«تدروس آدهانوم» مدیرکل سازمان جهانی بهداشت چهارشنبه ۲۱ اسفندماه ۹۸ در کنفرانسی خبری تأکید کرد که اگرچه واژه «همه‌گیر» بهدلیل حساسیتی که دارد نباید بدون دقت مورد استفاده قرار گیرد، اما ارزیابی‌های این سازمان ویروس کرونا را «همه‌گیر جهانی» شناسایی و اعلام می‌کند.
آخرین وضعیت شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان به نقل از رسانه‌های معتبر، گزارش‌های دفاتر در خارج از کشور و گروه‌های خبری مناطق ایرنا، این آمار با دریافت آخرین گزارش‌ها به‌روزرسانی می‌شود.
مطالعه OECD نشان می‌دهد که کاهش تولیدات در چین برای کشورهای دیگر پیامدهای منفی قابل توجهی دارد. نوسان در زنجیره تأمین جهانی، تقاضای نهایی کمتر برای کالاها و خدمات وارداتی و محدویت‌های سفرهای تجاری و گردشگری و محافظه‌کاری در بازارهای مالی افزایش یافته است، شروع بحران از چین زنجیره تأمین جهانی را با نوسان و کاهش توان تولید مواجه ساخته است.
به گزارش ایرنا، در مقایسه با رخدادهای مشابه گذشته، اقتصاد جهان در زمان حال دارای ارتباطات بسیار گسترده‌تر و درهم تنیده‌تر است و چین نقش بسیار بزرگتری در بازارهای کالا، تولید، تجارت و گردشگری جهان دارد، بنابراین شوک منفی در چین، سایر کشورهای جهان را با مشکلات بیشتر مواجه خواهد ساخت. در یک سناریو خوشبینانه حتی اگر دوره شیوع این بیماری کوتاه باشد و در چند ماه آینده تولید، عرضه و تقاضا به تدریج بهبود یابند، باز هم رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۲۰ در سطح مناسبی نخواهد بود.
با توجه به نقش کلیدی چین در زنجیره‌های تأمین جهانی می‌توان پیش‌بینی کرد که کاهش تولید در چین خیلی زود بر کسب‌وکارهای سراسر دنیا تأثیر منفی خواهد داشت. البته موجودی مناسب انبارها موقتاٌ می‌توانند کمبودها در زنجیره تأمین را پوشش دهند؛ ولی این احتمال وجود دارد که در ماه‌های آینده پیداکردن تأمین‌کنندگان جایگزین سخت و زمانبر شود. در نهایت این زنجیره بر کاهش بیشتر تولید در بسیاری از کشورها منجر شود.
اثرات شیوع کرونا بر برخی حوزه‌های اقتصادی
ضربه بحران کرونا بر اقتصاد جهان شدید است، اما عمق خسارت به‌راحتی قابل برآورد نیست. در این بخش به چند عامل اشاره شده است که می‌توانند بر کسب‌وکارها در سطح کلان مؤثر باشد.
1) بازار نفت
عرضه و تقاضای بازار نفت مهمترین عامل اثرگذار بر قیمت جهانی این ماده است. از آغاز سال جدید میلادی قیمت نفت کاهش یافته است و مهمترین عامل کاهش قیمت نفت از سمت تقاضا، شروع و انتشار ویروس کرونا در چین است که به کاهش فعالیت‌های تولیدی و به تبع آن کاهش تقاضای نفت این کشور به‌عنوان بزرگترین واردکننده نفت خام جهان منجر شده است. در بخش عرضه نیز منازعات مربوط به جلسه اوپک پلاس در کاهش قیمت نفت مؤثر بوده است. این کاهش قیمت نفت در کاهش قیمت محصولات پتروشیمی مؤثر خواهد بود.
2) رفتار مصرف‌کنندگان و مشتریان
در بحران کرونا بخش عرضه و تقاضا هردو آسیب می‌بینند. کاهش فروش محصولاتی که در سبد مصرفی خانواده کالاهای اساسی محسوب نمی‌شود و افزایش فروش برخی محصولات به صورت همزمان مشاهده می‌شوند. بخش عرضه با کاهش توان زنجیره تأمین، تعطیلی واحدها، کاهش فروش و کاهش بهره‌وری مواجه است و در بخش تقاضا با تغییر رفتار خرید مشتریان مواجه است. در واقع مشکل اصلی تغییر رفتار مردم و دولت‌ها است که ممکن است به افزایش بیشتر قیمت مواد غذایی منجر شود.
3) کاهش تولید
بخش تولیدات صنعتی به دلایلی مانند اختلال در عرضه مستقیم مشکلات مربوط به زنجیره ارزش و کاهش میزان کلی تقاضا با چالش مواجه است. کاهش تولید دلایل دیگری مانند کاهش حضور نیروی کار، تعدیل نیروی کار و کاهش بهره‌وری نیز دارد. البته در بخش‌هایی مانند صنایع‌غذایی، افزایش فروش به افزایش تولید هم منجر شده است. ولی با گذشت زمان این احتمال وجود دارد که به دلیل مشکلات زنجیره تأمین، قیمت مواد اولیه بالاتر برود و تولید در کل کاهش یابد.
