یک متخصص توانبخشی ورزشی بیان کرد: ایده «توانبخشی پیش از عمل جراحی کمر» تاکنون در ایران انجام نشده بود و برای نخستین بار اجرا شد و موفقیت‌آمیز بود.
اعظم بشیری در گفت‌وگو با ایسنا، درباره تئوری تز دوره دکترای خود که درباره طرح پیش‌توانبخشی بیمارانی که مشکل کمر دارند، است، اظهار کرد: با توجه به مطالعات و بررسی‌ها متوجه شدم که این ایده تاکنون در ایران انجام نشده؛ بنابراین تصمیم گرفتم توانبخشی را پیش از عمل جراحی اجرا کنم.
وی ادامه داد: هدف از اجرای طرح این بود که دریابیم توانبخشی پیش از عمل جراحی چه تأثیری می‌تواند روی بیمار داشته باشد، به عبارت دیگر وقتی در ابتدا عضله را تقویت می‌کنیم سپس فرد جراحی و دوباره پس از بهبودی توانبخشی می‌شود چه اثری در عضله‌ها دیده می‌شود.
بشیری توضیح داد: آنچه در زمینه توانبخشی رایج است معمولاً پس از عمل جراحی کمر، زانو، مچ‌پا، شانه و ... اجرا می‌شود که ممکن است 2 فاز داشته باشد؛ فیزیوتراپی و تمرین درمانی در بخش نخست و توانبخشی ورزشی به‌دنبال آن انجام می‌گیرد.
این پژوهشگر همدانی شرح داد: خوشبختانه توانبخشی پیش از عمل جراحی در بیمارانی که کاندیدای جراحی دیسک کمر بودند انجام و اثرات بسیار عالی داشت، پیش‌توانبخشی و توانبخشی پس از عمل به‌صورت آب‌درمانی انجام گرفت، یک ماه پیش از عمل تست‌ها و اندازه‌گیری‌ها انجام و 4 هفته پیش‌توانبخشی اجرا شد.
وی تصریح کرد: بیماران در پایان دوره پیش‌توانبخشی به اندازه‌ای بهبود یافته بودند که می‌خواستند از عمل جراحی صرف‌نظر کنند، از نظر روحیه و فیزیکی هم پیشرفت عالی در آنها دیده می‌شد اما با توجه به وضعیت آناتومی که داشتند و دیسک بیرون زده که نخاع را تحریک می‌کرد و تحت فشار بود جراحی باید انجام می‌گرفت.
بشیری افزود: پس از عمل جراحی یک گروه کنترل ۱۵ نفره تشکیل دادیم که توانبخشی پس از عمل را انجام دهند و این 2 را با هم مقایسه کردیم که ببینیم پایان این پروتکل بین کسانی که پیش‌توانبخشی انجام داده‌اند با کسانی که این دوره را نداشته‌اند چه تفاوت‌هایی دارد که اثربخشی این روش بسیار موفقیت‌آمیز بود.
وی با بیان اینکه در نظر دارم این طرح را به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پیشنهاد دهم، گفت: توانبخشی پیش از عمل جراحی می‌تواند برای بیمارانی که عمل جراحی زانو، ران، کمر و مشکلات مشابه دارند، انجام شود و توانمندی عملکردی افراد را بالا ببرد.
این متخصص توانبخشی ورزشی توضیح داد: عضله در انسان 2 کار انجام می‌دهد؛ یکی حرکت و دیگری جذب فشارها و بارها؛ یعنی وقتی فشار به مفاصل استخوان و عضلات می‌آید عضله‌ای که توانمند شده باشد می‌تواند این فشارها را جذب کند و فشار کمتری به مفاصل اعمال شود.
بشیری با اشاره به اینکه با انجام این طرح عضلات اطراف ستون فقرات کمر تقویت می‌شود و عضله‌ای که توانمند شود می‌تواند فشار را بگیرد، افزود: معمولاً بیمارانی که جراحی می‌شوند ۵۰ درصد دردشان بهبود می‌یابد؛ زیرا اساس عضله هنوز درمان نشده است، به عبارتی تنها علامت‌درمانی انجام شده و دیسک بیرون زده را تخلیه می‌کنیم و عضله ضعیفی که باید این مفصل را حمایت کند با ضعف باقی می‌ماند.
وی بیان کرد: در توانبخشی پیش از عمل جراحی ورزش‌هایی برای بیماران طراحی شد که مخصوص عضلات اختصاصی است و هدف از آنها تقویت عضله بود، به عبارت دیگر تقویت عضلات ناحیه مرکزی بدن انجام گرفت که نتیجه خوبی به‌دنبال داشت.
این پزشک همدانی با اشاره به اینکه درنظر دارم این کار را برای دیگر رشته‌ها هم انجام دهم، گفت: باید پیش از عمل جراحی آموزش‌های لازم را به بیماران بدهیم تا نتیجه بهتری بگیرند، بیمار انتظار دارد پس از عمل صد درصد بهبود یابد اما پس از عمل کیفیت زندگیش پایین می‌آید و همچنان دردها را با خود دارد؛ زیرا جراحی معجزه نمی‌کند و فقط اختلال را درمان می‌کند.
بشیری با اشاره به اینکه این تز با همکاری دکتر یزدانی مدیر گروه تربیت بدنی دانشگاه بوعلی سینای همدان در دانشگاه خوارزمی تهران انجام شده است، مطرح کرد: گزینش بیماران نیز با راهنمایی دکتر آقاجانلو، جراح مغز و اعصاب انجام شد و بیمارانی که عمل دیسک کمر داشتند با معیارهایی چون میانگین سنی ۴۰ تا ۵۵ سال، نداشتن بیماری‌های زمینه‌ای، نداشتن اضافه وزن و... انتخاب شدند.
