یک سال پیش در چنین روزی پایتخت سفال ایران جهانی شد .حالا پس از یک سال لازم است کارشناسان و برنامه‌ریزان برای تفاوت شرایط موجود با سال گذشته پای کار بیایند . شاید همین ایده موجب شد بهمن نامور مطلق معاون صنایع دستی کشور به همراه تعدادی از کارشناسان روز گذشته به لالجین سفر کند.
در این سفر نشستی فعالان و هنرمندان و مسئولین لالجین درخصوص شهر جهانی سفال با معاون صنایع دستی کشور در محل شهر داری لالجین برگزار کردند . در این نشست ، بهمن نامور مطلق در این نشست گفت : لالجین برای ما خیلی مهم است و ما به دنبال تغییرات اساسی در راستای توسعه این شهر هستیم . لالجین بعنوان کوچکترین شهر جهانی ثبت شده از قطب های مهم اقتصادی کشور میباشد . وی تاکید کرد : باید به سمت دانش بنیان بودن برویم و این به منزله این است که افراد نو آور که صاحب فکر و ایده هستند را به کار دعوت کنید و وظیفه دولت کمک کردن است . در زمینه آموزش وظایف خاص خود را داریم که آنها را یا انجام داده ویا در آینده انجام می دهیم . این مقام مسئول گفت : بخش دولتی در کنار هنرمندان است اما باید هنرمندان نیز تلاش لازم را در زمینه های ارتقاء کیفی داشته باشند.
وی گفت : سال گذشته سال نام گذاری بود امسال باید سال توسعه نام گذاری شود . توسعه بوم گردی در لالجین بسیار مناسب است و شهر باید شهر موزه ای باشد برای این کار ما نیز حمایت می کنیم . نمای اصلی شهر باید اصلاح شود که این توسط خود شما انجام پذیر است . نامور مطلق عنوان کرد : نقشه طرح تفضیلی شهر اگر باز نگری شده حاضرهستیم پیگیری لازم را برای تصویب آن از طریق وزارت کشور بعمل آوریم .
سایت جهانی برای شهرهای جهانی
وی تاکید کرد : قرار است شهر های جهانی به پایگاه جهانی تبدیل و اعتباراتی خاص برای شهر های جهانی اختصاص یابد. نامور مطلق گفت : لالجین باید جشنواره مخصوص سفال لالجین داشته باشد و معروف باشد و هنرمندان مطرح در این حوزه و دوستداران سفال از همه جای دنیا در آن شرکت کنند این در حالی است که آموزش را باید توسعه دهیم چرا که سفال لالجین نیازمند این است که روی لعاب ،بدنه؛ کار بری ها و طراحی آن کار شود . وی همچنین در این جمع بیان کرد : اتاق فکر لالجین در دبیرخانه باید فعال شود و جلسات مستمر مسئولین استانی برای پیگیری مشکلات شهر برگزار شود . ناوو مطلق در پایان متذکر شد : سایت شهر های جهانی راه اندازی میشود سایت های لالجین هم باید فعال شود.
شهرهایی که جهانی شد
سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرهای تبریز (به‌عنوان شهر جهانی فرش)، اصفهان (به‌عنوان شهر جهانی صنایع‌دستی)، لالجین (به‌عنوان شهر جهانی سفال) و مشهد (به‌عنوان شهر جهانی سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی) را ثبت کرده، اقدامی که ایران را در این حوزه در عرصه جهانی در رتبه دوم پس از چین قرار داده است.
دستورالعمل شورای راهبردی انتخاب شهرها و روستاهای جهانی صنایع‌دستی دارای چند بند است که پیش از هر چیز باید به تعاریف ذکرشده در آن اشاره کرد. شورای راهبردی انتخاب شهرهای جهانی نیز شامل مجموعه‌ای از افراد متخصص، مطلع، آگاه و مرتبط است که برای تصمیم‌گیری نهایی برای پرونده‌های شهرهای ملی در جلسات مرتبط شرکت می‌کنند. پرونده‌های مطرح در این شورا نتیجه تصمیم‌گیری و مصوبات شورای راهبردی انتخاب شهرهای ملی هستند و پس از تصویب پرونده‌ها، قابلیت ارسال به شورای جهانی صنایع‌دستی را برای ارزیابی و ثبت‌جهانی خواهند داشت.
