ملایر- زهرامیری- خبرنگار همدان پیام: مهدی حبیبی متولد دوم اسفند سال ۱۳۵۷در شهرستان ملایر است. شرکت در جشنوارههای معتبر ملی و بینالمللی و افتخار آفرینی در این جشنوارهها ازاو در عرصه تئاتر چهرهای شناخته شده ساخته است، به طوری که از او به عنوان مغز متفکر تئاتر خیابانی یاد میکنند. مهدی حبیبی سابقه ۱۹دوره شرکت در جشنواره بینالمللی تئاتر کودک را در کارنامه خود دارد که در این جشنوارهها خوش درخشیده است و کارنامه قابل قبولی را دارد.
وی یکی از داوران بخش تئاتر خیابانی در 29مین دوره جشنواره بینالمللی تئاتر کودک است به همین بهانه گفتوگویی با ایشان انجام دادیم که در ادامه میخوانید.
چه چیزی شما را به داوری در این جشنواره ترغیب کرد؟
در مورد داوری 29مین جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان، بنده سابقه شرکت در ۱۹دوره از ۲۹دوره این جشنواره را دارم و به عنوان کسی که سالها در این حوزه کار کرده و جوایز مختلفی را کسب کرده است، دبیرخانه جشنواره امسال از من درخواست داشتند که کاری را ارائه ندهم و به عنوان داور در این جشنواره فعالیت کنم و من نیز پذیرفتم.
به نظر شما مهم ترین ویژگی یک جشنواره موفق چیست؟
مهمترین ویژگی یک جشنواره موفق در ابتدا این است که ذائقه کودک و مخاطب را بشناسیم و به این موضوع مسلط باشیم که آثار را برای چه کسی تولید میکنیم در جایی ما فقط برای خود کودک کار تولید میکنیم که این بحثش فرق میکند در جایی مخاطب ما بزرگسال است و ما در مورد کودک حرف میزنیم به طور مثال پدر مادر و خانواده هایی که با کودک در ارتباط هستند و این بسیار مهم است.
و مهمترین اصل این است که باید ذائقه مخاطب را بشناسیم و بدانیم که مخاطب چه چیزی از ما میخواهد و اثری که تولید میکنیم چه گرهای را از کار کودک باز میکند.
چه تغییراتی را در روند برگزاری جشنوارههای تئاتر کودک در سالهای اخیر مشاهده کردهاید؟
تغییرات زیادی در روند برگزاری جشنواره کودک به وجود آمده و این تغییرات بسیار محسوس است و در برگزاری جشنواره امسال شهرداری همدان پای کار آمده و این موضوع به بالابردن سطح برگزاری جشنواره کمک کرده است حس و حال نمایشها، کیفیت نمایشها به نسبت سالهای گذشته تغییر پیدا کرده، سالنهای نمایش مجهزتر شدهاند و آثار هم از نظر کیفی و کمی نیز تغییر کردهاند.
به طور کلی چه معیارهای برای ارزیابی آثار تئاتر کودک در نظر گرفته میشود؟
فاکتورهای مهمی در داوری آثار کودک در نظر گرفته میشود یکی از فاکتورها این است که کار در مورد کودک باشد و یا اینکه برای کودک باشد، فاکتورهای مهمی مثل امید به زندگی، رنگ، طرح، طراحی لباس و طراحی صحنه همه اینها فاکتورهایی هستند که میتواند در ارزیابی یک کار مؤثر واقع شود و هر کاری که بتواند حل مسأله کند و گرهای از مشکلات کودک را باز کند نمایش کودک باید یک فضای فانتزی و ریتمیک داشته باشد تا بتواند کودک را به خود جذب کند و در عین حال مفهوم را به کودک برساند اگر تئاتر این ویژگیها را داشت به طور قطع میتواند امتیازات بیشتری را بگیرد.
