طرح شیر مدارس حدود ۱۶ سال است که در مدارس کشور اجرا میشود، اما هر سال آموزشوپرورش با مشکل کمبود بودجه شیر مدارس مواجه است و امسال هم هنوز دانشآموزان «طعم شیر» مدرسه را نچشیدهاند.
تغذیه، بویژه تغذیه سالم و مبتنی بر پایههای علمی نقش بسیار مهمی در سلامتی جسمی و روحی افراد در سنین مختلف دارد؛ اما این موضوع در کودکان و نوجوانان به دلیل شرایط جسمانی خاص، از نظر اینکه در سالهای اولیه زندگی خود قرار دارند و به خصوص سالهای تکامل و رشد اندامهای مختلف بدن آنهاست، از اهمیت و توجه خاصی برخوردار است.
از سال 1379 با پوشش قرار دادن 10 هزار دانشآموز در کشور، طرح توزیع رایگان شیر در مدارس آغاز شد و طی سالهای گذشته روند پوشش جامعتر دانشآموزان در طرح شیر مدارس کاملتر شده است، تا جایی که قرار است امسال نزدیک به 14 میلیون دانشآموز تحت پوشش این طرح تغذیهای قرار گیرند.
تعداد دفعات توزیع شیر در مدارس ایران و برخی کشورهای جهان/ ایران 70 نوبت، تایلند 260 نوبت
امروزه در بیش از 100 کشور جهان، در مدارس شیر رایگان توزیع میشود؛ در ایران بالاترین میزان توزیع شیر در مدارس به عنوان یک شاخص 70 نوبت است که طی سالهای اخیر نیز اجرایی نشده است؛ در حالی که این میزان در کشور تایلند 260 نوبت یا به عبارتی 260 روز در سالتحصیلی است و سرانه هر دانشآموز با احتساب هر دانشآموز 200 میلیلیتر، برابر با 52 لیتر در سال است و دولت تایلند سالانه 433 میلیون دلار صرف توزیع شیر رایگان در مدارس میکند؛ در حالی که این میزان در کشورمان برابر با 14 کیلوگرم است. سهم شیر مدارس کشور از مصرف ملی حدود 2/7 درصد است؛ در حالی که این رقم در تایلند 25 درصد مصرف ملی، در ژاپن 9 درصد، آمریکا 7 درصد و فنلاند 5 درصد است.
توزیع 800 میلیون پاکت شیر400 میلیارد از محل یارانهها و 150 میلیارد از محل بودجه عمومی
سید محمد بطحایی، معاون وقت پشتیبانی وزارت آموزشوپرورش در 12 تیرماه سالجاری از توزیع 800 میلیون پاکت شیر در مدارس خبر داده بود.
همچنین منصور مجاوری، مسئول کمیته توزیع شیر مدارس وزارت آموزشوپرورش نیز در 25 مرداد سالجاری در خصوص توزیع شیر مدارس در سالتحصیلی گذشته و اکنون اظهار کرد: با تصمیم دولت 400 میلیارد تومان از محل هدفمندی یارانهها و 150 میلیارد تومان از محل بودجه عمومی برای برنامه شیر مدارس مصوب شد.
وی افزود: از آنجا که پیشبینی میکردیم این مبلغ به علت وضعیت بودجه به طور کامل تخصیص نیابد، بر اساس بودجه 400 میلیارد تومانی برنامهریزی کردیم و در نهایت استانها با 175 کارخانه لبنیاتی در سراسر کشور قرارداد بستند که 60 درصد استریل و 40 درصد پاستوریزه بود.
وی با بیان اینکه جامعه آماری ما در سال 94 گسترده بود، عنوان کرد: تا اردیبهشت سال 95 همه مقاطع تحصیلی از پیش دبستانی تا متوسطه مشمول این طرح شدند؛ به عبارتی دانشآموزان، پیش دبستانیها، معلمان و کودکان تحت پوشش بهزیستی که شمار آنها به 5/14 میلیون نفر میرسد، 798 میلیون پاکت شیر دریافت کردند.
فانی: 600 میلیارد تومان بودجه شیر مدارس در سالجاری
علیاصغر فانی وزیر وقت آموزشوپرورش نیز در 12 مهر سال جاری اعلام کرد: بودجه امسال شیر مدارس 600 میلیارد تومان است که مبلغ 450 میلیارد آن از بودجه هدفمندی یارانهها و 150 میلیارد آن نیز از بودجه آموزشوپرورش است.
وی از توزیع 70 نوبت شیر در مدارس در سالتحصیلی جاری خبر داده بود.
