آمریکا بهعنوان کشور مدعی درجه یک حمایت از حقوق بشر، با استفاده از قدرت اقتصادی و نظامی که در اختیار دارد همواره در امور داخلی کشورهای دیگر دخالت کرده است. آمریکا برای منافع خود با استفاده از ابزارهای مختلفی همچون تحریم، تهدید و یا حتی استفاده از قدرت نظامی در امور داخلی کشورهای دیگر دخالت کرده و موجب تغییر روند عادی فعالیت دولت و ملت آن کشورها شده است.
آمریکا در این مدت ۴۰ ساله اخیر با به کار بستن ظالمانهترین تحریمها علیه ملت ایران سعی در دخالت و تغییر رویه در امور داخلی کشورمان را داشته است. اکنون که بیشتر کشورهای جهان درگیر مبارزه با ویروس کرونا هستند، آمریکا با ابزار تحریم از فروش دارو و تجهیزات پزشکی به ایران جلوگیری میکند.
دولتمردان آمریکا در ادامه سیاستهای پوپولیستی خود از کمک به ملت ایران برای مقابله با ویروس کووید ۱۹ سخن میگویند اما همزمان در تداوم استانداردهای دوگانه خود در پاسخ به درخواستهای مکرر جامعه جهانی برای لغو تحریمها علیه ملت ایران، نهتنها تحریمها را لغو نمیکنند بلکه آنها را تشدید میکنند.
از همین رو وزیر امور خارجه آمریکا ۲۱ فروردین، بار دیگر مدعی شده است که تحریمهای کشورش مانعی برای ارسال کمکهای بشردوستانه به ایران نیستند.
به گزارش فارس، مایک پمپئو همچنین گفت: آمریکا پیشنهاد کرده است به ایران کمک بفرستد اما ایران قبول نکرده است.
این در حالیاست که روزگذشته یک روزنامه آمریکایی به تأثیر تحریمهای آمریکا بر کمکرسانیهای بشردوستانه به ایران در پی شیوع ویروس کرونا و اظهارات دولت آمریکا در اینباره نوشته است: این تحریمها تنها موجب ممانعت از فروش نفت ایران که منبع عمده درآمد خارجی آن است و همچنین ممانعت از خرید تسلیحات و فناوری هستهای توسط تهران نمیشوند بلکه این تحریمها خرید مواد غذایی، دارو و تجهیزات پزشکی را در بازار آزاد سخت میکنند و تهران اکنون به این نیاز دارد.
به گزارش ایسنا، روزنامه لسآنجلس تایمز در این گزارش مطرح کرد: این تحریمها بر روی کاغذ اجازه برخی معافیتها برای کمکرسانیهای بشردوستانه، بهطور عمده مواد غذایی و کالاهای پزشکی را میدهند و پمپئو و دیگر مقامات آمریکایی برای اثبات خیرخواهی در قبال مردم ایران به این شروط اشاره میکنند اما این تحریمها که شرکتهای خارجی و کسبوکارهای آمریکایی را پوشش میدهند، شیوه کارکردشان در عمل اینگونه نیست.
ریچارد نفیو که به طراحی تحریمهای ایران در دولت باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین آمریکا کمک کرد در اینباره به لسآنجلس تایمز گفت: قوانین تحریم پیچیدهاند و کسبوکارهایی که برخلاف آنها عمل کنند، موجب به بار آوردن مجازاتهای بزرگی برای خود میشوند. خطرات مشارکت در چنین تجارتی بزرگ است. هزینهها هم بالا بوده و سود آن بسیار کم است.
همواره بسیاری از کشورها و سازمانههای بینالمللی جهان با اقدامات یکجانه و زورگوییهای آمریکا مخالف بودهاند، اما اکنون که ویروس کرونا به بحران بزرگی در جهان تبدیل شده و کشورهای به کمک یک دیگر نیازمند هستند، جامعه جهانی بیشاز پیش خواستار لغو تحریمهای آمریکا علیه کشورهایی همچون ایران شدهاند.
چین و روسیه بهعنوان ۲ عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل جزو نخستین کشورهایی بودند که خواستار لغو فوری تحریمهای آمریکا علیه ایران در این شرایط حساس و سرنوشتساز شدند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، سازمان بهداشت جهانی و کمیساریای عالی حقوق بشر بههمراه روسیه، چین، پاکستان، انگلیس، عراق، ونزوئلا، نیکاراگوئه، کره شمالی و کوبا تلاشهای دیپلماتیک گستردهای برای لغو تحریمهای یکجانبه آمریکا در این شرایط انجام دادهاند.
روند مخالفت با تحریمهای آمریکا علیه ایران نیز در 13 فروردین ۳۲ عضو کنگره آمریکا در نامهای خواستار تعلیق تحریمهای اعمالی ایالات متحده علیه ایران شدند.
به گزارش ایسنا، در این نامه آمده است: اینکه بگذاریم این بحران در ایران سهمگینتر شود ممکن است آسیبی جدی را نه تنها به ملت ایران بلکه به ملت آمریکا و تمام مردم جهان وارد کند.
همچنین ائتلاف گروه ۷۷ و چین خواستار لغو تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه کشورهای دیگر در شرایط مبارزه شدید این کشورها با شیوع ویروس کرونا شدند.
