(دلشوره غریبی به جانم افتاده بود، 2 روز بود که که از محسن خبر نداشتم، درست از فردای روز عروسیاش که پس از رفتن ميهمانها، او و همسرش هم از من و بچهها خداحافظی کردند و به خانه خودشان رفتند و از آن موقع به بعد دیگر خبری از آنها نبود. محسن راننده کامیون بود حتی روزهایی که سرویس میرفت چندبار تماس میگرفت و جویای حال ما میشد اما حالا 2 روز بود که نه تنها تماس نگرفته بود بلکه جواب تماسهای ما را هم نمیداد. در این 2 روز چندبار از شدت دلشوره و دلتنگی تا جلوی منزلشان رفته بودم اما دلم نیامده بود زنگ بزنم. ترجیح دادم مزاحمشان نباشم ولی دیگر طاقت نیاوردم و زنگ درشان را زدم چند بار پشت سرهم اما کسی جواب نداد. اول فکر کردم شاید بیخبر به مسافرت رفتهاند، اما وقتی از گوشه در حیاط ماشین پیمان را دیدم مطمئن شدم که اتفاق بدی برایشان افتاده است. با راهنمایی یکی از همسایهها با پلیس و آتشنشانی تماس گرفتم، آتشنشانها ابتدا با تجهیزات مخصوص در ورودی را و بعد تمام درها و پنجرهها را باز کردند. چند دقیقه بعد، اورژانس و پزشکی قانونی هم آمدند پلیسها اجازه نمیدادند کسی وارد خانه شود اما من با التماس وارد شدم و تلخترین صحنه زندگیم را دیدم.
محسن به دیوار آشپزخانه تکیه داده و پاهایش را دراز کرده بود، مثل وقتهایی که ازسرویس میآمد عروسم هم در حالی که لباس حریر سفیدرنگی پوشیده بود روی تخت دراز کشیده بود، حالتشان طوری بود که انگار خوابشان برده است و الان بیدار میشوند و از حضور این همه آدم در منزلشان وحشت میکنند. اما....کارشناس پزشکیقانونی پس از معاینه آنها گفت: «پسر و عروسم ساعتهاست به خواب ابدی رفتهاند» اینها گفتههای مادری است که پسر و عروسش در یکی از مناطق حاشیه شهر همدان به دليل مسمومیت با گازمونواکسیدکربن جان خود را از دست دادند. کارشناسان علت اصلی این حادثه تلخ را مسدود بودن مسیر دودکش ساختمان به علت ریزش مصالح ساختمانی و انتشار گاز کشنده coدرمحیط عنوان کردند.
اگرچه در سالهای اخیر با هشدارهای مکرر سازمانهایی، چون آتشنشانی و پزشکی قانونی و فرهنگسازی رسانهها آمار فوتشدهگان بر اثر استنشاق گاز مونواکسیدکربن co سیر نزولی داشته است اما هنوز هم با رسیدن فصل سرما کابوس قربانیان این قاتل خاموش ذهن جامعه را مشوش میکند. با وجود اینکه معمولاً قاتل نامرئی یا همان منوکسیدکربن بیشترین قربانیان خود را در فصل سرما میگیرد اما باید گفت براساس آمارهای رسمی اعلام شده 5 ماه نخست امسال، 148 نفر بر اثر استنشاق مونواکسیدکربن جان خود را از دست دادهاند و همین موضوع به منزله زنگ خطری جدی برای شهروندان و دستگاههای مسئول است.
زنگ خطر به صدا درآمده است، مرگ 148 نفر در پنج ماهه امسال
سازمان پزشكي قانوني كشور به استناد آمارهاي موجود ضمن هشدار نسبت به افزايش تلفات مسموميت با گاز منوكسيدكربن در نيمه دوم سال بر رعايت نكات ايمني در نصب و به كارگيري وسايل گرمايشي در فصل پاييز و زمستان تأكيد كرد.
به گزارش اداره كل روابط عمومي سازمان پزشكي قانوني كشور، امسال در 5 ماهه نخست سال آمار تلفات مسموميت با گاز منوكسيدكربن در مقايسه با مدت مشابه سال گذشته 5/14 درصد كاهش يافت. در اين مدت 148 نفر بر اثر گازگرفتگي فوت كردهاند كه از اين تعداد 112 نفر مرد و 36 نفر زن بودند.
در اين مدت استانهاي تهران با 36، اصفهان با 15 و البرز با 12 فوتي بيشترين آمار تلفات گازگرفتگي را داشتند در حالي كه اين آمار در ساير استانها كمتر از 8 نفر و در برخي استانها صفر بود.
در استان همدان نیز در 4 ماهه نخست سال 934 نفر جان خود را در اثر مسمومیت با گاز مونواکسیدکربن از دست دادهاند که این رقم در مدت مشابه سال 92 نیز 4 نفر و در کل سال 15 نفر شامل 10 مرد و 5 زن بوده است .
آمار فوت ناشی از مسمویت با گاز در سال 91 رقم 17 نفر شامل 9 زن و 8 مرد و در سال 90 تعداد 22 نفر شامل 16 مرد و 6 زن بوده است که بررسی اجمالی آمارهای فوق نشان از روند کاهشی این موضوع مهم در استان همدان دارد.
نکته مهم دیگری که از مطالعه این آمارها به دست میآید این است که در استان همدان نیز مشابه بیشتر نقاط کشور میزان زيادی از تلفات ناشی از گازگرفتگی در نیمه دوم سال و پس از سرد شدن هوا اتفاق افتاده است .
