با اینکه تئاتر کارکرد بسیاری در فرهنگ سازی و استخوان بندی درست جامعه دارد به شکلی که شایسته جایگاه این هنر باشد به آن توجه نمی شود به طوری که می توان مدعی شد نخستین و بزرگترین مشکل ما در تئاتر استان ناشناخته بودن در بین عامه مردم و نداشتن راهکار استراتژیک برای پیوند دوباره مخاطب با سالن های نمایش است چرا که در سال های قبل همگان شاهد صف های طولانی و ممتدد علاقمندان در پشت سالن های نمایش شهر بودیم اما رفته رفته بین این دو گروه فاصله افتاد و باعث شد در حق تاتر نه تنها در سطح استان که در کشور هم اجحاف شود.
حالا با روی کار آمدن مدیریت جدید اداره کل فرهنگو ارشاد اسلامی هنرمندان این عرصه رویای بازگشت روزهای طلایی به این هنر را سر می کنند و امیدوارند بار دیگر روزهای خوش و پر مخاطب تئاتر همدان با تدبیر و برنامهریزی که سکانداران آن در استان هستند به پیکره این هنر ارزشمند دیار هگمتانه بازگردد.
یک پیشکسوت هنر تئاتر در همدان در گفتوگو با همدان پیام نگاههای سلیقهای به توسعه این هنر در همدان را از عواملی میداند که سبب شده در برخی بخشها تئاتر به یک مسیر درجازدگی کشیده شود و افزود: متاسفانه کجسلیقگی و نگاه سطحی برخی از مدیران که در راس بدنه مدیریتی قرار میگیرند سبب شده با تصمیمات شتابزده و تحت تاثیر جوزدگی تئاتر در استان دچار چالش و حاشیه شود.
ایرج رنجبر عنوان کرد: وقتیکه نقلوانتقالات دولتی هیچ محدودیت تخصصی و شایستهسالاری ندارد و افراد بدون توجه به توانایی و تخصصی که دارند هر پستی به آنها پیشنهاد میشود میپذیرند، مشکلات فرهنگی و اجتماعی جامعه نیز روزبهروز گستردهتر و عظیمتر میشود و تئاتر هم به عنوان یک ستون از ستونهای ساختاری فرهنگ در جامعه از این گزند بی نصیب نیست، چراکه هر جابهجایی و تحولات مدیریتی نمیتواند خون تازه و روحی نو به کالبد فرسوده نهادهای دولتی وارد کند.
وی با بیان اینکه متاسفانه شایسته سالاری در زیر سایه رابطهها نفسش بند آمده است، تاکید کرد: به نظر میرسد در راس مدیریت اجرایی اداره فرهنگو ارشاد اسلامی زیرمجموعههای مختلف این سازمان نیازمند مدیرانی کاربلد، جوان و مستعد است تا بتواند روح تازهای را به بدنه این سازمان وارد کند بر همین اساس از مدیرکل جدید این ارگان انتظار میرود در چارت تفویض اختیارات مدیران این سازمان از شعار جوانگرایی فاصله گرفته و به حقیقت جوانان را وارد میدان کند و حمایتها را تا جایی پیش ببرد که ایدههای نو کالبد کهنه را کنار زده و تازهگرایی و نو اندیشی را وارد حوزههای مختلف از جمله تئاتر همدان کند.
رنجبر با بیان اینکه باید بتوانیم تماشاگر را به سالن بیاوریم، چون تئاتر با وجود تماشاگر، تئاتر میشود، تاکید کرد: حل این موضوع نیازمند برنامهریزی درست و اصولی است بنابراین با وجود این مشکلات کار کردن در همدان سخت شده است، زیرا اگر تئاتر تماشاگر نداشته باشد، هنرمند نیز ناگزیر کوچ میکند بر همین اساس است که شاهد هستیم بسیاری از هنرمندان خوب استان امروز دیگر در همدان کار نمی کنند و فعالیت خود را در جایی دیگر دنبال میکنند.
این بازیگر تئاتر افزود: به نظر می رسد برای اینکه توان تبلیغ و فرهنگسازی در تئاتر همدان را داشته باشیم، نیازمند حمایت یک نهاد و سازمان دولتی هستیم و چه ارگانی بالاتر از اداره ارشاد که ولی و سرپرست این هنر در هر استانی است.
رنجبر بیان کرد: با توجه به تغییر مدیریت جدیدی که اداره فرهنگوارشاد همدان رخ داده انتظار می رود با تشکیل اتاق های فکر، کمیته های فنی مشاورهای مختلفی، هنرمندان، نویسندگان، شاعران، خبرنگاران، موسیقیدانان، نقاشان و به طور کلی اعضای خانواده فرهنگوهنر به یاری بدنه مدیریت و اجرایی این اداره کل بیایند چرا که اگر وضعیت کنونی ادامه یابد نمیتوان به آینده فرهنگی همدان امیدوار بود.
وی همچنین به یکی از گلایه های هنرمندان تئاتر استان اشاره کرد که معطوف به جشنواره تئاتر کودک و شیوه برگزاری آن در همدان میشود و افزود: به عنوان مثال همدانی که سالهاست قطب تئاتر کودک کشور محسوب می شود هنوز هم که هنوز است در زمان برگزاری جشنواره وضعیت غیر استاندارد سالنهای نمایش آن صدای گلایه هنرمندان را بلند کرده است در حالی که وقتی این استان را مهد تئاتر کودک میدانیم باید زیر ساختها را هم فراهم کنیم چرا که آبروی همدان در میان است.