به گزارش ایسنا، ائتلاف کشورهای در حال توسعه موسوم به گروه ۷۷ و چین 16 فروردین در بیانیهای که آشکارا درباره آمریکا است که تحریمهای سختی را علیه ایران و ونزوئلا اعمال کرده است، تأکید کردند: اقدامات قهری و یکجانبه اقتصادی تأثیری منفی بر توان کشورها برای پاسخ مناسب به شیوع ویروس کرونا خواهد داشت.
در این میان به گزارش فارس وزیر امور خارجه واتیکان، ضمن ابلاغ پیام رهبر کاتولیکهای جهان درباره ابراز همدردی با مردم ایران بهدلیل صدمات ناشی از ویروس کرونا گفت با آمریکا درباره تحریمها علیه ایران گفتوگو داشته است.
پیترو پارولین در تماس تلفنی با کلی کرفت نماینده آمریکا در سازمان ملل، خواستار لغو تحریمهای واشنگتن علیه ایران شد.
اتحادیه اروپا فعالتر از همیشه
کشورهای اروپایی که پیشاز بحران ویروس کرونا در دنیا تلاش بر نگهداشتن ایران در چارچوب برجام از طریق ایجاد کانال مبادلات اقتصادی را داشتند که با عملکرد ضعیف آنها در زمینه جایگزینی مبادلات برای رفع تحریمهای آمریکا سبب دلسردی ایران در ادامه همکاری با آنها شدند.
اما در این روزهای سخت میتوان گفت که کشورهای اتحادیه اروپا تلاشهای قابل توجهی را در زمینه کمکرسانی به کشورمان انجام دادند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که چندینبار خواستار اعمال معافیتهای بشردوستانه و خواهان کمکرسانی به کشورهای تحت تحریم از جمله ایران که درگیر با ویروس کرونا هستند، شده بود، بار دیگر 19 فروردین در خواست خود را تکرار کرد.
به گزارش پایگاه اینترنتی اتحادیه اروپا، جوزپ بورل در یک سخنرانی در پاسخ به این سؤال که اتحادیه اروپا چه راهبردی را برای عمل به درخواست سازمان ملل برای کاهش تحریمهای اعمالشده بر کشورهای در حال مبارزه با شیوع ویروس کرونای جدید در پیش خواهد گرفت و آیا این موضوع با وزرای اتحادیه اروپا مورد بحث قرار گرفته است یا نه، گفت: کشورهای عضو [اتحادیه اروپا] پیشاز این بر سر موضعی که در قالب یک بیانیه منتشر شد، توافق کردهاند و در این بیانیه به وضوح گفتهایم کاملا ضرورت دارد که تحریمها مانع کمکرسانیهای بشردوستانه نشوند.
این در حالیاست که به گزارش خبرگزاری تسنیم، 5 فروردین یک دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا خبر از اینکه اتحادیه اروپا 20 میلیون یورو کمکهای بشردوستانه به ایران فرستاده تا به این ترتیب به مهار گسترش ویروس کرونا در ایران کمک کند.
از طرفی کشورهای فرانسه، آلمان و انگلیس با استفاده از سامانه حمایت از مبادلات تجاری اینستکس، نخستین معامله تجاری خود را که شامل کالاهای پزشکی بوده، با موفقیت از اروپا به ایران صادر کردند.
به گزارش آناتولی، وزارت امور خارجه آلمان 13 فروردین با بیان اینکه کشورهای اروپایی برای نخستینبار از مکانیسم تجارت اینستکس INSTEX در جهت صادرات محمولهای از اقلام پزشکی به ایران استفاده کردند، گفت: نخستین معامله تجاری ما با ایران از طریق اینستکس تکمیل شده است. این سامانه و همتای ایرانی آن STFI اقدامات و فعالیتهای گستردهتری در ایجاد توافقات بیشتر و تقویت سازوکارها انجام خواهند داد.
اتحادیه اروپا علاوه بر کمک 20 ملیون یورویی و معامله تجاری از سامانه اینستکس کالاهای پزشکی به ایران رساندن، همچنین پساز درخواست وام ایران از صندوق بینالمللی پول از درخواست مالی ایران نیز اعلام کرد که از درخواست ایران حمایت میکند.
صندوق بینالمللی پول اعلام کرده بود که برای کمک به کشورهایی که درگیر مقابله با ویروس کرونا هستند به آنها کمک نقدی اعطا میکند و پساز درخواست وام ایران اعلام کرده بود که در حال رایزنی با تهران برای تصمیمگیری درباره پرداخت این وام است.
با اینحال نام ایران در لیست کشورهای وامگیرنده که صندوق بینالمللی اعلام کرده بود، به چشم نمیخورد. این درحالی است که بهدلیل مسائل پیش آمده در FATF گرفتن وام با مشکلاتی روبهرو شده است اما در این بین تلاش آمریکا برای ممانعت از درخواست ایران برای دریافت وام از صندوق بینالمللی پول سبب جلوگیری از دریافت این وام توسط ایران شده است.
در شرایطی که بسیاری از مقامات دنیا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل خواستار توقف تحریمها علیه ایران و سایر کشورها در دوران شیوع ویروس کرونا شده اند، روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از مقامات ارشد دولت آمریکا گزارش داد که این کشور میخواهد مانع از درخواست ایران برای دریافت وام فوری ۵ میلیارد دلاری از صندوق بینالمللی پول برای مقابله با شیوع کرونا و پیامدهای ناشی از آن شود.