هفته صنایعدستی فرصتی شد تا در نشست هنرمندان استان مروری بر نحوه دریافت مهر اصالت شود .
نشان مرغوبیت صنایعدستی یا همان مهر اصالت یونسکو در سال ۲هزار بهطور مشترک توسط سازمان یونسکو و انجمن توسعه و ترویج صنایعدستی پایهگذاری شد. در پی موفقیتهای کسب شده در این زمینه، این طرح در سراسر دنیا با اقبال عمومی روبهرو شد. سپس در سال ۲۰۰۱، به صورت پایلوت در منطقه جنوب شرقی آسیا اجرا شد. کشور ایران از سال ۲۰۰۷ در این برنامه بینالمللی مشارکت کرد. اگر بخواهیم مهر اصالت یونسکو را تعریف کنیم، میگوییم مُهر اصالت یونسکو، گواهینامهای است که از طرف دفاتر منطقهای یونسکو به موضوعات صنایعدستی اصیل و با کیفیت هنرمندان و صنعتگران تعلق میگیرد.
هدف یونسکو از اعطای مهر اصالت
هدف از اعطای مهر اصالت یونسکو، کمک به صلح و امنیت در جهان از طریق همکاری بینالمللی در زمینههای آموزشی، علمی و فرهنگی است که به منظور افزایش احترام به عدالت، قانونمداری و حقوق بشر بر پایه منشور سازمان ملل متحد است. از دیگر مقاصد آن حفظ، احیاء و تداوم ارزشهای بومی و سنتی هر منطقهای است.
همچنین هدف سازمان یونسکو از اعطای این مهر، ارائه روندی دقیق برای استانداردهای مرتبط با صنایعدستی است تا بدین وسیله اطمینان حاصل کند که افراد مصرفکننده صنایعدستی، محصولاتی باکیفیت و همچنین دارای اصالت را در اختیار دارند. همچنین مطمئن شود که این محصولات مشکلی را برای طبیعت ایجاد نمیکنند.
لازم به ذکر است که صنایعدستی هنرمندان و صنعتگرانی که موفق میشوند مهر اصالت یونسکو را دریافت کنند، با نام و امضای شخص هنرمند در جهان شناخته میشوند. همچنین امکان عرضه در بازار جهانی را به هنرمند این محصولات میدهد.
چه آثاری میتوانند مهر اصالت یونسکو را دریافت کنند؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت که آثاری موفق به دریافت مهر اصالت میشوند که نشان دهنده هویت فرهنگی و ملی کشورشان باشند. همچنین خلاقیت در طرح و مدل، روشهای تولید و مواد اولیه از دیگر شاخصهای دریافت مهر اصالت هستند. نکته دیگری که کارشناسان در نظر دارند، استفاده از مواد طبیعی است که قابلیت بازیافت در طبیعت را دارند.
کشور ما ایران، تاکنون موفق به دریافت ۱۴۷ مهر اصالت در رشته هایی مانند سراجیسنتی، نساجیسنتی، مسگری، گلیم، گلابتونسازی، عبابافی، حولهبافی، کلاهنمدی، سفالگری، دولچهدوزی، قلمکاری و پارچهبافی از یونسکو شده است که به نظر میرسد برای کشوری مانند ایران با این سابقه و تنوع بینظیر در صنایعدستی کم و ناچیز باشد. امید است با حمایتهای هر چه بیشتر سازمانها و همت هنرمندان بتوان این آمار را بالا برد و در راه افزایش کیفیت و دستیابی به بازارهای جهانی پیش رویم.
مهر اصالت با چه اهدافی اعطا میشود؟
ترویج نوآوری: علاوه بر تداوم مهارتهای سنتی، این نشان به دنبال تشویق نواوری در تولید کالایی مناسب، مفید و قابل عرضه در زندگی امروزی، میباشد.
ارائه خدمات آموزشی و پشتیبانی: نشان اصالت یونسکو در پی ظرفیتسازی و برگزاری کارگاههای آموزشی است تا به تولیدکنندگان صنایعدستی در بهبود طراحی و عرضه محصولات، توسعه بازارها و حفظ حقوق معنوی آثارشان یاری برساند.
ایجاد استانداردهای دقیق مرغویبت در صنایعدستی: انگیزه نشان مرغویبت صنایعدستی یونسکو ترویج صنایعدستی مطابق با بهترین معیارهای مرغوبیت است. هدف این است که خریداران هنگام خرید محصول دارای نشان مرغوبیت و اصالت کالا، با احترام به محیط زیست و مسئولیت اجتماعی در روند تولید، اطمینان داشته باشد.
ایجاد فرصتهای جدید برای تأمین پایداری صنایعدستی: بخش صنایعدستی نقش مهمی در توسعه اقتصاد محلی و فقرزدایی ایفا میکند. هدف این برنامه ایجاد زندگی پایدار برای سازندگان صنایعدستی، از طریق تأمین بازارهای جدید است. این امر با ایجاد شبکه توسعه یافتهای از سازندگان صنایعدستی و خریداران از جمله بخش اعظم بازار، با برگزاری نمایشگاهها و بازارهای تجاری امکانپذیر میسازد. این نشان، هر 2سال یکبار اعطاء میشود.
شرکت در مراسم برای تولیدکنندگان انفرادی صنایعدستی، گروههای اجتماعی، شرکتها، طراحان و دیگر سازمانهای صنایعدستی آزاد است.
افراد متقاضی باید در یکی از کشورهای شرکتکننده اقامت دائم داشته باشند. همچنین سازمانها نیز باید در یکی از این کشورها به ثبت رسیده باشند.
تنها صنایعدستی تکمیل شده قابل قبول هستند.
محصولاتی که ماهیت هنری محض دارند، قابل قبول نخواهند بود.
مهر اصالت تنها برای یک محصول یا یک خط تولید معتبر است. نمیتوان از اعتبار این نشان یا نام محصول در معرفی سایر محصولاتی استفاده کرد که دارای یک نشان نیستند و توسط همان سازنده تولید شدهاند.
این گواهینامه دارای اعتباری ۴ ساله است.
تکثیر نامحدود این گواهینامه در راستای اهداف تبلیغاتی امکانپذیر است.
محصولات دریافتکننده نشان (نمونه اولیه ارسالی) برای اهداف آموزشی و تبلیغاتی توسط یونسکو و یا همکارانش نگهداری خواهند شد و قابل فروش نیستند.