد تا آنجا که همین افراد در کنج خانههایشان میمانند و رنج راه آنچنان ناهموار است که آنها را در این ماندن و دوری از بیرون مصممتر میکند، هر چند بیشتر افراد دارای معلولیت از گذران امورات روزمره خود به سختی میافتند اما تعدادی هم هستند که تسلیم نمیشوند و با هر درجهای از معلولیت که دارند روزنههای امیدی برای موفقیت خود پیدا کرده و با اراده در آن راه گام برداشتهاند.
بنابراین مشکلات و موانع موجود در شبکه دسترسی پیاده شهری و نبود تداوم حرکت راحت در مسیرهای پیاده، برای افراد مختلف ایجاد اشکال می نماید. رفع این موانع از پر اهمیتترین اقدامهایی است که ضامن مشارکت هر چه بیشتر توانیابان در امور مربوط به جامعه خودشان خواهد بود، درحالی که وجود چنین محدودیتهایی در شهر سبب خانهنشین شدن بسیاری از توانیابان شده است که به نوعی سبک زندگی آنها را تحتالشعاع قرار داده است.
براساس آمارهای جهانی حدود ۱۵درصد هر جامعه را افراد معلول تشکیل میدهند، یعنی از هر ۶نفری که در اطراف ما هستند یک نفر دارای نوعی از معلولیتها است، اما آیا به پیرامونمان که نگاه میکنیم و در کوچه و خیابان که میگذریم اینگونه است که این افراد را ببینیم، پاسخ به نظر منفی میآید زیرا این افراد اغلب از شرایط کوچه و خیابان فاصله گرفته زیرا اشتغال و کسب کار آنگونه که باید مناسب سازی نشده تا به نسبت عادلانه این افراد در جامعه حضور یابند.
در استان همدان، ۴۱هزار توانیاب شناسایی شدهاست که از این تعداد، ۳۰هزار و ۸۷۵ نفر تحت پوشش خدمات حمایتی و توانبخشی بهزیستی قرار دارند که این خدمات بر اساس نوع و شدت معلولیت به آنها ارائه میشود.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان گفت: دسترسپذیری و مناسبسازی محیطهای عمومی یکی از مطالبات همیشگی جامعه معلولان است و اگرچه قوانین متعددی برای حمایت از این قشر وجود دارد، اما بسیاری از دستگاههای دولتی و عمومی به این موضوع بیتوجه هستند.
محمد قادری احسانپوربا اشاره به اینکه یکی از ابتداییترین خدمات بهزیستی برای این افراد، پرداخت مستمری و حق پرستاری است، گفت: به منظور حمایت از زندگی روزمره و تأمین نیازهای اولیه به معلولان ارائه میشود.
وی در گفتوگویی که با خبرگزاری ایسنا داشته است به وضعیت حملونقل عمومی که با چالش جدی مواجه است، اشاره کرد و گفت: وضعیت حملونقل عمومی برای این افراد همچنان با چالشهای جدی مواجه است و با وجود ادعای شهرداری همدان مبنی بر اضافه شدن ۱۶ اتوبوس مناسبسازی شده به ناوگان حملونقل عمومی، شهروندان معلول میگویند که این اتوبوسها هنوز بهطور کامل عملیاتی نشدهاند و تاکنون این از این اتوبوسها در سطح شهر استفاده نکردند.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان با بیان اینکه مراکز نگهداری و توانبخشی معلولان و سالمندان روانی مزمن در استان همدان پراکنده هستند، اضافه کرد: این مراکز شامل5 مرکز در شهر همدان، 4مرکز در ملایر و یک مرکز در هر یک از شهرهای کبودراهنگ و نهاوند میشود، همچنین 5خانه نگهداری حمایتی از معلولان در استان فعال است که به شکل آسایشگاههای کوچک عمل میکنند.
وی با بیان اینکه استان همدان دارای ۲۸ مرکز روزانه آموزش و توانبخشی است که خدمات متنوعی را به افراد دارای معلولیت ارائه میدهند، گفت: این مراکز به صورت مجزا و بر اساس نوع معلولیت فعالیت میکنند و شامل مراکز رشدی-هوشی زیر ۱۴ سال، مراکز معلولان جسمی-حرکتی، اوتیسم، حرفهآموزی، کارگاههای حمایتی، و مراکز مادر و کودک برای کودکان کمشنوا هستند.