بررسی OECD نشان می‌دهد که تولید چین در ادامه سال ۲۰۲۰ کاهش خواهد یافت و تولید محصولات در کشورهایی مانند ژاپن، کره‌جنوبی، استرالیا و اندونزی، که با چین ارتباطات و وابستگی اقتصادی زیادی دارند، تحت تأثیر قرار گیرد.
4) بازارهای مالی و سهام
بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف از زمان آغاز بحران کرونا به کاهش نرخ بهره بانکی اقدام کرده‌اند تا با این ابتکار بتوانند از تعطیلی بنگاه‌های اقتصادی جلوگیری به‌عمل آوردند. به‌طور مثال نرخ بهره ۱۰ ساله در ایالات متحده به پایین‌ترین سطح خود یعنی 25/0 درصد کاهش یافته است. از طرفی با توجه به کاهش فعالیت‌های بنگاه‌های اقتصادی، ارزش سهام در بیشتر کشورهای جهان به‌شدت در حال کاهش است. برای مثال در بورس آمریکا به کمترین میزان خود در ۳۳ سال گذشته افت پیدا کرده است. شاخص سهام بازارهای بورس کشورهای اروپایی نیز بهدلیل گسترش شیوع ویروس کرونا با کاهش ارزش قابل توجهی روبه‌رو شده که همچنان ادامه دارد.
به گزارش ایسنا، کریستالینا جیورجیوا، رئیس صندوق بین‌المللی پول هشدار داده است که جهان با بحرانی بدتر از رکود بزرگ سال ۲۰۰۸ روبه‌رو است و دولت‌ها باید در مقطع فعلی، اعتبارات لازم برای سرپا نگه داشتن کسب‌وکارها را فراهم کنند.
استفان اینس، استراتژیست ارشد بازار در مؤسسه «اکسی کورپ» گفت: کرونا مثل یک سد سر راه جریان نقدینگی قرار گرفته است و حالا فدرال رزرو در حال ایجاد کردن روزنه‌های متعدد روی این سد است تا از جاری شدن نقدینگی در اقتصاد مطمئن شود. مطمئنا اگر لازم باشد بانک مرکزی دینامیت‌های بیشتری را علیه این سد به کار خواهد گرفت.
نفت ارزان و کرونا اقتصاد خاورمیانه را ۱۱۶ میلیارد دلار کوچک کرد
براساس برآورد بانک جهانی از شاخص‌های اقتصادی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا، تا ابتدای ماه آوریل اقتصاد کشورهای این منطقه حدود ۱۱۶ میلیارد دلار یعنی معادل حدود 7/3 درصد نسبت به سال گذشته کوچکتر شده است.
به گزارش تسنیم، بانک جهانی در تازه‌ترین برآورد خود بر نبود شفافیت وضعیت موجود تأکید بیشتری داشته و اعلام کرد: «برآوردهای هزینه‌های بحران جاری برآوردهایی سیال است، زیرا باتوجه به گسترش شیوع کرونا پیش‌بینی نحوه واکنش اقتصاد جهانی، سیاست‌های ملی و جوامع بسیار دشوار شده است.»
منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا تقریبا در مرکز دو بحران موجود متوجه اقتصاد جهانی قرار گرفته است. خاورمیانه به‌عنوان منطقه میزبان برخی بزرگترین تولیدکنندگان نفت جهان همچنین در حال مواجهه با شمار روزافزون موارد ابتلا به ویروس کروناست و ایران جزو کشورهای عمده درگیر این بحران به‌شمار می‌رود.
فرید بلهاج، نایب رئیس بخش خاورمیانه و شمال آفریقای بانک جهانی در این باره گفت: «خاورمیانه و شمال آفریقا بیش از هر منطقه دیگری در جهان با 2 بحران متفاوت اما مرتبط یعنی شیوع کرونا و افت قیمت نفت مواجه است.»
بانک جهانی گفته علاوه‌بر آسیب وارده به اقتصادهای منطقه از ناحیه افت وضعیت سلامت عمومی، شیوع کرونا همچنین در حال کاهش دادن تقاضای جهانی برای کالاها و خدمات تولیدی این منطقه است. بحران جاری همچنین بهدلیل محدود کردن تردد افراد در حال کاهش دادن عرضه و تقاضای داخلی است.
در همین حال، به گفته بانک جهانی افت قیمت نفت در عین حالی که در حال آسیب زدن به کشورهای صادرکننده نفت است، از طریق کاهش حجم ارسال پول، سرمایه‌گذاری و جریان سرمایه به اقتصاد کشورهای واردکننده نفت نیز لطمه می‌زند. 3 کشور از 6 کشور عرب حاشیه خلیج‌فارس، احتمالا در سالجاری میلادی شاهد رشد منفی اقتصادی خواهند بود و رشد اقتصادی در عربستان احتمالا اندکی بالاتر از صفر خواهد بود.
