اهالی تئاتر معتقدند هیچ حوزهای از فرهنگ و هنر به اندازه تئاتر از کرونا صدمه ندیده است. اما خسارتهای تعطیلی فعالیتهای اهالی تئاتر و بیکاری بیشتر آنها چگونه در سال ۱۴۰۰ جبران میشود؟
مشکلات اهالی تئاتر در کشور کم نبود که میهمان ناخوانده و شومی آن را چند برابر کرد. این هنر مهجور نتوانست کرونا را مانند مشکلات دیگر از پای درآورد و به همین دلیل ناچار به عقبنشینی شد.
بهجرأت میتوان گفت این شاخه هنری بیش از هر رشته دیگری در این دوران صدمه دید و اهالی آن بیکار شدند. حتی زمانی که سالنها باز شدند و برخی از فعالیتهای هنری از سر گرفته شد؛ به دلیل نصف شدن ظرفیت سالنها بهمنظور رعایت پروتکلهای بهداشتی، از نظر اقتصادی اجرای تئاتر بهصرفه نبود و با توجه به خطرات این بیماری، بسیاری ترجیحشان بر همان تعطیلی سالنها بود.
به گزارش ایرنا پلاس، بسیاری از اهالی این حوزه برای جلوگیری از مشکلات و بیکاری به راههایی همچون فیلمتئاتر و اجرا در فضای باز روی آورند که البته بهدلیل نبود زیرساختها و آمادگی لازم بسترهای فرهنگی، چندان نتیجهبخش نبود. هرچند در این میان جشنواره تئاتر برگزار شد اما آنهم به شکلی متفاوت و محدودتر از سالهای گذشته بود.
اما بهراستی برای جبران این خسارتها و بهتر شدن وضعیت معیشتی فعالان عرصه تئاتر و همچنین فعالیت مستمر این صنف در سالجاری باید چه راهکارهایی به کار گرفته شود؟ چگونه مسئولان، سازمانها و نهادها میتوانند این مسیر را هموار کنند؟
این پرسشها را با امیر دژاکام کارگردان و مدرس تئاتر درمیان نهادیم.
کرونا، خسارتها و بدهیهای سنگین
دژاکام درباره چگونگی جبران خسارتهای اهالی تئاتر از کرونا در سال ۱۴۰۰ گفت: ۱۴ ماه است که تئاتر و فعالیتهای تئاتری تعطیل است. نویسندگان، بازیگران، طراحهای صحنه و کارگردانان این حوزه و همچنین تئاترهای خصوصی، دولتی و تجاری نتوانستهاند فعالیت داشته باشند.
کلاسهای آموزش بازیگری تعطیل است و مؤسسههای بازیگری نتوانستهاند به فعالیت خود ادامه دهند. تئاترهای خصوصی و مستقل که سالنهایشان اجارهای بود و گاهی با کرایههای ۳۰۰ میلیون تومان در ماه فعالیت میکردند، خسارتهای بسیاری دیدند و حتی بدهکار شدند. به عبارت دیگر نهتنها درآمد نداشتند بلکه بهدلیل تعهدهای بسیار بدهیهای سنگینی دارند.
وی با بیان اینکه در این شرایط، بازیگران تئاتر گاهی در سریالها بازی میکردند و حتی طراحان صحنه، نویسندگان و دستیاران تئاتری در تلویزیون و سینما نیز فعال بودند، افزود: بالاخره این خانواده به یکدیگر متصل است. البته تلویزیون هم تقریبا تولیداتش کم شد و ساخت آثار سینمایی تا حدودی متوقف شد. در هرصورت خسارتهای سنگینی به این افراد متحمل شد. البته شبکه نمایش خانگی فعالیت خود را ادامه داد و با توجه به خانهنشینی مردم، شرایط آن از زمان پیش از کرونا بهتر و فروششان بیشتر شده است.
نقش دیگر سازمانها در فعالیتهای فرهنگی
این کارگردان درباره وامهایی که از سوی مسئولان وعده داده شده است، گفت: اعلام کردند یک وامی به اهالی تئاتر تعلق میگیرد. به همین دلیل برای ثبتنام مراجعه کردم. همه مشخصات جزیی و کلی را خواستند؛ با وجود این گفتند یک وام صد میلیونی به اسم من درآمده است که برای دریافت آن ابتدا باید ۲۰ میلیون تومان پرداخت کنم تا وام را دریافت کنم و باید تا سال آینده با ۱۴ درصد سود این مبلغ را برگردانم. مراحل ثبتنام هم انجام دادم اما تا این لحظه هیچی خبری از آن نیست.
وی ادامه داد: به اهالی هنر، یک «هنر کارت» به مبلغ یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان دادند و در یکیدو نوبت این مبلغ شارژ شد.
به هرحال هنرمندان هم برای گذران زندگی و معیشتشان خرج و مخارج دارند. در کشور بودجه و ردیف بودجه داریم. در اوج بیپولی، بودجههای فرهنگی بسیاری در جاهای مختلف هزینه شد.
بودجههایی در قالب وام بلاعوض
این کارگردان با ارائه پیشنهادی درباره کمک سازمانها و نهادها به اهالی تئاتر گفت: اهالی تئاتر شهرستانها بهمراتب اوضاع بدتری دارند. پیشنهاد مشخص من به دولت، سازمانها، نهادها و همه ارگانهایی که بودجه فرهنگی دارند این است که به اهالی تئاتر وام بلاعوض بدهند. وامهایی با سود ۱۴ درصد و ... را بردارند. چون فعالان این حوزه با این شرایط از عهده پرداخت این مبالغ برنمیآیند.
از ریاست سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، ریاست حوزه هنری تهران و شهرستانها، بسیج هنرمندان و نهادهای دیگری که بودجه فرهنگی دارند و همچنین بانکها که روابط عمومی و بودجه فرهنگی دارند خواهشمندم این بودجهها را به وام بلاعوض تبدیل کنند. این وامها را با نظارت خانه تئاتر به فعالان تئاتری، یعنی کسانی که عضو خانه تئاترند و یا نیستند اما شغلشان همین است، اعطا کنند.
