■ برخی با شایعات به‌دنبال برهم زدن قیمت ارز در کشور هستند
پس از پایان انتخابات ایالات متحده آمریکا و اعلام پیروزی جو بایدن نامزد دموکرات توسط برخی از رسانه‌های معتبر آمریکا، چند روزی بازار عرض سیر نزولی داشت. پس از این امر، تأثیر کاهش قیمت ارز بر دیگر بازار‌ها از جمله خودرو نیز تأثیر گذاشته و قیمت بسیاری از اقلام سیر نزولی به خود گرفت. این مسأله بیش از هر چیزی متأثر از جو روانی پیروزی این نامزد دموکرات ارزیابی می‌شود، زیرا وی همواره تأکید کرده است که درصورت پیروزی در انتخابات و ورود به کاخ سفید به‌عنوان رئیس جمهوری آمریکا، به برجام و برخی از معاهدات بین‌المللی که دونالد ترامپ در زمان ریاست خود از آنها خارج شده بود، بازخواهد گشت.
از این‌رو به گزارش خبرگزاری دویچه‌وله، هایموس وزیر امور خارجه آلمان روزگذشته پیروزی بایدن در انتخابات را فرصتی جدید برای تعامل بیشتر اروپا و آمریکا در قبال برجام دانست.
طرفداری از ترامپ یا تلاش برای جلوگیری از کاهش قیمت ارز
با این‌حال عده‌ای در داخل در روزهای گذشته برخلاف جو مثبت بازار اظهاراتی می‌کنند که سودی به غیر از جلوگیری از تنزل قیمت ارز نخواهد داشت. برخی از این افراد اظهار می‌کنند که بایدن به برجام باز نخواهد گشت و یا پیش‌شرط‌هایی برای ایران خواهد گذاشت. عده‌ای دیگر می‌گویند که شرایط بازگشت به برجام و لغو تحریم‌ها برای بایدن زمان‌بر و دشوار است و از همه این نظر‌ها جالب‌تر اینکه عده‌ای اصرار دارند در انتخابات ایالات متحده تقلب صورت گرفته و ترامپ پیروز این انتخابات است.
طبق گزارش منتشرشده از همشهری‌آنلاین، چند روز پیش روزنامه جمهوری اسلامی در واکنش به برخی برنامه‌های صداوسیما نوشت: رسانه ملی همچنان بر نگاه یکطرفه درباره انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پافشاری می‌کند و در برنامه‌های خبری و سیاسی خود، به دعوای حقوقی ترامپ امید بسته است! جالب است که مردم ایران از رفتن ترامپ ابراز خوشحالی می‌کنند ولی رسانه ملی همچنان ساز خود را می‌زند.
روابط عمومی بانک مرکزی در گزارشی منتشر کرد: به‌رغم روند نزولی اخیر در بازار که البته مانند هر روندی گاه با اصلاح روبه‌رو می‌شود، برخی به‌غلط این‌گونه القا می‌کنند که سطوح مشخصی از نرخ بازار، کف قیمتی بانک مرکزی است و همچنین با انتشار اخبار و شایعات سعی در برهم زدن چشم‌انداز کاهش ریسک‌های غیراقتصادی دارند تا به هر شکل ممکن از کاهش نرخ بازار جلوگیری کنند.
در ادامه این گزارش آمده است؛ بانک مرکزی انتظار دارد تا نهادهای مسئول، در پی شناسایی و معرفی گروه‌هایی باشند که با ایجاد این شایعات در تلاش هستند تا نگذارند کام مردم از ایجاد فضای باثبات در اقتصاد کشور شیرین شود.
درصورت لغو همه تحریم‌ها باز مانعی به نام FATF بر سر راه اقتصاد کشور است
اکنون که طبق گزارش‌های خبرگزاری‌های رسمی ایالات متحده، جو بایدن به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شده است و زمزمه‌های بازگشت به برجام و لغو تحریم‌های آمریکا علیه کشورمان به گوش می‌رسد، ماجرای پر‌هیاهوی FATF باری دیگر بر سر زبان‌ها افتاده است.
با این‌حال به‌طور کلی می‌توان گفت که مخالفان با FATF همان کسانی هستند که با برجام نیز مخالف بوده‌اند. برخی از مخالفان برجام پس از خروج یکجانبه دونالد ترامپ از آن فرصت را غنیمت شمرده و در این چند سال اخیر، هجمه‌های زیادی را علیه دولت و برجام به راه انداخته‌اند.
حال پس از پیروزی بایدن و احتمال بازگشت ایالات متحده به برجام، برخی مخالفان برای جلوگیری از این اتفاق، دست به اظهارنظر‌های جالبی زده‌اند. آنها صحبت‌هایی درباره اینکه آمریکا حامی منافع اسرائیل است یا اینکه با آمریکا اختلافات ایدئولوژیکی داریم، تلاش می‌کنند درصورت اقدام آمریکا برای مذاکرات و بازگشت به برجام این مسأله را زیر سؤال ببرند.
در این‌باره یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگو با انتخاب، گفت: فراموش نکنیم همان‌طور که اوباما در حزب دموکرات یک استثنا بود، ترامپ با آن رفتار و شخصیت متفاوت نیز در بین جمهوریخواهان یک استثناست ولی در عین‌حال چه جمهوریخواهان و چه دموکرات‌ها بر سر یکسری اصول و قواعد کلی با هم اشتراک نظر دارند که حمایت از اسرائیل و تأمین امنیت آن یکی از همین اشتراکات است. هرچند هرکدام از این احزاب در جزئیات این مسأله نیز باهم تفاوت‌هایی دارند.