قادری با بیان اینکه تجهیزات توانبخشی موردنیاز معلولان، از جمله ویلچر، عصا، واکر و سمعک، مطابق دستورالعملها تأمین و توزیع شده است و در حال حاضر، مشکلی در تأمین و توزیع این تجهیزات وجود ندارد، اظهار کرد: تا پایان سالجاری 6مرکز جدید در شهرهای ملایر، تویسرکان، همدان، بهار، کبودراهنگ و اسدآباد راهاندازی خواهد شد که موافقتهای اصولی برای تأسیس این مراکز صادر شده و هدف این است که این مراکز تا پایان سال در مدار خدمترسانی قرار گیرند و به بهبود وضعیت توانبخشی و آموزش معلولان در استان کمک کنند.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان با بیان اینکه سال گذشته، ۴۰۰ ویلچر تهیه و بین افراد دارای معلولیت در استان توزیع شد و این اقدامات در راستای بهبود کیفیت زندگی و افزایش استقلال این افراد انجام میشود، تصریح کرد: بهزیستی استان همدان اقدامات گستردهای برای حمایت از افراد دارای معلولیت انجام داده است و این اقدامات شامل پرداخت کمکهزینههایی برای مناسبسازی منازل، راهپلهها و رمپهای ورود و خروج، همچنین خرید خدمات توانبخشی، پرداخت هزینه تحصیلی و شهریه دانشجویان معلول میشود که شهریه این دانشجویان در دانشگاههای دولتی بهصورت تشویقی و در دانشگاههای پیام نور و آزاد کامل تحت پوشش قرار میگیرد.
قادری با بیان اینکه در حال حاضر، ۳۳۷۰ نفر از معلولان شدید و خیلی شدید در دهکهای یک تا 3 از کمکهزینه حق پرستاری بهرهمند هستند، خاطرنشان کرد: ۸۰۰ معلول دارای ضایعه نخاعی تحت پوشش خدمات بهزیستی قرار دارند که شهرستان تویسرکان بیشترین آمار را در این زمینه دارد همچنین بهزیستی در سال گذشته ۱2هزار بسته پوشینه بزرگسال تهیه و میان افراد نیازمند توزیع کردهاست.
وی با بیان اینکه دسترسپذیری و مناسبسازی محیطهای عمومی یکی از مطالبات همیشگی جامعه معلولان است و اگرچه قوانین متعددی برای حمایت از این قشر وجود دارد، اما بسیاری از دستگاههای دولتی و عمومی به این موضوع بیتوجه هستند، افزود: وضعیت حملونقل عمومی برای این افراد همچنان با چالشهای جدی مواجه است و با وجود ادعای شهرداری همدان مبنی بر اضافه شدن ۱۶ اتوبوس مناسبسازی شده به ناوگان حملونقل عمومی، شهروندان معلول میگویند که این اتوبوسها هنوز بهطور کامل عملیاتی نشدهاند و تاکنون این از این اتوبوسها در سطح شهر استفاده نکردند.
وی با بیان اینکه زندگی شهری همچنان برای معلولان پر از چالش است. اگرچه از طریق ستاد مناسبسازی استان برخی ادارات مناسبسازی شدهاند، اما این اقدامات وقتی کارامد خواهند بود که مسیر دسترسی به این ساختمانها نیز برای معلولان فراهم باشد، گفت: وقتی معلولان نتوانند به ساختمانهای مناسبسازی شده برسند، این اقدامات در عمل بیفایده است. ایجاد یک چرخه کامل از مناسبسازی، از مسیرهای پیادهرو و حملونقل تا ورودی و فضای داخلی ساختمانها، ضروری است تا استقلال و مشارکت اجتماعی این قشر تضمین شود.
157معلول در شرف استخدام در دستگاههای اجرایی
قادری با بیان اینکه در سال گذشته، ۳۲۰ واحد مسکونی برای معلولان در استان همدان ساخته و تحویل داده شدو امسال نیز ساخت ۲۷۰ واحد مسکونی دیگر در دستور کار است که پیشبینی میشود تا پایان سال به بهرهبرداری برسد، اظهار کرد: در سال گذشته ۱۹۰۰ مورد تسهیلات اشتغالزایی برای معلولان در زمینه مشاغل خانگی و خرد پرداخت شده است و این تسهیلات با نرخ سود 4 درصد و به میزان ۱۵۰ میلیون تومان بهصورت میانگین پرداخت شد و این اقدامات در راستای بهبود وضعیت مسکن و اشتغال معلولان استان انجام شده و به افزایش استقلال مالی آنها کمک میکند.
وی تصریح کرد: طبق قانون3درصد از سهمیه استخدامی دستگاههای اجرایی و دولتی و شرکتهایی که از بودجه دولتی استفاده میکنند، باید به معلولان اختصاص یابد و با این حال، بسیاری از دستگاهها تاکنون به این الزام پایبند نبودند اما امسال برای نخستین بار آزمون استخدامی ویژه افراد معلول برگزار شد و ۱۵۷ نفر در شرف استخدام در دستگاههای اجرایی هستند.
