آمار ستاد سفر استان همدان بیانگر آن است، 111615 نفر گردشگر از تاریخ 17 اسفند ماه سال گذشته تا 17 فروردین سال جاری در اقامتگاههای رسمی، غیررسمی و اضطراری استان خدمات اقامت را دریافت کردند. از این میزان 56534 نفر در اقامتگاههای رسمی و 53945 نفر در اقامتگاههای غیررسمی اقامت داشتند.
مقایسه این آمار کافی است تا دریابید رقابت تنگاتنگی در استان بین انتخاب اقامت در اقامتگاههای رسمی و غیررسمی در استتنرم خورد که تحلیل آن نمیتواند پیام مطلوبی برای گردشگری همدان به همراه داشته باشد.
چرایی این رقابت نیاز به بررسیهای کارشناسانه دارد که جای آن در جلسات پس از تعطیلات نوروز در همدان همچنان خالی است.
همدان که در ایام تعطیل آنهم در نوروز پس از یکی دوسال رکود در جذب گردشگر میزبان گردشگران بود. در نوروز ۱۴۰۲ هم وضعیت با سالهای قبل به استثنای دوره کرونا در این استان تفاوت چندانی نداشت. همین موضوع سبب شد نرخ اشغال هتلها در استان به مرز 70درصد در هفته اول سال نو عبور کند، هر چند زمانی که از 70درصد صحبت میکنیم ممکن است سهم یک هتل ۱۰۰درصد باشد و هتل دیگری از نرخ اشغال 60 یا ۸۰ پایینتر آمده باشد. با این حال استان در کنار رونق کسب و کار هتلداری با یک چالش مشابه یعنی«خانههای مبله» دست به گریبان بودند.
از 17 اسفند ۱۴۰۱ تا 13 فروردین ۱۴۰۲ سطح اشغال هتلها در استان همدان حدود 70 درصد بود که این عدد از در روزهای مختلف به 60 حتی 50 درصد رسید.
بر اساس آمار ستاد خدمات سفر استان همدان در تاریخ یاد شده 111هزار و ۶15گردشگر نوروزی، از تاریخ ۱۷اسفند سال گذشته تا 13فروردین سال۱۴۰۲ در اقامتگاههای رسمی و غیررسمی و اضطراری استان همدان اقامت داشتند.
علی خاکسار عنوان کرد: ازاین تعداد ۱۵هزار و 768نفر در هتلهای استان مستقر شدند که معادل 89/27درصد از کل اقامت گردشگران در اقامتگاههای رسمی استان میباشد.
بر اساس آمار اما 53 هزار و 945 نفر یعنی بیش از 48 درصد از اقامت گردشگران نوروز 1402 در استان همدان به اقامت در اقامتگاههای غیررسمی منتج شد که این آمار از اقبال بلند اقامتگاههای غیررسمی در جذب گردشگر در استان همدان خبر میدهد.
کارشناسان بر این باورتد نوروز ۱۴۰۲ آغاز خوبی برای گردشگری این استان بود با این حال بر اساس آمار اعلام شده از سوی ستاد خدمات سفر در استان همدان در این بازه زمانی نوروز چالش اقامت گردشگران در خانه مبلهها همچنان وجود داشت.
برخی منابع آگاه میگویند؛ خانه مبلهها را با قیمتهای 2، 4 تا 3 میلیون تومان به ازای هر شب، در اختیار گردشگران نوروزی قرار میدادند و این مهم در حالی رقم خورد که که هتلها و سایر اماکن اقامتی فضای خالی برای اسکان گردشگران در استان همدان داشتند و صاحبان این خانه مبلهها با قیمتهای بالا به گردشگران سرویس ارائه کردند.
در همدان برای یک هتل 4ستاره گردشگران رقمی بین یک میلیون 500هزار تومان برای یک اتاق دونفره پرداخته و امکان این را هم داشتند که به ازای خدمات کمتر بین ۴۵۰هزار تا ۶۰۰هزار تومان برای هر نفر بپردازند.
آنچه مشهود است همدان نیز مشابه شهرهای شمالی در نوروز شاهد حضور افرادی بودیم که با در اختیار داشتن یک برگه تلاش میکردند گردشگران را ترغیب به اسکان در خانه مبلهها و خانه مسافرها کنند این درحالی بود که مدیر ارشد استان بر حذف کارتن به دستها از سطح شهر بارها تأکید کرده بود.