احمدی دانشآشتیانی: بودجه نداریم
فخرالدین احمدی دانشآشتیانی وزیر آموزشوپرورش نیز در آخرین اظهار نظر خود در خصوص توزیع شیر در مدارس در گفتوگو با خبرنگار آموزشوپرورش خبرگزاری فارس در خصوص توزیع شیر در مدارس، اظهار داشت: رایزنیهایی در حال انجام است؛ امیدواریم بودجه شیر را تأمین کرده و بتوانیم آن را در مدارس توزیع کنیم.
معاون پشتیبانی آموزشوپرورش همدان: منتظر ابلاغیه وزارت هستیم
در همین ارتباط معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی آموزشوپرورش استان همدان در گفتوگو با همدانپیام اظهار کرد: توزیع شیر مصوبه کارگروه ملی شیر را میطلبد که بعد از آن دستورالعمل لازم از سوی وزارتخانه به استانها ابلاغ و توزیع شیر به مرحله اجرا درمیآید که تاکنون در این ارتباط ابلاغیهای ارسال نشده است.
محمد بداغی با بیان اینکه استان آمادگی دارد که در نخستین فرصت شیر مورد نیاز دانشآموزان را توزیع کند، گفت: هر ساله ابلاغیه توزیع شیر مدارس آذرماه ارسال میشود که امسال نیز اداره کل آموزشوپرورش استان همدان منتظر دستورالعمل وزارت است.
وی بیان کرد: سال گذشته 19و نیم میلیون تومان هزینهای بود که برای توزیع شیر اعتبار دریافت کردیم، اظهار کرد: این میزان مبلغ نسبت به سالهای گذشته افزایش داشت.
وی ادامه داد هر ساله شیر مدارس بین تمام مقاطع اموزشی و حتی دانشآموزان مدارس غیرانتفاعی نیز توزیع میشود که امیدواریم این امر امسال نیز برای همه مقاطع و مدارس ادامه داشته باشد.
بداغی اظهار داشت: برنامه توزیع شیر مدارس از سال 79 عملیاتی شده است و در این برنامه شیر به صورت رایگان در بین دانشآموزان توزیع میشود تا با کاهش سوء تغذیه، توان فیزیکی و فکری دانشآموزان افزایش یابد.
معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی آموزشوپرورش استان افزود: سال گذشته شیر رایگان بین بیش از 285 هزار دانشآموز استان توزیع شد و در همین سال بود که بیش از 18میلیون و 200 هزار پاکت شیر در مدارس استان همدان توزیع میشود.
گلایه بعضی از شرکتهای تولید لبنیات از آموزشوپرورش در خصوص خُلف وعده مسئولان آموزشوپرورش، نسبت به پرداخت هزینه تولید و پخش شیر در مدارس، همواره در طول سالهای گذشته، نُقل محافل بوده است و آنها نسبت به عدم پرداخت یا تأخیر مطالبات خود انتقادات زیادی داشتهاند.
روی دیگر چالشهای موجود در توزیع شیر در مدارس، بحث عدم تخصیص اعتبار و تأخیر در پرداخت آن به آموزشوپرورش است که از سوی دولت به خوبی و به موقع صورت نمیگیرد و فیالمثل در سالتحصیلی جاری و برغم گذشت نزدیک به 3 ماه از سالتحصیلی، هنوز دانشآموزان «طعم شیر» مدرسه را نچشیدهاند و همگی چشم به راه دیدن پاکتهای رنگین شیر در کلاس درس هستند، اما مسئولان این وزارتخانه از عدم پرداخت اعتبار لازم برای تهیه و توزیع آن در مدرسه خبر میدهند و دانشآموزان صبحگاهان چشم انتظار رؤیت خودروهای توزیع شیر مقابل مدارس خود هستند و هر روز برگه دیگری از روزشمار عملیاتی شدن شیر ورق میخورد، اما انگار داستان تکراری عدم توزیع شیر و بلاتکلیفی دانشآموزان و مدیران مدارس قرار است هر ساله در سال تحصیلی تجدید چاپ شود،. به راستی این پرسش مهم و اساسی سالهاست در بین اهالی تعلیم و تربیت کشور مطرح است که آیا کلاف تأمین هزینه تهیه و توزیع شیر در مدارس آنقدر پیچیده است که باز کردن آن به موضوعی سخت، تکراری و مزمن در نظام آموزشی ما بدل شده است؟
نیک میدانیم در صورتی که این روند کم توجهی نسبت به این موضوع مهم تغذیهای ادامه پیدا کند، عوارض و زیانهای دامنهدار آن که حاصل بروز بیماریهای مختلف از جمله پوکی استخوان و پیامدهای کمبود ویتامینها و مواد معدنی گوناگون در افراد جامعه است، باعث تحمیل هزینههای هنگفت به نظام سلامت کشور و خانوادهها میشود که با احصا و محاسبهای ساده، بیش از تأمین اعتبار برای توزیع شیر در مدارس خواهد بود.