محمد صدر در ادامه بیان کرد: بایدن در ایام انتخابات مواضع مشخصی در برابر برجام داشت و گفت که اگر ایران هم خواهان اجرا و احیای دوباره برجام باشد به برجام برمی‌گردد؛ بنابراین این احتمال وجود دارد که اتفاقات دوران اوباما دوباره تکرار شده و تحریم‌ها برداشته شوند و آمریکا با حضور دوباره در برجام و لغو تحریم‌ها به‌نوعی بخواهد جبران خسارت کند.
وی همچنین گفت: اگر تمام تحریم‌ها نیز برداشته شود اما FATF حل نشده باشد، همچنان روابط تجاری و بانکی دچار مشکل است و باید دوستان در رأس مجمع به این مسأله توجه جدی داشته باشند.
شایان ذکر است که به اعتقاد نگارنده این گزارش، قرار گرفتن نام کشورمان در لیست سیاه گروه اقدام مالی مشترک علیه پولشویی، فارغ از مسأله برجام اهمیت دارد؛ زیرا کشور برای مقابله با تحریم‌های ایالات متحده می‌توانست با بستن قراردادهای بلندمدت با 2 متحد خود؛ یعنی چین و روسیه، تا حد زیادی از زیر بار فشار تحریم‌ها خارج شود که اصلی‌ترین مانع سر راه تیم دیپلماسی کشور نبود امکان مراودات بانکی با این کشور‌ها به سبب قرار گرفتن در لیست سیاه FATF بوده است.
چرا عده‌ای در داخل خواستشان با ترامپ همسو است؟
تفکرات غالب حزبی و سیاسی که در اکثریت نظام‌های سیاسی در جهان وجود دارد، به نسبت تند‌روها و اعتدالی‌ها قابل قیاس با یکدیگر هستند. از این‌رو باید گفت که مخالفت عده‌ای با قراردادهای بین‌المللی همچون برجام و FATF بیش از اینکه نگاه سیاسی به این مسأله باشد، تصمیماتشان از اعتقادات دینی و احساسات ناسیونالیستی سرچشمه می‌گیرد.
با وجود این می‌توان گفت که در دنیای سیاسی دوست و دشمن دائمی وجود ندارد، زیرا منافع را می‌توان در تمامی نقاط دنیا جست‌وجو کرد. در پاسخ به دیدگاه برخی مخالفان که آمریکا را به‌دلیل اینکه متحد اسرائیل است، دشمن کشورمان می‌دانند باید گفت که اسرائیل درحال‌حاضر با اکثریت قالب کشورهای دنیا در ارتباط و مراوده است، از جمله روسیه و چین که از اصلی‌ترین متحدان کشورمان به‌ویژه در زمان ترامپ به حساب آمده‌اند.
از سوی دیگر باید گفت که اختلاف ظر اعتقادی ما مسلمانان با کمونیست‌ها در سطح بسیار عمیقی است ولی شاهد این مقوله هستیم که کشورمان با 2 کشور ابرقدرت و کمونیستی روابط حسنه‌ای دارد.
حال در پاسخ به بی‌اعتمادی ناسیونالیست‌هایی که آمریکا را دشمن دیرینه کشور می‌دانند، باید گفت که در تاریخ کشورمان هیچ کشوری به اندازه روسیه (شوروی سابق و روسیه تزاری) در نظام‌های سیاسی ایران در اعصار مختلف دخالت نداشته است. از سوی دیگر شاهد این مسأله هستیم که پس از 8 سال جنگ تمام عیار با عراق، اکنون با این کشور همسایه به 2 کشور دوست و برادر تبدیل شده‌ایم.
با این‌حال در این میان دسته سومی نیز وجود دارد که برخلاف 2 گروه بالا نه به این مسأله نگاه سیاسی دارند و نه نگاه اعتقادی و ناسیونالیستی. این دسته سوم ماهیگیرانی هستند که آب‌گل‌آلود شرایط اقتصادی کشور به دردشان می‌خورد.
این مسأله ثابت شده است که امکان سوءاستفاده‌های اقتصادی در شرایط غیرعادی کشور بیشتر می‌شود، همان‌طور که در دوران تحریم‌های گذشته افرادی همچون بابک زنجانی پدید آمدند. کارشناسان حوزه قصادی و سیاسی اعتقاد دارند که سودجویان به‌طور کلی از نبود شفافیت اقتصادی سود برده و از این‌رو مخالفت برخی مقامات دولتی با FATF را نیز در همین راستا ارزیابی می‌کنند.
ظریف سال گذشته در کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم گفته بود که «گروه‌هایی در ایران حضور دارند که در این مسیر [پولشویی] منافعی دارند و به‌دنبال فضاسازی علیه مبارزه با آن هستند.
از سوی دیگر همین چند ماه پیش بود که رضا اردکانی وزیر نیرو در مصاحبه‌ای از وجود دلالانی در داخل و کارشکنی آنها بر سر راه ایجاد قراردادهای اقتصادی کشور با کشورهای همسایه، گلایه می‌کرد.
