روستاگردی بهعنوان طرح جدید متولیان گردشگری جهت بازیابی و توسعه بازار گردشگری برای دوران پساکرونا درنظر گرفته شده است که براین اساس معاون سازمان دهیاریهای کشور جزئیات «آمادهسازی روستاها برای جذب توریست» را تشریح کرده است.
این طرح جدید بهنوعی برگرفته شده از طرح کاد (طرح کار و دانش) در نظام قدیم آموزشی ایران در دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ است که به آموزش و کارورزی دانشآموزان در مراکز صنعتی و آموزشی میپرداخت و اکنون شیوهای جدید در جهت آموزش روستاییان بهمنظور رونق توسعه روستایی و بازار گردشگری بهکار گرفته میشود.
با توجه به نقش و اهمیت گردشگری بهویژه گردشگری روستایی در جهان، سازمان جهانی گردشگری امسال را با عنوان «گردشگری و توسعه روستایی» نامگذاری کرده و بهمنظور احیای بازار گردشگری و بازیابی مشاغل و رونق اقتصادی در این عرصه بهویژه برای اقشار آسیبپذیرتر همچون زنان، جوانان و روستاییان دستورالعملهای دستیابی به توسعه روستایی را نیز در اختیار کشورها قرار داده تا با تشویق افراد به روستاگردی ابتدا به ارتقای گردشگری داخلی کشورها و سپس بازگشت گردشگری بینالمللی و جبران خسارتهای واردشده ناشی از بحران کرونا بپردازند. به گزارش دنیایاقتصاد در ایران نیز بنا بر بیانات علی قربانی، معاون امور دهیاریهای سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، توسعه گردشگری در مناطق روستایی در اولویتهای بخش گردشگری کشور برای دوران پساکرونا درنظر گرفته شده است که در حوزه اختیارات دهیاریها و روستاهای کشور قرار دارد که بهمنظور دستیابی به این امر اقدامات حمایتی و عملیاتی گستردهای را در جهت توسعه روستایی و ارتقای گردشگری داخلی و بهتبع آن گردشگری بینالمللی پیشبینی کردهاند. در این راستا سازمان دهیاریهای کشور، بهمنظور توسعه روستایی اعتباراتی در حوزه گردشگری را برای استانها مشخص کرده است.
در سالیان اخیر پروژه روستاگردی مورداستقبال بسیاری از سوی گردشگران داخلی و خارجی بهویژه در استانهای سیستان و بلوچستان، مازندران و اصفهان قرار گرفته است که گردشگران بسیاری را از نقاط مختلف جهان به خود جذب کرده و درآمد قابلتوجهی را برای روستاها و روستاییان بهوجود آورده و به ایجاد اشتغال در بخش گردشگری بهویژه در روستاهایی که بسیار موردتوجه قرار گرفتهاند، منجر شده است. در روستای ابیانه که هرساله پذیرای گردشگران خارجی بسیاری است، هزینه اقامت در هر شب تا سقف ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان به درآمدزایی بسیاری برای بومیان آن منطقه منجر شده است که بنابر اظهارات منابع محلی این روستا، در 3 سال اخیر ابیانه چندهزار گردشگر خارجی داشته که سالانه درآمدی بالغ بر ۲میلیارد تومان برای این روستا بههمراه داشته است.
همهگیری کرونا و بحرانهای ناشی از آن به کاهش و محدودیت سفر به روستاها منجر شده و از میزان استقبال آن نیز همانند دیگر بخشها در سراسر جهان کاسته شده است؛ اما با توجه به اهمیت و نقشی که گردشگری در میزان درآمد و اشتغال روستاها در مقایسه با بخش صنعت و کشاورزی دارد، نیازمند ایجاد سرمایهگذاریهای گسترده و برنامهریزی شدهای در این عرصه است؛ زیرا دامنه فعالیت و درآمدزایی بخشهای صنعت و کشاورزی محدود است و گنجایش آن سقف و حدود خاصی دارد و بیش از آن امکان جذب وجود ندارد؛ اما در بحث گردشگری به شکل نامحدودی رخ میدهد و سفر کردن در همه زمانها برای همه افراد وجود دارد و اگر کسی تمام عمر خود را صرف سفر و روستاگردی کند، احتمال آنکه همه روستاهای کشور را بازدید کند وجود ندارد و گردشگری بهعنوان یک بخش پایدار در همه زمانها امکان جذب سرمایه، درآمد و ایجاد اشتغال را برای روستاها فراهم میکند. با توجه به اینکه ایجاد شرایط و آمادگی پذیرش گردشگر برای روستاها نیازمند سرمایه هنگفتی نیست، بومیان و محلیها میتوانند با حداقل سرمایه به ارائه خدمات به مسافران بپردازند.
قربانی در اظهارات خود به اقدامات حمایتی و عملیاتی دولت در جهت توسعه گردشگری مناطق روستایی اشاره کرده است که باتوجه به ظرفیتهای روستایی در اکوتوریسم، گردشگری کشاورزی و آثار تاریخی و فرهنگی گسترده، آینده روشنی در روند توسعه روستایی کشور و دستیابی به توسعه پایدار وجود دارد که درصورت مهار و کنترل شیوع کرونا و فراهم شدن و عادیشدن شرایط سفر برای مردم این طرح با سرعت و بهشکل جدی پیریزی و عملی خواهد شد. در این زمینه وزارت کشور (سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور) اقداماتی به 2 شکل در جهت توسعه گردشگری در روستاها انجام داده است؛ ابتدا به شکل تخصصی با ارتباط مستقیم با دهیاریها صورتگرفته و دیگر به شکل عمومی و همکاری و همیاری با دستگاههای ذیربط همچون بنیادمسکن، وزارت گردشگری و ... تحقق مییابد.