سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان روز گذشته در نشست خبری خود درباره تبادل زندانیان میان ایران و ایالات متحده اعلام کرد که «بازداشت اتباع ما به بهانه دور زدن تحریمها توسط آمریکا و متأسفانه با مداخله و همراهی برخی کشورهای اروپایی انجام شده و برای ما اولویت داشته و مذاکرات و گفتوگوها جدی بوده و تفاهمهایی داشتهایم و امیدواریم طرف مقابل آماده اجرایی کردن این گفتوگوها باشد».
اظهارات خطیبزاده نسبت به تفاهمهای ایران و ایالات متحده درباره تبادل زندانیان، فال نیکی از احتمال بالای توافق و حصول نتیجه مذاکرات وین است.
البته گفتنی است که علاوه بر این مسأله، در روزها و هفته گذشته مقامات طرفین مذاکرهکننده نیز اظهاراتی مبنی بر در دسترس بودن حصول نتیجه و روند مثبت مذاکرات مطرح کردهاند.
با اینحال میتوان گفت که زمان حصول نتیجه مذاکرات همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد.
گفتنی است که امیرعبداللهیان نیز در گفتوگو با یورونیوز در رابطه با زمان احتمالی توافق گفته بود که اگر طرف غربی امروز واقعبینانه با آنچه در میز مذاکرات وین میگذرد برخورد کند، ما میتوانیم در کمتر از چند ساعت به توافق نهایی برسیم.
قاعدتاً طرفین مذاکرهکننده درصورت عزم جدی برای احیای برجام، خواهان حصول هرچه زودتر نتیجه مذاکرات هستند. با اینحال هیچ یک از طرفین مذاکرهکننده برای حصول سریع، حاضر به گذشتن از مواضع خود نبودهاند.
با اینحال میتوان گفت که تسریع در روند مذاکرات و حصول نتیجه در حالحاضر اولویت قرار گرفته است. البته این مسأله هیچ ارتباطی با ادعای واهی طرفین غربی مبنی بر گریز هستهای ایران در هفتههای آتی ندارد و این ادعا تنها در چارچوب فشار مذاکراتی ارزیابی میشود و توجیه منطقی ندارد.
اما چند مسأله در حالحاضر زمان را برای حصول نتیجه مذاکرات وین، خطرناک و محدود کرده است.
از یکسو حواشی اخیر اوکراین و اختلافات روسیه، اروپا و ایالات متحده، موجب شده که توجهات از وین به اوکراین معطوف شود و همین مسأله موجب شده مذاکرات وین تحتتأثیر حواشی اوکراین قرار گیرد.
گفتنی است که تنشها بر سر اوکراین در این روزها فراز و فرودهای زیادی داشته و هیچ کس احتمال آغاز درگیری میان طرفین این حواشی را صفر نمیداند. از اینرو برخی آغاز درگیری بر سر اوکراین را شکست مذاکرات وین به علت تغییر موضع برخی از کشورهای طرف مذاکره میدانند.
از سوی دیگر برخی از تحلیلگران بر این باورند که با نزدیک شدن به انتخابات سنای آمریکا، هزینههای سیاسی-حزبی مذاکرات وین برای جو بایدن و حزب متبوع این دولت (حزب دموکرات) ایالات متحده بالا میرود و این مسأله نتیجه مذاکرات را تحتتأثیر قرار میدهد.
از اینرو امیدواریم هرچه سریعتر حصول نتیجه مذاکرات در وین، تحقق یابد.
گفتنی است که به اعتقاد کارشناسان، بسیاری از مسائل دیگر همچون روند مثبت نزدیک شدن کشورهای همسایه حوزه خلیجفارس به ایران و تفاهمنامه و توافقنامههای اقتصادی کشورمان با سایر کشورها ازجمله روسیه و چین، ارتباط مستقیمی با مذاکرات وین دارد.
