به دنبال متولی حوزه گردشگری در شهرداری همدان راهی بنایی باید شد که در انزوای بی برنامگی در تعطیلی مطلق به سر میبرد . در انتقاد روزهای اخیر رئیس کمیسیون سرمایه گذاری مالی و گردشگری شورای شهر در زمینه متولی نداشتن گردشگری در شهرداری همدان این مهم محرز شد که در حال حاضر گردشگری یعنی همان محور اصلی توسعه استان پیش پا افتاده ترین بخش مدیریتی در شهرداری همدان است .
در حال حاضر همه هم و غم شهرداری برای گردشگری در یک اتاق با یک کارشناس در حصار مجموعه تعطیل یادمان عین القضات خلاصه میشود .
یکی از وسیعترین عمارتهای فرهنگی شهر که میتوانست پایلوت گردهم آمدن انجمن ها و فعالان گردشگری و برنامه های نمایشگاهی و آموزشی در این حوزه باشد این روزها با انزوایی سوال برانگیز دست به گریبان است .
8 سال پیش مجموعه فرهنگي هنري يادمان عين القضات همداني افتتاح و بهرهبرداري از آن آغاز شد.
اين مجموعه فرهنگي و هنري با یک معماری مبهم که از نگاه برخی اساتید حوزه معماری به برج مراقبت یک فرودگاه و یا المانی شبیه یک کشتی نیمه تمام تشبیه شد توسط شهرداري همدان و صرف 45 ميليارد ريال اعتبار اجرايي شده است.
يادمان عينالقضات همداني قرار بود آبروي شهر همدان باشد و مسئولان شهری آن زمیان تأکید میکردند بايد براي بهرهبرداري مناسب و هدفمند از آن برنامه ريزي دقيق صورت گيرد.
در سال 1393 آيتا... محمدي امام جمعه همدان صراحتا در آئین گشایش این بنا با اشاره به اينكه در حال حاضر طرحهاي بزرگي همچون ورزشگاه سرپوشيده 6 هزار نفري، مجموعه دارالقرآن و ورزشگاه روباز 15 هزار نفري در همدان به بهرهبرداري رسيدهاند اما در طول سال استفاده مناسب و بهره وري بهينه از آنها نداريم، تصريح كرد: نبايد اين مجموعههاي بزرگ كه با سرمايههاي مردم و اعتبارات بيت المال احداث شده است در طول سال بدون استفاده قرار گيرد و حالا پس از 8 سال شاهد این هستیم که توصیه آن روز نماینده ولی فقیه در استان همدان مورد بی توجهی قرار گرفت و این بنا در سایه بی برنامه گی ها بدون استفاده رها شد.
آن روز امام جمعه همدان تأکید کرد ، معمولا ما از ظرفيتها، پتانسيلها و داشتههاي خود كه سالهاي سال براي آنها تلاش ميشود، بسيار ضعيف بهرهبرداري ميكنيم و آنگونه كه سرمايهگذاري ميكنيم، بهره وري نداريم.
برخلاف تأکید وی که بايد براي ايجاد طرحها و پروژههاي مهم و اثر گذار قبل از ساخت، برنامه ريزي كنيم تا بيهوده و بياثر نباشد و مردم بتوانند از وضعيتهاي ايجاد شده حداكثر استفاده را ببرند.
كار طراحي اين مجموعه از سال 86 شروع و عمليات اجرائي آن از سال 87 آغاز گرديد كه حدود 5 سال مدت زمان منطقي براي احداث اين مركز بزرگ فرهنگي و هنري بوده است. براي ساخت اين پروژه بالغ بر 45 ميليارد ريال هزينه شد.
مجموعه فرهنگي هنري عين القضات همداني در زميني به مساحت 6 هزار و 500 متر مربع احداث كه زيربناي مفيد قابل استفاده آن 4 هزار و 200 متر مربع و مساحت كل زير بنا با فضاهاي جنبي آن 5 هزار و 600 متر مربع است. گرچه مجموعه فرهنگي هنري عين القضات همدان داراي كتابخانه، سالن آمفي تئاتر،منظرگاه، نگارخانه، بازارچههاي فرهنگي، تالار مشاهير، كلاسهاي آموزشي، سايت اداري، نمايشگاه، موزه، مركز اسناد و خدمات و ساير بخشهاي مربوطه است اما هیچ کاربری در این مجموعه وجود ندارد .
يادمان عين القضات و تالار مشاهير به مساحت 494 متر مربع واقع در طبقه همكف ضلع جنوبي ساختمان بوده كه شامل سنگ يادبود و مجسمه اين عارف شهير با معرفي اشعار و جملات منسوب به عين القضات و معرفي 30 نفر از مشاهير همداني از دوره وي تا امروز است اما کمتر گردشگری و کمتر میهمانی در همایش های استانی راهی عینالقضات شده است تا از این مجموعه بازدید کند .
