قدمت سینما در همدان به 90 سال پیش برمیگردد؛ سال 1310. سینما الوند نخستین سینمای همدان است که آن را با نام فلسطین میشناسیم.
این سینما را شخصی به نام میرانخان ارمنی دایر کرد که حدود هزار نفر گنجایش و یک آپارات 16میلیمتری ذغالی داشت و اغلب فیلمهای دوبله شده و یا با زیرنویس فارسی در آن پخش میشد.
برای افتتاح این سینما قمرالملوک وزیری به همدان دعوت شد و در همین سینما کنسرت برگزار کرد، اما بعدها این سینما یکبار در سال 1347 آتش گرفت و بار دیگر در سال 1352 به آتش کشیده شد.
تا سال 1333سینما الوند تنها سالن سینمای همدان بود، سپس سینما تاج بین خیابانهای تختی و شهدای امروزی توسط ۲ برادر ساخته شد که دارای ۳ طبقه و صندلیهای چوبی بوده و کار خود را با نمایش فیلم «مشعل کمان» آغاز کرد.
این سینما پس از چند هفته دچار آتشسوزی شده و دوباره در سال 1337 آغاز به کار کرد و تا سال 1355 فعال بوده و در همین سال به دلیل آتشسوزی برای همیشه بسته شد. در سال 1352 به دلیل ابتذال در محتوای فیلمها، مردم همدان اقبالی به هنر هفتم نداشتند که به این خاطر حتی سینما الوند نیز به آتش کشیده شد.
پس از سینما تاج، سینما هما در سال 1335 و سینما لوکس در سال 1337 ساخته شد که در بهمنماه 1357، ۲ سینمای لوکس و هما نیز در جریان اتفاقات متعدد در همدان به آتش کشیده شد.
پس از انقلاب اسلامی مدیريت ۲ سینمای هما و الوند به بنیاد مستضعفان داده شده و به قدس و فلسطین تغییرنام یافت و سینماهای لوکس و تاج برای همیشه بسته شد.
زمین سینما تاج در حالحاضر وجود دارد، اما سینما لوکس به مرکز خرید شهرآرا تبدیل شد.
***
سینما فرهنگ نهاوند نیز سال ۱۳۳۳ با مالکیت خصوصی در این شهرستان راهاندازی و ابتدای انقلاب تعطیل شد، اما پس از مدتی با حکم دادگاه انقلاب فعال شد.
این سینما تا سال 1383 به فعالیت خود ادامه داد، اما به دلیل فرسودگی تعطیل شد و هنوز غیرفعال است. مالک این سینما به دلیل نداشتن صرفه اقتصادی و استقبال کم تماشاگران، تمایلی به بازسازی سینما ندارد و تنها در مجتمع فرهنگی ارشاد نهاوند، فیلمها اکران میشود.
در کبودراهنگ نیز سینما «فرهنگ» در مجتمع فرهنگی، هنری ادارهارشاد شهرستان اقدام به پخش فیلم میکند، اما سینماهای نهاوند و کبودراهنگ با وجود بازگشایی سینما پس از کرونا هنوز تعطیلند. به گفته مسئولان اداره فرهنگوارشاد نهاوند و کبودراهنگ، استقبال مردم از فیلمها پیش از همهگیری ویروس کرونا نسبتاً خوب بود، اما اکنون همان نیز وجود ندارد و خرید فیلم از شرکتها صرف نمیکند.
تنها سینمای شهرستان تویسرکان نیز خصوصی است و با وجود قدمت ۲۳ساله در مرز بین ماندن و نماندن ایستاده است.
***
مدیر سینماهای مؤسسه بهمنسبز همدان گفت: تعطیلی مکرر سینماها به دلیل جلوگیری از ابتلا به کرونا و قراردادن سینما در لیست مجموعههای خطرآفرین و غیرضروری و تعطیلی سریع آنها در 2 سال گذشته درحالی صورت گرفت که به جرأت میتوان گفت سینماها از معدود فضاهای سرپوشیده هستند که اصول بهداشتی را رعایت میکنند و از نظر رعایت موازین بهداشتی و فاصلهگذاریها حتی شاید بتوان گفت که همتایی ندارند.
سعید شرفی افزود: اینگونه برخوردها با سینما برایندش این شد که قشر عظیمی از مخاطبان سینما در حالحاضر عملاً سینما رفتن از سبد خانوارشان حذف شده و فیلمسازان از ارائه فیلمهای خود در سینماها خودداری کنند چراکه آن گونه که مدنظر آنهاست حضور مخاطبان را در سینما احساس نمیکنند و از آنجا که از پشتوانه حمایتی مقبولی هم برخوردار نیستند ترجیح میدهند که اکران فیلم خود را به پلتفرمی دیگر یا زمانی دیگر موکول کنند.