شورای راهبردی انتخاب شهرهای جهانی
شورای راهبردی انتخاب شهرهای جهانی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازوهای ثبت این چهار شهر، دارای ارکانی ازجمله «شورای راهبردی انتخاب شهرهای ملی صنایع‌دستی»، «کمیته‌های تخصصی استانی» و «دبیرخانه» است. این شورا اختیار دارد پرونده‌های شهرها و روستاهای پیشنهادی را که از مرحله ثبت‌ملی عبور کرده‌اند بررسی کند و شهرهایی را که شرایط لازم را دارند برای ارسال به شورای جهانی صنایع‌دستی تأیید کند. مشخص است که درصورت نیاز به تکمیل پرونده و مراجعه مجدد به معاونت صنایع‌دستی و هنرهای سنتی، شورا به این امور اقدام می‌کند و شهرهایی را که از شرایط برخوردار نباشند رد می‌کند.
استانداردهای شهر جهانی براساس ابلاغ شورای جهانی صنایع‌دستی
براساس استانداردهای ابلاغ‌شده ازسوی شورای جهانی صنایع‌دستی، هر شهری از دنیا که دارای ویژگی‌ها و شرایط موردنظر باشد می‌تواند با تصمیم و درخواست رسمی رؤسای دولتی شهر به‌عنوان شهر جهانی صنایع‌دستی (WCC) معرفی شود تا پس از ارزیابی‌های به‌عمل‌آمده در هیئت داوری شورای جهانی صنایع‌دستی و بررسی در میان رؤسای مناطق مختلف شورای جهانی صنایع‌دستی و مجمع اصلی به‌عنوان شهر جهانی صنایع‌دستی انتخاب و معرفی شود.
استانداردهای شورای جهانی در قالب محورهای کلی «اطلاعات محصول صنایع‌دستی»، «ارزش محصولات»، «روش‌های آموزش در تولید محصولات»، «وضعیت صنعتگران و هنرمندان»، «برنامه‌های مشارکت‌های خلاقانه» و «نمای کلی شهر» تدوین شده که هر یک از این قالب‌های کلی نیز دارای شاخص‌های متعدد است.
هدف از ثبت شهرهای جهانی در شورای جهانی صنایع‌دستی
ناگفته پیداست که ثبت شهرهای جهانی در این شورا موفقیتی بزرگ برای سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به‌شمار می‌رود و مزایای بسیاری برای حوزه گردشگری کشور به‌همراه دارد؛ حال آنکه این مزایا نیازمند مقدماتی است که درواقع اهداف این اقدام به‌شمار می‌روند. از مهم‌ترین این اهداف می‌توان به «ارتقای جایگاه صنایع‌دستی کشور در جهان»، «جلب حمایت مسئولان و مدیران روستایی، شهری و استانی»، «توسعه زیرساخت‌های منطقه به‌منظور رشد صنایع‌دستی»، «ارتقای وضعیت اقتصادی و معیشتی ذی‌نفعان صنایع‌دستی» و «معرفی صنایع‌دستی کشور در داخل کشور و خارج از آن» اشاره کرد.
مزایای ثبت شهرهای جهانی صنایع‌دستی
ثبت شهرهای جهانی صنایع‌دستی مزایای بسیاری دارد که می‌توان آنها را در دو شاخه کلی «مزایای اقتصادی» و «مزایای فرهنگی و اجتماعی» دسته‌بندی کرد. مزایای اقتصادی این دستاورد شامل معرفی محصولات در سطح جهانی، تبدیل شدن به برند بین‌المللی، فروش محصولات در سطح جهانی و درنهایت رونق کسب‌وکار هنرمندان و صنعتگران میشود. ازسوی دیگر، ازجمله نتایج مزایای فرهنگی و اجتماعی نیز می‌توان به معرفی زوایای فرهنگی جامعه موردنظر و استوار شدن پایه ملی‌فرهنگی صنایع‌دستی جامعه در سطح بین‌المللی اشاره کرد.
درنهایت، باید به این موضوع اشاره کرد که ثبت چهار شهر جهانی صنایع‌دستی ، نه‌تنها مزیت‌های اقتصادی بسیاری برای کشور به‌همراه دارد، بلکه از سوی دیگر، یک رویکرد فرهنگی و اجتماعی مهم و انکارناپذیر هم هست.
بدین‌ترتیب، این اتفاق شامل ارائه چهره واقعی ایران به‌عنوان کشوری متمدن و غنی از نظر فرهنگی نیز هست که برای تحقق برنامه‌های آن و جهانی ماندن باید اهتمام کرد.
