امروزه با توجه به مزایای بالای صنایع کوچک درصد زيادی از صنایع کشورها را این صنایع تشکیل میدهند و در سطح استان همدان نیز این صنایع نقش مهمی در توسعه استان داشتهاند.
در حال حاضر، براساس برنامهریزیهای صورت گرفته در استان همدان روند ایجاد صنایع از صنایع کوچک به سمت صنایع بزرگ است و مسئولان ذیربط به دنبال تقویت این صنایع و ایجاد زمینه برای جذب سرمایهگذاران و ایجاد صنایع بزرگ هستند.
با توجه به اینکه صنایع براساس شاخصهای مختلف از نظر اشتغال، میزان سرمایه و... تقسیمبندی میشوند رایجترین تقسیمبندی آن در ایران براساس اشتغال و به چهار دسته صنایع بزرگ، متوسط، کوچک و خرد است.
صنایع کوچک به صنایعی با اشتغال 10 تا 49 نفر گفته میشود که نقش مهمی در چرخه صنعت کشورها ایفا میکنند.
نباید فراموش کرد که نقش این صنایع در ایجاد ارزش افزوده، اشتغالزایی و تنظیم بازار نمود بیشتری دارد و مهمترین ابزار برای پیشبرد اهداف کشورها در این زمینه به شمار میرود. در حال حاضر با گذشت زمان و نتایج مثبت عملکرد صنایع کوچک و متوسط نقش این صنایع در عرصه تولید و رقابتپذیری پررنگتر شده و با حمایت از آنها میتوان در عرصه تولید و رقابتپذیری حرفی برای گفتن داشت. اما از طرفی نیز فعالیت صنایع کوچک و سودآوری آنها نیازمند حمایتها و توجه ویژه مسئولان از این صنایع است تا بتوانند با قدرت بیشتر و دغدغه کمتری در عرصه تولید حضور داشته باشند.
بیش از 50 درصد درآمد ناخالص اکثر کشورها در دنیا به ویژه در آسیای جنوب شرقی از حوزه صنایع کوچک است و این امر سبب موفقیت شرکتهای بزرگی مانند تویوتا، نیسان و... از لحاظ کمی و کیفی و مدیریت زمان و هزینه شده است.
تنوع محصولات، انعطافپذیری در خط تولید، همسو بودن با تقاضای بازار، آموزش سریع نیروها و هماهنگی با تکنولوژیهای روز از جمله ویژگیهای صنایع کوچک است.
از دیگر ویژگیهای صنایع کوچک اعتماد بالا در این صنایع است که گاه با جمعآوری سرمایههای فامیلی میتوان یک خط تولید راهاندازی کرد.
صنایع کوچک میتوانند از طریق شبکهای، پیمانکاری، برونسپاری و... فعالیت كرده و تمام انعطاف فرایندهای تولید را داشته باشند و اين نمايش در سه حوزه اصلی صنایع تبدیلی، فراوری معدنی و صنایع دستی در سطح استان فعال هستند.
معاون صنایع کوچک شرکت شهرکهای استان همدان با اشاره به ویژگیهای منحصربه فرد صنایع کوچک اظهار کرد: ایجاد اشتغال پایدار توسط این صنایع موجب شده تا اکثر کشورها به دنبال ایجاد صنایع کوچک و متوسط باشند.
بهرام هاشمی با اشاره به مشکلات این نوع صنایع افزود: هر واحد صنعتی کوچک نمیتواند به طور مستقل دارای واحد کنترل کیفیت و آزمایشگاه باشد و در هر بازاری شرکت کند، زیرا هزینهبر است.
به گفته وی، راهکارهایی نیز برای رفع این مشکلات ارائه شده که از جمله آنها میتوان به ایجاد شرکتهای ( EMCشرکتهای مدیریت صادرات) اشاره کرد.
هاشمی یادآور شد: اعضای هیأت مدیره واحدهای صنعتی کوچک با عضویت در شرکتهای EMC میتوانند در حوزه بازاریابی و فروش محصولات و کالاهای تولیدی و... فعالیت کنند. وی ادامه داد: از طرفی نیز آزمایشگاههای شرکتهای فنی مهندسی مراحل کنترل کیفیت کالاهای تولید شده صنایع کوچک را انجام میدهند و با توجه به این امر هزینهها کاهش مییابد.
معاون صنایع کوچک شرکت شهرکهای استان همدان تصریح کرد: آرندیهای SMEها (واحدهای صنایع کوچک) نیز میتوانند فعال شوند و به دیگر واحدهای تولیدی خدمات ارائه دهند.
وی با بیان اینکه وظیفه معاونت صنایع کوچک در وهله نخست حفظ ماندگاری این صنایع است، گفت: رشد و افزایش رقابتپذیری این صنایع در منطقه و بازارهای جهانی با گرفتن استانداردهای جهانی از دیگر وظایف این معاونت محسوب میشود.
در کشور ما این صنایع براساس اشتغال تقسیمبندی شده و اشتغال بین 10 تا 49 نفر را شامل میشوند اما در کشورهای دیگر در تقسیمبندی صنایع شاخصهایی چون سرمایه، اشتغال و صادرات در کنار یکدیگر در نظر گرفته میشوند اما در ایران فقط به اشتغال توجه میشود که گاهی موجب ایجاد مشکل برای صنایع میشود.
از دیگر مزایای صنایع کوچک، انعطاف در قیمت است که میتواند قیمت تمام شده را رقابتپذیر کند. صنایع کوچک قوی میتواند ایجاد صنایع بزرگ را به دنبال داشته باشد که به گفته هاشمي این امر در استان همدان در حال انجام است.
وی یادآور شد: پیشرفت صنایع کوچک در تمام زمینهها از جمله قطعهسازی، پتروشیمی و... میتواند سبب جذب سرمایهگذاران در سطح استان شود. معاون صنایع کوچک شرکت شهرکهای استان همدان با بیان اینکه همدان جزو استانهای قطب کشاورزی است، گفت: به طور حتم صنایع کوچک در حوزه کشاورزی و صنایع تبدیلی و صنایع ذیربط تبدیلی تأثیر مثبتی دارد.
وی با اشاره به معادن موجود در سطح استان ادامه داد: هر یک از معدنها میتواند 10 فراوری ایجاد کرده و این امر موجب ایجاد اشتغال در استان شود.
هاشمی با تأکید بر حمایت از صنایع کوچک افزود: تمام کشورهایی که صنایع خرد و کوچک خود را توسعه دادهاند؛ امروزه موفقیت خوبی دارند.
وی خاطرنشان کرد: تعمیرات و نگهداری و استهلاک کارخانهها و صنایع بزرگ عامل تأثیرگذاری بر قیمت تمام شده محصول است که واحد صنعتی را از رقابتپذیری دور میکند در صورتی که این امر در صنایع کوچک هزینهبر نیست.