كتابخانه، پژوهشكده و مركز مطالعات جامعه شهري نيز در طبقه همكف ضلع شمالي به مساحت 593 متر مربع واقع شده كه قرار بود داراي كتابخانه ديجيتال و مركز مطالعات باشد اما این مهم در این بنا محقق نشد .
عين القضات همداني را میتوان بعنوان يك نويسنده، حكيم، شاعر و مفسر قرآن در زمان خود نام برد و اين مجموعه فرهنگي و هنري به ياد و نام اين مرد بزرگ مزين شد اما تا امروز حتی سالی یکبار هم بزرگداشتی برای عین القضات در این مجموعه برگزار نشده است .
در زمان یاد شده شهردار وقت همدان با اشاره به اينكه دغدغههاي فرهنگي امام جمعه شهر از دغدغههاي شهرداري و شوراي اسلامي نيز هست، در اين راستا براي استفاده بهينه و مناسب از فضاهاي فرهنگي ايجاد شده بويژه مجموعه فرهنگي عينالقضات عنوان کرده بود با 17 دستگاه اجرائي كه كار تخصصي فرهنگي ميكنند، برنامهريزي و هماهنگي لازم از سالها قبل بعمل آمده تا بتوانيم از اين ظرفيت ارزشمند ايجاد شده به درستي استفاده كنيم چرا كه زير ساختهاي فرهنگي با مشاركت همگاني ميسر ميشود.
در زمان یاد شده اعلام شد فضاهاي ايجاد شده موجود متعلق به شهرداري نيست و عنوان شد تمامي دستگاههاي مرتبط در اين زمينه با معاونت فرهنگي شهرداري با برنامه تعريف شده همكاري لازم را داشته باشند.
روزی که معاونت فرهنگی و گردشگری شهرداری در یادمان عین القضات مستقر شد و با توجه به فعال شدن موزه مشاهیر و سالی یکبار استقرار ستاد سفر در این بنا انتظار میرفت گردشگری در بنایی گسترده نفسی تازه کند اما هرگز این مهم محقق نشد و انزوا گریبان این عمارت را گرفت .
در وصف چرایی شهیر بودن عین القضات در همدان باید گفت ، عبدالله بن محمد بن ابوالحسن ميانجي معروف به "عينالقضات همداني" در سال 490 قمري برابر با 470 خورشيدي و 1096 ميلادي در همدان چشم به جهان گشود. ابوالحسن ميانجي جد عين القضات از ميانه آذربايجان بود. در عتبات عاليات، فقه و اصول و علوم اسلامي را تحصيل كرده در يكي از مساجد همدان به قضاوت پرداخت. پسرش محمد جانشين او شد. سپس عبداله شغل جد و نياي خود را پذيرفت و در اين راه به " عين القضات"شهره گرديد.
عين القضات يا " قاضي همدان"نويسنده، شاعر، حكيم و مفسر قرآن كريم در زمان خود از جايگاه علمي و عرفان اسلامي بالايي برخوردار بود و به زبانهاي فارسي، پهلوي و عربي آشنا بود.
وي با "امام محمد غزالي" ارتباط داشت و مدتي به مطالعه آثار او پرداخت. او همچنين با "خواجه احمد غزالي" نيز در همدان ديدار داشته است.
وي مورد اتهام درباريان سلاجقه به ويژه "ابوالقاسم در جزيني" قرار گرفت. سلاجقه كه دست نشانده خلفاي غاصب عباسي بودند، در اثر حسادت و عناد "قوام الدين ابوالقاسم درجزيني" قاضي همداني را به مرگ محكوم كردند و او را تحت الحفظ به بغداد فرستادند. عين القضات پس از مدتي زنداني بودن در بغداد به همدان باز گردانيده شد و سرانجام در روز چهارشنبه 6 جمادي الآخر 525 هجري قمري حكم وي در همدان اجرا شد. قاضي همداني در لحظه آخر چوبهدار را در آغوش گرفت و آيه شريفه "وسيعلمالذين ظلمواي منقلب ينقلبون"را تلاوت نمود و طولي نكشيد كه "ابوالقاسم درگزيني" نيز به چوبهدار آويخته شد.
بقول كتاب " هفت اقليم"بدن بيجان قاضي را در بورياي مدرسهاش پيچيده و به آتش كشيدند. ياران و دوستدارانش بدن سوخته او را به خاك سپردند و بقول كتاب "نزهتالقلوب" تا قرن هشتم گورگاه او زيارتگاه مردم همدان بوده است. از آثار منسوب به عين القضات ميتوان به "شرح كلمات قصار باباطاهر عريان"،"مدارالعيوب في التصوف"، "رساله يزدان شناخت در معرفت باريتعالي"، "رساله لوايح"، "الرساله اليمينيه"،"غايه الامكان في درايه المكان" اشاره كرد.