■ ضرغامی: بساز و بفروشها معماری را از بین بردهاند
روز همدان از راه میرسد و من کوچه به کوچه خیابان به خیابان راه میروم شاید بتوانم درصف شهرم چند جمله ای بنویسم.
همدان به پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین شهیر است. این شهر بناهایی در دل خود جای داده که چشم آدمی از دیدن آنها سیر نمیشود. خانه بیژن، عمارت نظری، خانه پوستی زاده، عمارت جنانی، خانه میرابیان و... از جمله بناهای ماندگار و نمادهای فرهنگ و اصالت این دیار به شمار میآیند.
اما افسوس که سالهاست دیگر چشممان به عمارتی ویژه خیره نشده و در حوزه معماری دستمان بیش از چیزی که باید، خالی است. اگر کمی دقت کنیم میبینیم که در این چند سال بنایی را که شایسته ارائه به آیندگان باشد، نساختهایم.
معماری چیزی نیست جز رابطه انسان با دیگری؛ معنای این تعریف این است که توجه ما به موضوع انسان و رابطهاش با ساختمان بسیار مهم است.
ساختمان های قد و نیم قد که خط آسمان این شهر را شکسته اند جایی برای شعر گفتن در وصف معماری همدان نگذاشته اند.
نمیدانم با این آسمان فروشی که در همدان انجام دادهایم، آیندگان درباره ما چه خواهند گفت؟ آسمان فروشی در همدان در دهههای اخیر بیش از گذشته انجام شده است گویی به آسمان شهر چوب حراج زده ایم. روی سیمای خانه ها خبری از هنر معماری نیست. متأسفانه در این سالها هیچ سند بالادستی درستی مبنی بر اینکه معماری شهرهای ما چگونه خواهد بود نداشتهایم.
ریزدانهها و بافت معاصر شهرهای ما به گونهای ساخته میشوند که همه شبیه هم و ناهمگون شده اند.
متأسفانه مصالح مورد استفاده در همدان به عنوان الگو در سایر شهرها استفاده میشود در صورتیکه استفاده از مصالح بومی در شهرها باید بکار گرفته شود. علاقه مندی مردم نیز با عدم ارائه راهکارهای درست به نماهای ساختمان هم سبک کلاسیک و رومی بسیار بیشترشده است.
حالا که روز شهرم از راه ر سیده است بیشتر از پیش دلم برای سیمای ناهمگون شهر و آسمان در هم تنیده با معماری ناهمگون میسوزد.
سوداگران و بساز و بفروشها معماری را از بین بردهاند.
وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در این زمینه گفت: سوداگران و بساز و بفروشها معماری را از بین بردهاند. معماری مسئله ملی است که باید اعلام خطر کنیم و هشدار دهیم.
سید عزتا... ضرغامی در دومین همایش معاونان میراثفرهنگی استانها که یکشنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۱ در سالن فجر وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی برگزار شد، گفت: «نظام مسائل وزارت میراثفرهنگی مشخص شده و یک بار آن را مرور کردیم. ۱۸ مورد را در نظام مسائل مشخص کردیم که در سطح ملی است.»
ضرغامی بیان کرد: «در همایش تفویض اختیار ۲۶ مورد از وظایف وزارتخانه را بهمنظور مبارزه با بروکراسی و اتلاف وقت این وظایف را به استانها تفویض کردیم. معاونان میراثفرهنگی باید نسبت به این موارد آگاهی کامل داشته باشند و موضوعات را دائما رصد کرده و گزارش ارائه دهند.»
وی ادامه داد: «موضوع بعدی نظارت است که باید معاونان میراثفرهنگی به این موضوع توجه کنند. تقاضا دارم هر معاون میراثفرهنگی استان یک پرونده ارزیابی درباره نظارت داشته باشد. اگر احساس کنیم بر اساس شاخصهای خاصی تحت نظارت هستیم این موضوع موجب میشود بتوانیم پاسخگو باشیم.»
وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گفت: «معاونان میراثفرهنگی وظیفه مهمی در معرفی، تدوین، تفسیر و تحریک تقاضا در میراثفرهنگی دارند. نگاهتان باید از ایستا به سمت پویایی برود و خروجیهای خوبی برای آموزشهای عمومی و فرهنگسازی داشته باشید.»
وی با اشاره به اینکه معماری در کشور از بین رفته است، گفت: «سوداگران و بساز و بفروشها معماری را از بین بردهاند. معماری مسئله ملی است که باید اعلام خطر کنیم و هشدار دهیم.»
ضرغامی ضمن اینکه رسانهها را دارای نقش موثری در تحریک تقاضا در حوزه میراثفرهنگی دانست، در ادامه عنوان کرد: هر معاون میراثفرهنگی در استان باید کارشناس درجه یک تبیین و تفسیر باشد. توقع دارم کارشناسان برجسته تربیت کنید و در حوزه تفسیر نگاه محتوایی داشته باشید.
وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی با اشاره به اهمیت رشد در حوزه تفسیر و با نگاه رسانهای افزود: «باید از ظرفیت رسانههای مختلف به خصوص فضای مجازی برای معرفی میراثفرهنگی استان استفاده و محتوای با کیفیت تولید شود.»
ضرغامی همچنین بر استفاده از کارهای پژوهشی و تحقیقی در تولید محتوا تأکید کرد و گفت: «مردمی که وارد مجموعهها میشوند باید با یک مکان با آبرو و دارای امکانات روبرو شوند. با طراحیهای ساده و داشتن نگاه زیباییشناسانه این امر امکانپذیر است.»
از پشت میزهایتان بلند شوید
وی معاونان میراثفرهنگی را نسبت به جذاب کردن محیط میراثفرهنگی مسئول دانست و افزود: «از پشت میزها بلند شوید و به مراکز تحت مدیریت خود نظارت میدانی کنید. شما مسئولیت دارید و باید اشراف بالایی نسبت به مباحث میراثی داشته باشید.»
تعامل با بخش گردشگری، برنامهریزی برای جاذبههای تکمیلی، برگزاری نشستهای تحقیقی و علمی، ایجاد مراکز تفریحی سالم که با ممنوعیتهای میراثفرهنگی مغایرت نداشته باشد در راستای خانواده محوری از دیگر نکات مورد اشاره مهندس ضرغامی بود.
ضرغامی در پایان بر اهمیت روایتگری و نقش راهنمایان اشاره کرد و بر برنامهریزی برای تقویت راهنمایان، همچنین استفاده از ظرفیت جوانان و نوجوانان داوطلب بهعنوان راهنمایانِ مقدماتی در مراکز میراثفرهنگی تاکید کرد.