اواخر خردادماه مذاکرات دوره ششم مذاکرات وین به پایان رسید. مذاکرات دور ششم با تغییر دولت در کشورمان همراه شد و همین مسأله دلیلی شد تا تاریخ مذاکرات دوره هفتم با اما و اگرهای فراوان پس از چندین ماه تعیین شود.
12 آبانماه علی باقری، مذاکرهکننده ارشد ایران در مذاکرات هستهای در توئیتری اعلام کرد که دوره هفتم 8 آذرماه (دوشنبه هفته آتی) برگزار خواهد شد که البته ساعاتی بعد سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا در بیانیهای این خبر را منتشر کرد.
در این چند ماه اخیر اظهارنظرهای فراوانی پیرامون دوره هفتم مذاکرات صورت گرفته است. گفتنی است که تغییر دولت در کشورمان و وجود برخی تفاوتها در موضعگیریهای دولت جدید نسبت به دولت قبل، در مورد سیاست خارجه بهخصوص برجام، محوریت اصلی این اظهارنظرها را تشکیل داده بود.
در رابطه با نتایج دوره ششم مذاکرات حسن روحانی، رئیسجمهوری سابق کشورمان اعلام کرده بود که مذاکرات به پایان رسیده و نوبت به تصمیم طرفین رسیده است.
با اینحال نسبت به اظهارنظرهای مقامات ایرانی(در دولت سیزدهم) و ایالات متحده، میتوان گفت که در دور هفتم 3 چالش پیشروی مذاکرهکنندگان قرار دارد. درخواست ایران برای تضمین ایالات متحده برای خارج نشدن دوباره از برجام، درخواست لغو تمامی تحریمهای دوران ترامپ و درخواست ایالات متحده آمریکا برای طرح مسائل منطقهای و موشکی در ذیل مذاکرات وین، به عنوان چالشهای دوره هفتم به حساب میآید.
گفتنی است که جریان اصولگرایی از همان ابتدا نظر مثبتی راجع به برجام نداشتند. اختلافنظرها بر سر برجام در میان جریانهای اصلی در کشورمان پس از خروج دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق ایالات متحده از آن (برجام) افزایش یافت، به شکلی که برخی از اصولگرایان خواستار خروج ایران از برجام شده بودند.
نسبت به این اختلافنظرها و پس از روی کار آمدن دولتی اصولگرا، گمانهزنیهایی در داخل و خارج از کشورمان پیرامون برنامه و هدف دولت سیزدهم درخصوص مذاکرات وین به وجود آمده است. برخی بر این باور هستند که دولت سیزدهم به دنبال توافقی گستردهتر نسبت به برجام است و ادله خود را تأکید دولت بر قانون اقدام راهبردی مجلس یازدهم میدانند که در این قانون لغو تمامی تحریمها علیه کشورمان شرط قرار گرفته است، این درحالی است که برجام تنها در رابطه با مسأله هستهای و تحریمهای مربوط به آن بوده است.
این درحالی است که برخی به نتیجه مذاکرات دوره هفتم امیدوار نیستند و یا معتقدند که به علت به طول انجامیدن مذاکرات، توافقی موقتی میان ایران و ایالات متحده صورت میگیرد.
از سوی دیگر برخی پیشبینی میکنند که دولت سیزدهم کار دولت دوازدهم را به پایان خواهد رساند و روند مذاکرات این دولت را ادامه خواهد داد.
در اینجا باید گفت که ادامه مذاکرات دولت روحانی در دولت سید ابراهیم رئیسی از کمترین احتمال برخوردار است. با وجود اینکه هنوز خطمشی دولت سیزدهم در مواجه با برجام مشخص نیست، اما با توجه به برخی اظهارنظرها و گزینش تیم مذاکرهکننده ایران، احتمالاً روند مذاکرات روحانی ادامه پیدا نخواهد کرد. حتی باقری کنی، رئیس تیم مذاکرهکننده ایران در مناظرات خود از بردن واژه برجام نیز خودداری میکند.
با وجود تمامی این تفاسیر مقامات ارشد کشورمان همواره بر لغو تحریمها علیه ایران تأکید کردهاند.
در ادامه گزارش اظهارنظر برخی از نمایندگان استان در چند ماه اخیر (پس از مذاکرات دوره ششم) را میخوانیم:
حمیدرضا حاجیبابایی، نماینده همدان: در مذاکرات آینده بهطور جدی حقوق ملت ایران پیگیری شود و نباید اشتباهاتی که در دولت سابق انجام شد، تکرار شود. باید در مذاکرات آتی از آمریکاییها تضمین گرفته شود، دولت سیزدهم باید در مذاکرات آینده شفاف عمل کند، مباحث مطروحه در مذاکرات را با مردم و مجلس در میان بگذارد. خواستار رفع کامل تحریمها هستیم.
حجتالاسلام احمدحسین فلاحی، نماینده همدان: در این دوره نگاه مجلس، دولت و دستگاه قضائی در بحث منافع ملی کاملاً روشن و شفاف است، برخلاف دولت سابق که نوعی وادادگی در مذاکره داشت و در هر بار مذاکره امتیازاتی به طرف مقابل داد در نهایت نتایجی هم حاصل نشد. اگر منافع کشور از سوی طرف غربی لحاظ شود، به مذاکرات برمیگردیم در غیر اینصورت علاقه و اصراری به ادامه این روند نداریم.
حجتالاسلام احد آزادیخواه، نماینده ملایر: تمام تحریمها باید برداشته شود و منطق مذاکرات نیز بر این است که اقدام مثبتی از طرفهای مذاکرهکننده ببینیم. امروز حرف ما با اتحادیه اروپاست، اگر عقلانیت در این اتحادیه باشد و به قول خودشان از آمریکا مستقل هستند، باید در عمل ثابت کرده و کاری به تحریمهای آمریکا و مواضع آن نداشته باشند.
هادی بیگینژاد، نماینده ملایر: 10سال است که اقتصاد ما معطل مذاکره با آمریکا است، روز به روز هم وضعیت اقتصادی ما بدتر میشود، آیا آمریکا به خواسته خود نرسیده است؟آیا اگر یک راهبرد مناسب با کشورهای مختلف میداشتیم و جهان را فقط در آمریکا و اروپا نمیدیدیم وضع کشاورزان، دامداران و صنعتگران بهتر نبود؟
علیرضا شهبازی، نماینده نهاوند: تقویت وحدت و همفکری قوا برای حل مشکلات اقتصادی در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری است وحدت قوا و انسجام ملی در مذاکرات آینده با هدف برای رفع تحریمها خواسته مردم است.
حسن لطفی نماینده، رزن: شرط اصلی مذاکره این است که باید همه تحریمها برداشته شود تا کشور از منافع آن بهرهمند شود.