رنجبر همچنین ادامه داد: متاسفانه جشنوارهزدگی و جو ناشی از آن مشکل دیگر تئاتر همدان است به طوریکه فعالیت بیشتر اهالی تئاتر به زمان برگزاری جشنوارهها محدود و باعث میشود سیستم رقابتی پررنگ شود البته این اتفاق خوبی میتواند باشد به شرط آنکه در طول سال به شکل مستمر با اجرای نمایش های مختلف این روند ادامه پیدا کند.
وی گفت: تئاتر یک فان و نشاط گروهی و اجتماع محور است که متاسفانه مسئولان اجرایی ما از کارکرد و تاثیر آن غافل هستند در حالی که با همکاری ارگانهای مختلف که قطعا معاونت های فرهنگی را در سیستم خود دارند و عقد تفاهم نامه با ارشاد می شود روزهای طلایی تئاتر همدان را به دل شهر بازگرداند.
وی با تاکید بر اینکه وضعیت و شرایط تئاتر در همدان نسبت به سالهای گذشته خیلی بهتر شده است، تصریح کرد: نمایش های مختلف در سالنهای تئاتر روندی افزایشی را در پیش گرفته است، اما متاسفانه همان تعداد سالن و فضایی هم که در اختیار داریم تجهیزات کافی و مناسبی ندارد که به خاطر این کمبودها گروههای تئاتر ناچار هستند از وسایل و ابزار غیرحرفهای استفاده کنند و این یکی دیگر از زخمهایی است که پیکره تئاتر از آن سالهاست در رنج است.
یکی دیگر از هنرمندان پیشکسوت تئاتر همدان نیز در این خصوص به خبرنگار ما گفت: متاسفانه مسائل سیاسی و نگاه های قومیتی بر تخصصگرایی مدیران در استان سایه انداخته و سبب شده تا سالها توسعه یافتگی حوزه فرهنگوهنر این دیار با چالش و مشکلات دستوپنجه نرم کنند.
سهراب نیکفرجاد با بیان اینکه تئاتر همدان از نداشتن یک نگاه مدیریتی تاثیرگذار همواره دچار چالش بوده است، افزود: در بدنه مدیریت فرهنگی استان قواعد مشخص و منسجمی وجود ندارد تا بر اساس یک نقشه راه تعیین تکلیف شده مدیران راس سازمانی که کلید اصلی فرهنگوهنر را در دست دارند بتوانند از آن بهره برده و راهکارهای موثر برای توسعه فرهنگ به خصوص تئاتر ارائه کنند.
وی با بیان اینکه در اوایل انقلاب سلامت مدیریتی در سازمانهای دولتی بیش از امروز بود، افزود: اداره فرهنگ و ارشاد نیازمند یک افق دید وسیع با نگاهی گسترده است که در آن طایفهنگری و نگاههای قومی قبیلهای کنار گذاشته شود و با ذهنی روشن و باز با جذب متخصصان حوزههای مختلف در بخشهای متفاوت زیر مجموعه این اداره کل به حل مشکلات پرداخته شود.
وی با اشاره به اینکه دین نباید جدا از فرهنگ دیده شود تاکید کرد: به نظر میرسد برخی با نقاب مذهبیون با فرهنگ و هنر این استان کاری کردند که سبب شده مسیر دین از فرهنگ جدا شود در حالی که دین اسلام تنها دینی است که آیات قرآنش خود عین و مصداق فرهنگی است برخاسته از طراوت و شادابی شعر که روح هر انسانی را جلا میبخشد.
نیک فرجاد تاکید کرد: در حال حاضر یکی از مسائلی که این روزها دغدغه هنرمندان، اهالی تئاتر و دغدغهمندان این عرصه شده است، کم توجهی به تئاتر استان و شهرستانها و کمبود بودجه این عرصهها است هر چند زیرساخت در بسیاری از استانها فراهم شده اما شاهد هستیم که پشتیبانی مالی برای ساخت سالنها، حمایت از گروههای نمایشی و ساخت تالارهای نمایشی در خیلی از شهرستانها فراهم نیست و هنرمندان به سختی معیشت و زندگی خود را از این راه میگردانند.وی با ا اشاره به مشکلات مالی هنرمندان تئاتر کشور گفت: اگر مشکلات مالی حل شود خیلی از کارها با کیفیت بیشتری به اجرا در میآیند، آسیبهای گیشهای شدن تئاتر به دلیل مسائل مالی جبران ناپذیر است.
این هنرمند عرصه تئاتر استان همچنین افزود: متأسفانه شاهد هستیم که گروههای تئاتر شهرستانها کمکهزینههای ناچیزی برای کارها دریافت میکنند که کفاف هزینههایشان را نمیدهد، حتی اینها اگر همان میزان کمک هزینه را هم نداشته باشند قادر به حضور در جشنوارههای تئاتر نیستند. خیلی از این هنرمندان معتقدند که سالن های خصوصی نه تنها کمکی به حالشان نکرده بلکه هزینههایشان را هم زیادتر کرده و این افراد تنها با عشق به ادامه فعالیت در شهرستانها میپردازن بنابراین لازم است مسئولان حوزه فرهنگ استان به این مهم نیز توجه ویژهای داشته باشند.
وی عنوان کرد: اگر چراغی امروز در تئاتر همدان روشن است، تنها با تلاش و مجاهدات خود هنرمندان است به طوریکه شاهد هستیمخیلی از این گروههای نمایشی خودشان دکور میزنند، اجرا میروند، هزینه میکنند و به سختی چراغ تئاتر را روشن نگه داشتهاند.
