سیاست‌های بسیاری از جمله دستگیری معتادان و جرم انگاری مصرف مواد مخدر، بیمار پنداشتن آنها، کاهش عرضه و تقاضا، پیشگیری، اعدام قاچاقچیان و... در حالی در سه دهه گذشته در کشور اجرا شده که همواره نقدهای مختلفی به این سیاست‌ها و همچنین عملکرد ستاد مبارزه با مواد مخدر به عنوان دستگاه متولی کنترل میزان عرضه و تقاضا از سوی کارشناسان مطرح می‌شود.
رئیس کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه موادمخدر یک پدیده بسیار پیچیده است، اظهار می‌کند: عوامل مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در بروز اعتیاد در جامعه مؤثر هستند و برای حل آن باید همه دستگاه‌های مذکور مشارکت داشته باشند. علی هاشمی می‌افزاید: چه بسا یک تدبیر غلط اقتصادی و اجتماعی در بروز اعتیاد در جامعه مؤثر و بازخورد نامناسبی در جامعه داشته باشد و برعکس.
اعتیاد، بی اعتمادی مردم به حکومت را رقم زده است
وی در آغاز سخنانش با بیان اینکه سه نگرانی اصلی مردم در نظرسنجی‌های مختلف انجام شده در این سال‌ها «بیکاری»، «تورم» و «اعتیاد» عنوان شده است، میگوید: اعتیاد به یکی از نگرانی‌های دایمی مردم تبدیل شده و نوعی بی‌اعتمادی مردم را رقم زده است، به‌گونه‌ای که ناخواسته افراد از عملکرد حکومت ناراضی می‌شوند و می‌گویند دولت یا نمی‌خواهد یا نمی‌تواند با این پدیده برخورد کند.
وجود 4 میلیون مصرف‌کننده رسمی در کشور در سال 90
وی با بیان اینکه در سال 1320، یک و نیم میلیون نفر، در سال 1349 دو میلیون نفر، در سال 1356، سه میلیون نفر، در سال 1366، دو میلیون نفر مصرف‌کننده، در سال 1383، سه میلیون و 760 هزار نفر مصرف‌کننده، در سال 1385 نیز 750 تا 800 هزار مصرف‌کننده، در سال 86 (آمار رسمی ستاد) یک میلیون و 200 هزار نفر مصرف‌کننده مواد مخدر بوده‌اند، میگوید: در سال 90، یک شیوع شناسی اعتیاد انجام شد ولی رئیس‌جمهور وقت اجازه اعلام نتایج آن را نداد. این شیوع شناسی حکایت از وجود "چهارمیلیون مصرف کننده" با احتساب تفننی‌ها در کشور است.
رئیس کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه در اواسط سال 1384 یکی از مهمترین شاخص‌های ما موادمخدر صنعتی بود، میگوید: در آن مقطع آمار مصرف‌کنندگان قرص‌های صنعتی زیر 10 هزار نفر بود و به نیم درصد هم نمی‌رسید. این در حالی است که اواخر دولت دهم شمار مصرف‌کنندگان موادمخدر صنعتی طبق آمار رسمی خودشان به 330 هزار نفر رسید و بر اساس آن 26 درصد مصرف‌کنندگان موادمخدر، گرایش به موادمخدر صنعتی داشتند که البته متأسفانه آمارهای غیررسمی بالاتر از آن است.
فرازونشیب قیمت مواد مخدر صنعتی از 172 میلیون تا 5 میلیون تومان به ازای هر کیلو
وی همچنین ادامه می‌دهد: در آن زمان قیمت مواد مخدر صنعتی براساس گزارش وزارت اطلاعات، ستاد مبارزه با مواد مخدر و نیروی انتظامی 168 تا 172 میلیون تومان به ازای هر کیلو بود. متأسفانه در سال‌های 86-88 قیمت موادمخدر صنعتی به کیلویی 5 میلیون تومان رسید. در مجمع پس از اصلاح قانون و تشدید مجازات‌ها قیمت موادمخدر صنعتی 10-12 میلیون تومان شده و بنابراین اقدامات انجام شده چندان اثربخش نبوده است.
روزانه 100 نفر به مواد مخدر آلوده می‌شوند
وی با بیان اینکه یک نگرانی دیگر ما مصرف مواد مخدر در جمعیت زنان است، میگوید: در دهه 70، آمار اعتیاد در زنان 5/4 درصد از مجموع مصرف‌کننده‌ها بود که اکنون با توجه به آمار رسمی به 10 درصد رسیده است.
هاشمی در گفت‌وگو با ایسنا، می‌افزاید: طبق برآورد اجمالی در یک دهه اخیر روزانه هشت نفر بر اثر موادمخدر جان خود را از دست می‌دهند و از سوی دیگر حداقل روزانه 100 نفر جدید آلوده موادمخدر می‌شوند.
65 درصد زندانی‌ها مربوط به موادمخدر است
وی در ادامه به آمار دستگیرشدگان مرتبط با موادمخدر اشاره و عنوان می‌کند: از ابتدای انقلاب اسلامی تا سال گذشته 18 میلیون دستگیری داشتیم (البته با تکراری‌ها) که از این تعداد 45 درصد ارتباط مستقیم با موادمخدر (قاچاقچیان، خرده فروش‌ها و...) و 19-18 درصد نیز جرایمی هستند که به صورت غیرمستقیم مرتبط با اعتیاد هستند یعنی فرد معتاد به بزه‌هایی چون قتل، سرقت و... اقدام می‌کند. در واقع حدود 65 درصد دستگیری‌ها و زندانی‌های ما مربوط به مواد مخدر است.
رئیس کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره توزیع سنی مصرف‌کنندگان هم توضیح می‌دهد و میگوید: در جمعیت 60 سال به بالا پایین‌ترین نرخ مصرف و در جمعیت 39 تا 35 ساله بالاترین نرخ مصرف را شاهدیم.
28 درصد مردم نسبت به مصرف مواد نگرش مثبت دارند
وی همچنین به نظرسنجی انجام شده از سوی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران اشاره و عنوان می‌کند: بر اساس این نظرسنجی میانگین تمایل به مصرف مواد در جامعه آماری هزار و 230 نفره در کل کشور، 81/16 درصد بوده است و این خود یک زنگ خطر است. همچنین به طور میانگین 28 درصد مردم نسبت به مصرف مواد نگرش مثبت دارند.