براساس اين گزارش، در سال گذشته از كل تلفات مسموميت با گاز 588 نفر مرد و 240 نفر زن بودند كه در مقايسه با سال قبل از آن، رشد 8/18 درصدي داشته است. در نيمه دوم سال گذشته هر ماه در مقايسه با مدت مشابه آن در سال 1391 با رشد آمار گازگرفتگي مواجه بوديم. در اين مدت بيشترين متوفيات مسموميت با گاز به ترتيب با 154 و 153 فوتي در ماههاي دي و بهمنماه گزارش شده است.
گفتني است، در 10 سال گذشته (1392-1383) 8هزار و 447 نفر از هموطنان به دليل مرگهاي ناشي از مسموميت با گاز منوكسيدكربن جان خود را از دست دادهاند. در همين بازه زماني (10 سال گذشته) سال 1386 با يكهزار و 24 نفر، بيشترين تعداد وقوع مرگهاي ناشي از گازگرفتگي را داشته است.
براساس آمارهاي موجود تعداد تلفات ناشي از مسموميت با گاز منوكسيدكربن عمدتاً در فصل زمستان به دليل استفاده از وسايل گرمايشي بيشتر از ديگر روزهاي سال است؛ بنابراين سازمان پزشکي قانوني با تأکيد بر رعايت اصول ايمني در نصب وسايل گازسوز به هموطنان توصيه ميكند:
در فصل پاييز و زمستان و با سرد شدن هوا، شهروندان اقدام به نصب وسايل گرم کننده ميکنند که بيشتر مصرف آنها گاز شهري است. رعايت نكردن اصول ايمني موجب مسموميت با گاز منوکسيدکربن ميشود، لذا همميهنان در استفاده از اين وسايل نهايت دقت را داشته باشند. به هموطنان توصيه ميشود ضمن استفاده بهينه از وسايل گرمازا، به توصيههاي ايمني در خصوص سالم بودن و استفاده صحيح از وسايل گرمايشي و مسير خروجي گاز مونوكسيدكربن از دودکش اين وسايل توجه كنند.
با توجه به استفاده از وسايل گرمايشي در نيمه دوم هر سال آمار تلفات مسموميت با گاز منوكسيدكربن در اين مدت با رشد قابل توجهي همراه است، به نحوي كه در سال گذشته از كل تلفات مسموميت با گاز كه 828 نفر بوده است 645 نفر در نيمه دوم سال ثبت شده و تنها 183 نفر مربوط به نيمه نخست سال است.
چرا به co قاتل خاموش میگویند؟
چون ترکیب شیمیایی گازCO ناقص است و یک مولکول اکسیژن کم دارد تا بتواند به مولکول پایدار گاز CO2 تبدیل شود؛ بنابراین این گاز همواره میل ترکیبی شدید دارد وقتی که مولکولCO وارد خون میشود با هموگلوبین خون ترکیب شده و مولکولی بنام کربوکسی هموگلوبین تشکیل میشود. علائم عمومی آن در ابتدا سردرد وسرگیجه و سیاهی رفتن چشم است و تقریباً هشیاری فرد و شناخت محیط را دچار مشکل میکند. از دیگر علائم این گاز، تهوع و استفراغ است. کمشدن هوشیاری موجب میشود که فرد کمکم به خواب فرو رود. اگر غلظت این گاز به بیش از 12 هزار و 800 ppm برسد ظرف دو دقیقه انسان را میکشد. در این حالت است كه فرد بدون آنکه فرصت فرار داشته باشد وحتی قادر باشد که دستگیره در را باز کند همانجا افتاده و جان میدهد.
اگرغلظت گاز منواکسیدکربن در فضای بسته تا 3 هزار ppm باشد انسان فقط نیم ساعت میتواند دوام بیاورد و در ppm 800 این مدت به دو ساعت میرسد.گاز CO بر سلولهای مغزی انسان اثر میگذارد و حالت هوشیاری را مختل میکند، بنابراین فرد هیچ دردی را حس نمیکند و به آرامی به خواب رفته و فوت میکند. به همین دلیل به این حالت مرگ قتل شیرین و یا قتل خاموش و به عامل این مرگ، یعنی گاز CO قاتل خاموش و یا قاتل پنهان میگویند.
نشانههای گازگرفتگی
سوزش چشم و ته گلو، احساس علائم سرماخوردگی مانند آبریزش از بینی و سوزش بینی، خستگی و بیحالی، نداشتن حوصله مطالعه و خواب آلودگی، سست شدن عضلات و میل به چرت زدن و سردرد بدون علت و سرگیجه از جمله نشانههای اولیه گازگرفتگی هستند. از ساير علايم مسموميت ميتوان به سفتي عضلات، افزايش تعداد تنفس، كاهش فشارخون و گاه تنگي مردمكها اشاره كرد. بايد توجه كرد كه اگر فردي در اثر ابتلا به مسموميت با گاز مونوكسيدكربن جان خود را از دست ندهد ممكن است دچار نواقص عصبي و رواني پيشرفته مانند فلج عضوي يا اختلال قواي مغزي شود. مسموميت شديد با اين گاز ميتواند كشنده باشد. در مراحل بعدی گازگرفتگی که فرد به خواب رفته با جذب بیشتر این گاز بدون بو و رنگ فرد دچار بیهوشی و اغما میشود و چون درصد اشباع اکسیژن در خون کم میشود مغز کم کار شده و سیستم کنترل بدن که در مغز قرار دارد از کار میافتد و در نهایت فرد میمیرد.
ادامه دارد...