از اسفندماه سال گذشته تاکنون که ویروس کرونا جهان را درنوردیده و جوامع مختلف را درگیر خود کرده است، شاهد تغییرات محسوس و قابل تأملی در مناسبات سیاسی و بینالمللی بودهایم که همگی ناشی از پیامدهای شیوع این ویروس بوده است.
تأثیر شگرف کرونا بر روندهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در جوامع مختلف و تغییرات ناخواستهای که در مناسبات اجتماعی ایجاد کرده است، اندیشمندان و متفکران را برآن داشته تا حتی از تغییر و تحول در سبک زندگی سخن به میان آورند، کما اینکه نشانههای این تغییر نیز بهنوعی محسوس بوده است.
شرایط بهوجود آمده برای انسانها که همچنان ادامه دارد و هنوز چشمانداز روشنی از زمان پایانپذیری آن پیش روی بشر دیده نمیشود، موجب گردیده در عرصه بینالمللی مباحثی تأمل برانگیز درباره تغییرات گسترده در مناسبات جهانی و شکلگیری مؤلفههای جدید مطرح شود.
حتی اگر چنین دیدگاههایی بهطور کامل رنگ واقعیت نگیرند و گزارههای مطرحشده در عرصههای مختلف به مرور کمرنگ شوند، اما قطعا شرایط پساکرونا متفاوت از پیش از کرونا خواهد بود و این میتواند متأثر از آثار ویروس کرونا در ابعاد مختلف زندگی بشر و تجربیات او در این برهه از تاریخ باشد.
ذکر این موارد به جهت اهمیت رخدادها و اتفاقاتی است که در جامعه ما نیز تأثیر خود را گذاشته و امروز پس از گذشت ۵ ماه از شیوع کرونا شرایط متفاوتی را از جهات مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در جامعه شاهد هستیم.
اتفاقات این چندماه و روندهایی که تاکنون در جامعه شکل گرفته است، بار دیگر ما را متوجه مفاهیم و گزارههایی میکند که نهتنها ریشه در فضای گفتمانی جامعه بهویژه از جهت فرهنگی و اجتماعی دارد، بلکه در بعد سیاسی نیز اهمیت خاص خود دارد و چهبسا در رفتار سیاسیون ما هم تأثیرگذار بوده است.
مشکلات اقتصادی، تحریمها، ویروس کرونا و انواع و اقسام گرفتاریها و مشکلاتی که امروز گریبانگیر جامعه شده است، از یکسو نگرانیها و دغدغههای جدی در میان مردم و مسئولان ایجاد کرده است، اما از سوی دیگر جلوههای زیبایی از همراهی، همدلی و همکاری را نیز در سطح جامعه شاهد بوده و هستیم که امید به آینده را افزایش میدهد.
امروز شاید گلایههایی از یکدیگر در سطوح مختلف داشته باشیم، اما در عینحال در بسیاری از مسائل همداستان هستیم و جهت حرکت و اقدام خود را بر مبنای منافع ملی تنظیم کردهایم.
بدون شک اگر غیر از این باشد، در مسیر افراط و تفریط گام نهادهایم که با هیچ منطقی سازگار نخواهد بود.
باید باور داشته باشیم که در شرایط حساس و مهمی قرار داریم که رفتارها و حرکتهای ما در هر سطحی تأثیر مستقیم بر سرنوشت فردی و جمعی ما خواهد داشت.
تجربه این چندماه نشان داد که باید از ظرفیت و توان بالای خود در تعامل و تفاهم بیش از پیش استفاده کنیم و به سمتی حرکت کنیم که لازمه و ضرورت این روزهای جامعه است.
از نگاه سیاسی اما قطعا مناسبات دولت-ملت در چنین فضایی باید هر آنچه بالقوه در ذات و درون جامعه مردمسالار دینی ما نهفته است، تجلی و نمود عینی بیشتری داشته باشد و قوای 3 گانه با بهرهگیری از تمام توان و ظرفیت خود همدلی و همراهی با یکدیگر را تقویت کنند.
هشدار اخیر رهبر معظم انقلاب درباره حرکتهای تند و افراطگونه و تأکید ایشان بر تعامل و همدلی میان قوا بهویژه دولت و مجلس بهنوعی ریشه در همین مفهوم دارد و درصورت توجه و اهتمام مسئولان ذیربط، فضای سیاسی جامعه را به سمت و سویی سوق خواهد داد که مطلوب جامعه ما خواهد بود.
کرونا مصائب و سختیهای فراوانی را بر جامعه تحمیل کرده و متأسفانه هزاران خانواده را داغدار نموده است؛ اما در عینحال ما در بحبوحه این اتفاقات جلوههایی از همدلیها، همراهیها و همکاریها را نیز شاهد بودهایم که باید تداوم داشته باشد.
این همدلی و همراهی چنانچه در بین سیاسیون ما بهویژه کارگزاران نظام تجلی بیشتری داشته باشد، آثار آن در ابعاد مختلف خود را نشان خواهد داد.
در چنین شرایطی است که میتوان به آینده امیدوار شد و چشمانداز روشنی از پساکرونا ترسیم کرد.