وی با بیان اینکه بدون شک حال این روزهای سینمای ایران خوب نیست، گفت: چراکه مزید بر حضور نداشتن مردم از ترس یا بهانه کرونا باید به مشکلات فیلمهای تولیدی کممحتوا و گاهاً بیمحتوا و بیبرنامگی و بیهدف در تولید موضوع و آثار مطلوب در ژانرهای مختلف و در زمان مناسب گرفته تا اکران نکردن فیلمهای خوب و آماده اکران توسط تهیهکننده و کمتوجهی رسانهها و حمایت نشدن خبری و تبلیغاتی خوب و به موقع از فیلمهای درحال اکران و انتشار سریع فیلمهای روی پرده در شبکههای خانگی و یا پخش در تلویزیون و... را نیز افزود که در کنار کرونا و مشکلات اقتصادی این روزها موجب شده بخصوص در این ۲سال سینما از سبد برخی خانوارها حذف شود و همچنان سینماداران برای زنده نگه داشتن سینماها در تلاشند.
شرفی افزود: اما حل مشکلات سینما بهطور اساسی همدلی و یکپارچگی تمامی دستگاههای فرهنگی و هنری را میطلبد. اگر بهطور مثال سینما بیارزش شود یک فرهنگ اساسش بیارزش میشود چراکه سینما جلوهگاه هنرهای متعدد است در سطحی فاخر، دریچه معرفی دنیای هنر و بستری است برای آموزش و رشد جامعه، سینما با هم بودن با هم خندیدن با هم فکر کردن و با هم و برای هم بودن را میآموزد، مدرسهای پرمحتوا از فلسفه تاریخ ادبیات، سیاست و دیگر علوم است، دریچهای است که به ما میآموزد گونهای دیگر دیدن را و درست دیدن را و خوب اندیشیدن را و شادی درست را و با هم بودنهای درست را. در این شرایط با یک حمایت به موقع و شایسته از فیلمها و تهیهکنندگان بهطورقطع میشود که خون تازهای در رگهای سینما دمید تا سینماها جان دوبارهای بگیرند.
مدیر سینماهای مؤسسه بهمن سبز همدان گفت: علاوه بر اینکه یکی از عناصر و زیرساختهای مهم در فرهنگ و تعالی فرهنگی و فکری و در عینحال یک تنوع و تفریح سالم و اثرگذار برای خانوادههاست یک تجارت و بستر اشتغالزایی بزرگ نیز هست که گروههای فکری، فرهنگی و تجاری مختلفی را تحتپوشش خود قرار داده و حفظ، رشد و تعالی آن نیاز به زیرساختهای مهمی همچون سالنهای متعدد با امکانات صوتی و تصویری بهروز برای جذب مخاطب است.
وی بیان کرد: مجموعه سینماهای تحت مدیریت بهمن سبز با توجه به مدیریتی که در ارکان اجرایی این سینماها درحال اجراست با تمام مشقتها، فشارها و کمبودها در تلاش بوده است تا در هر لحظه و هر زمان با تکیه بر توان مدیران و پرسنل به جای ناامیدی و یأس در تلاش باشد تا محدودیتها را تبدیل به یک فرصت کند و از امکانات موجود بالاترین بهره را ببرد از همین رو بهطور مثال تعطیلی ناشی از کرونا که یک مشکل بزرگ برای سینما بوده را فرصتی برای تعمیرات و تغییرات اساسی در سینماها دیده و کمبودهای مالی را با بهکارگیری ظرفیت نیروهای خود جبران و آغاز به افزایش سالنها در سینمای تحتپوشش خود کند.
مسلماً کرونا و تأثیرات منفی ناشی از آن به پایان میرسد و کسی برنده است که بتواند خود را برای روزهای پس از کرونا آماده کند و بهمن سبز با این رویکرد به تعمیرات سالنهای خود و افزایش تعداد سالنها پرداخته است که در استان همدان نیز در تعطیلات کرونا به ظرفیت سالنهای سینما افزوده شد و در این راستا سینما بهمن ملایر در حالحاضر با 2 سالن و سینما فلسطین همدان با 3 سالن درحال خدمترسانی به مخاطبان خود هستند و قدس همدان نیز درحال تبدیل شدن به یک پردیس بزرگ با ۴سالن است با این هدف که بتوان ضمن خدمترسانی بهتر و متنوعتر و اکران فیلمهای بیشتر و بهروز، هرچند هرچه سریعتر به دوران اوج بازگشت و حتی تا جایی که میشود جبران خسارتهای گذشته را کرد بیشک این تلاشها میتواند با حمایتهای مادی و معنوی بهتری از سوی مسئولان و دستگاههای مربوطه در شهرها و درکل کشور صورت نتایجی بهتر و کیفیتی بالاتر را داشته باشد.
