با اعزام 3 دیپلمات ایرانی، نمایندگی ایران نزد سازمان همکاری اسلامی فعالیت مجدد خود در جده را پس از ۶ سال وقفه از سر میگیرد.
وزیر امورخارجه کشورمان در دوم دی ماه ۱۴۰۰ در یک نشست خبری با فواد حسین، وزیرخارجه عراق در تهران با اشاره به نقش بغداد در برگزاری 4 دور مذاکره بین ایران و عربستان اعلام کرد: عربستان سعودی با صدور روادید برای 3 تن از دیپلماتهای ایران به عنوان دیپلماتهای مستقر در سازمان کنفرانس اسلامی در جده موافقت کرده و روادید این دیپلماتها دریافت شده است.
حسین امیرعبداللهیان همچنین به تازگی در مصاحبه با الجزیره صدور روادید برای دیپلماتهای ایرانی برای حضور در جده را نشانهای مثبت و خوب عنوان کرد.
بر اساس این گزارش این 3 دیپلمات در روزهای اخیر راهی جده شدهاند و قرار است پس از ۶ سال نمایندگی ایران در سازمان همکاری اسلامی فعالیت خود را مجدداً در جده آغاز کنند.
فعالیت دفتر نمایندگی ایران در جده در سال ۱۳۹۴ و در پی قطع روابط ایران و عربستان پس از حمله عدهای به سفارت این کشور در تهران و کنسولگری آن در مشهد تعطیل شد.
آخرین نماینده دائم ایران در سازمان همکاری اسلامی در جده، مهدی حمزهای بود که پس از این اتفاقات به همراه دیگر دیپلماتهای ایرانی مستقر در جده راهی تهران شد.
در همان سال پس از این تحولات، اجلاس فوقالعاده وزیران خارجه کشورهای عضو این سازمان به منظور رسیدگی به موضوع حمله به سفارت عربستان در تهران در جده تشکیل شد.
این اجلاس در متن بیانیه پایانی خود «تجاوز به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی در تهران و مشهد را محکوم» و این اقدام را نقض فاحش کنوانسیونهای ژنو و وین راجع به حفاظت از اماکن سیاسی و مغایر قوانین و حقوق بینالملل دانست.
همچنین در این بیانیه گفته شده که این حملات مغایر منشور سازمان همکاری اسلامی و منشور سازمان ملل متحد است که با هدف پیشبرد روابط دوستانه، احترام متقابل و همکاری بین کشورهای عضو ایجاد شدهاند.
به گزارش ایسنا، در این اجلاس سید عباس عراقچی که به عنوان نماینده ایران در اجلاس جده شرکت کرده بود، گفت که دولت ایران این حمله را محکوم کرده و تحقیقاتی را برای شناسایی و مجازات عاملان آن به جریان انداخته است.
دومین سازمان بین دولتی پس از سازمان ملل متحد
سازمان کنفرانس اسلامی معروف به سازمان همکاری اسلامی، دومین سازمان بین دولتی پس از سازمان مللمتحد است که ۵۷ کشور از قارههای مختلف در آن عضویت دارند.
این سازمان به عنوان صدای جمعی جهان اسلام و تضمین برای حفاظت و حمایت از منافع جهان اسلام در روح ترویج صلح بینالمللی و هماهنگی میان افراد مختلف جهان ایجاد شده است.
در سال ۱۹۷۰ نخستین نشست وزیران امورخارجه سازمان همکاری اسلامی در جده برگزار شد که در آن برای ایجاد دبیرخانه دائمی در شهر جده تصمیم گرفته شد.
ریاست 3 ساله ایران بر سازمان همکاری اسلامی
سال ۱۳۶۹ و در پی سفر سعودالفیصل، وزیر امورخارجه وقت عربستان به تهران، موافقت سعودیها برای تأسیس سفارت و نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان کنفرانس اسلامی در جده جلب و مقدمات آن فراهم شد.
هیأتوزیران ایران نیز در جلسه مورخ 9/5/1370 بنا بر پیشنهاد شماره ۸۱۰.۷۹۳۶ وزارت امورخارجه و به استناد تبصره ذیل بند (یک) ماده (۲) قانون وظایف وزارت امورخارجه مصوب ۱۳۶۴ تصویب کردند که وزارت امور خارجه مجاز است نمایندگی دائمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان کنفرانس اسلامی در جده را ایجاد کند.
سید عباس عراقچی از جمله نخستین دیپلماتهای ایرانی بوده که از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۶ در این مکان دیپلماتیک فعالیت کرده است.
به دنبال برگزاری هفتمین دوره انتخابات ریاستجمهوری و تشکیل دولت سید محمد خاتمی، 8مین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان کنفراس اسلامی در تاریخ ۱۸ آذرماه ۱۳۷۶در تهران برگزار شد و جمهوری اسلامی ایران به مدت 3 سال ریاست این سازمان را برعهده گرفت.
انتقادات ایران از سازمان همکاری اسلامی در سالهای اخیر
در سالهای اخیر، ایران چندین بار از برخی موضعگیریها و اقدامات سازمان همکاری اسلامی انتقاد کرده است و این سازمان را متهم به شفافیت نداشتن و نادیده گرفتن مواضع برخی از کشورها از جمله ایران کرده و معتقد بوده که رویکردهای تبعیضآمیز و ضدایرانی دبیرخانه سازمان همکاری اسلامی در سالهای اخیر تحت دخالت و فشار عربستان سعودی موجب شده که این دبیرخانه از اهداف حرفهای خود فاصله گرفته و رویکرد فشار علیه اعضا را دنبال کند.
ایران ، این رویکرد را خسارتبار و برخلاف رویهها و اصول حاکم بر سازمانهای بینالمللی دانسته و خواستار بیطرفی، شفافیت و احترام دبیرخانه این سازمان به اهداف اصلی و اولیه سازمان همکاری اسلامی در دفاع از حقوق مردم فلسطین و مخالفت و مقابله با توطئههای رژیم صهیونیستی شد.
در این سالها عربستان در چندین نوبت از صدور روادید برای هیأتها و دیپلماتهای ایرانی برای شرکت در نشستهای سازمان همکاری اسلامی در جده خودداری کرده است و این موضوع مورد اعتراض ایران قرار گرفته است.