چه تفاوت هایی بین تئاتر کودک و بزرگسال وجود دارد؟
کار کردن در حوزه تئاتر بزرگسال بسیار راحت تر از کارکردن در حوزه کودک است در تئاتر بزرگسال شما هر موضوع و ژانری را میتوانید انتخاب کنید و بازیگرها را دور هم جمع کنید و یک کار را تولید کنید اما کار کودک به این صورت نیست و شما باید به طورحتم روانشناسانه در مورد یک موضوع خاص فکر کنید، تحقیق کنید با روانشناسان صحبت کنید تا بتوانید یک نمایشنامه را بنویسید و یک کار را تولید کنید تفاوت اصلی در نوع انتخاب متن است در کار بزرگسال متن برای شما از اهمیت کمتری برخوردار است اما موضوع و متن در کار کودک بسیار مهم است.
چه موضوعاتی برای کودکان جذاب تر هستند و چرا؟
وقتی کودکی به سالن نمایش میآید انتظار دارد نمایشی را ببیند که او را بخنداند و نمایشهایی که حرکتی هستند، فانتزی دارند را کودک بیشتر دوست دارد و نمایشهایی موفقتر هستند که بتوانند رنگ را خوب بشناسند، طراحی خوبی داشته باشند و بازیگران خوبی داشته باشند تا بتوانند روی کودک تأثیر بگذارند.
تئاتر چه تأثیری بر رشد و توسعه کودکان دارد؟
نه تنها در بحث کودکان بلکه در همه جوانب یک قطعه نمایشی میتواند کار هزاران تراکت و بروشور را انجام دهد و پیامی را که با یک نمایش میتوانیم بدهیم شاید با هزاران بنر، بیلبورد و تراکت نتوانیم انجام دهیم، تئاتر میتواند به رشد کودکان ما چون مثل یک گل خام قابل شکلدهی هستند آنها را پرورش دهد و میتوانیم با تئاتر آموزشهای بسیار دقیق و درستی را به کودک بدهیم.
بزرگترین چالشهای پیشروی تئاتر کودک در ایران چیست؟
به نظر من شاید موضوع اقتصادی و بودجه مهمترین چالش در حوزه تئاتر کودک باشد و تا حدودی بتواند دست تهیه کنندهها و تولیدکنندههای اثر را ببندد، زیرا که تئاتر کودک یک کار پر خرج و هزینهبر است و به همین دلیل بحث اقتصادی ممکن است کمی چالش را برای کیفیت اثر تولیدی ایجاد کند.
چگونه میتوان کیفیت آثار تئاتر کودک را بهبود بخشید؟
تحقیق، مطالعه و استفاده از روانشناسان حوزه کودک میتواند به فعالان تئاتر کودک در شناخت ذائقه کودک کمک کند، روانشناسات میتوانند بگویند پدر و مادر یک کودک چگونه میتواند برای کودک خط و مشی مشخص کند که چه رفتاری با کودم باید داشته باشند و مهمتر از همه اینکه کودک چه دغدغهای دارد، چه مسألهای برایش مبهم است با دانستن این موضوعات میتوانیم کارهای بهتری را در حوزه کودک تولید کنیم.
چه پیشنهاداتی برای توسعه تئاتر کودک دارید؟
باید تولیدات تئاتر کودک در طول سال ادامه پیدا کند و شاهد اجراهای نمایش در طول سال باشیم مخاطب شناسی داشته باشیم و ما وقتی مخاطب خود را بشناسیم و در طول سال تولیدات بالا رود به طور قطع جشنواره بهتر میشود و به طبع آثار تولیدی قویتر میشوند و مطالعه در این زمینه بسیار میتواند تأثیر گذار باشد.
کلام پایانی؟
داوری تئاتر کودک با تئاتر بزرگسال بسیار متفاوت است و شما باید بسیار نکته سنج و ریزبینانه کارها را ببینید و داوری کنید گاهی ممکن است یک اثر با یک دیالوگ فهوم کار برای کودک را از بین ببرد گاهی حتی یک حرکت اضافه میتواند تمام چیزهایی را که یک کارگردان رشته است پنبه کند به هرحال باید بادقت و ظرافت آثار نمایشی داوری شوند درکل داوری کار کودک تجربه شیرینی است و کارهایی که برای کودک تولید میشوند بسیار جذاب و دلنشین است.