شاید استقبال از خانه مسافرها، چنین پدیدهای را چنین بتوان توجیه کرد که خانه مبلهها اغلب میزبان مسافرانی هستند که به شکل دستهجمعی و خانوادگی سفر میکنند، و این گردشگران با انتخاب این گزینه هزینههای خود را کاهش میدهند.
با این حال این موضوع چالشهای خود را هم دارد که در این باره کارشناسان و فعالان حوزه هتلداری در ااستان همدان میگویند چنانچه برای مهمان این خانه مبلهها مشکلی به وجود بیاید نمیداند باید به کدام مرجع شکایت کند. از این رو ما نیازمند نظارت مراکز قانونی و مشخص شدن فهرست این خانهها و صاحبان آنها هستیم.
رییس جامعه هتلداران همدان بارها تاکید کرده است: در زمانهای داغ گردشگری که شاهد حضور انبوه گردشگران به همدان هستیم همه نهادها باید برای اسکان مسافران تلاش کنند تا مردم سفر خوبی داشته باشند و در این زمینه متولیان گردشگری اهتمام کافی را داشته باشند.
شهرام شیروانی ضربه به صنعت هتلداری را از دیگر مصائب این خانه مبلهها میداند و میگوید: سرمایهگذاران برای ساخت یک هتل، هزینههای زیادی متقبل میشوند. آنها نمیتوانند در زمان فعالیت به عنوان هتل، کاربری دیگری داشته باشند، این در حالی است که خانه مبلهها با جذب مسافران هتلها به سرمایهگذاری در این حوزه صدمه میزنند.
بر اساس وضعیت موجود در نوروزی که گذشت در نوروز سال 1402 همدان با چالش برودت هوا و کمبود مراکز اقامتی با قیمت مناسب هم مواجه شد که در نهایت بازگشت گردشگران به محض رسیدن به این شهر را به دنبال داشت.
برای حل این مسایل مدیران گردشگری در کشور باید در این حوزه فعالیتهای آموزشی داشته باشند که توریست در زمان سفر خود، محل اقامت را پیشبینی کرده باشد.
بارها شاهدیم که گردشگر زمان رسیدن به مقصد بلاتکلیف است و همین موضوع هم برای خودش و هم برای سایرین مشکل ایجاد میکند و در نهایت به سفر خوبی هم منجر نمیشود. او با اشاره به اینکه در جلسات مختلف از متولی گردشگری درخواست کرده تا فرهنگسازی در این زمینه داشته باشد، در سایر کشورها زمانی که گردشگر قصد سفر به مقصدی را دارد هم محل اقامت و هم برنامه سفر خود را مشخص کرده است، ما هم امیدواریم این فرهنگ را در بازار سفر کشورمان داشته باشیم تا چنین مشکلاتی ایجاد نشود.
بر اساس نظرات هتلداران استان همدان، هتلداران در سالهای گذشته بهواسطه کرونا و... ضرر و زیان هنگفتی را مشابه سایر کسب و کارهای مرتبط با گردشگری متحمل شدهاند. از این رو متولی گردشگری باید ضمن نظارت بر این خانهها، هتلها و اقامتگاهها را در اولویت قرار دهد تا آنها بتوانند به حیات خود ادامه دهند. گفتههای این دو فعال حوزه هتلداری نشان میدهد خانه مبلهها یکی از رقبای هتلها و سایر اقامتگاهها در شهرهای گردشگرپذیر هستند.
شاید دلیل این امر را بتوان راهکاری برای کاهش هزینههای سفر از سوی توریستها دانست، بهویژه زمانی که سفر به شکل دستهجمعی و گروهی صورت میگیرد. در واقع گردشگران ترجیح میدهند خدمات کمتری دریافت کنند و در عوض بتوانند هزینههای سفرشان را نیز کاهش دهند. با این حال همچنان که این دو فعال حوزه هتلداری عنوان کردند، این خانهها ممکن است خدماتی بیکیفیت ارائه داده یا تصویری که از محل اقامت خود به متقاضی ارائه میدهند با آنچه در واقعیت وجود دارد کاملاً متفاوت باشد. از این رو به نظر میرسد متولی گردشگری باید در این زمینه چارهای بیندیشد تا چالشهای این مقوله برطرف شود.