پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین، از روز گذشته یکم شهریور ماه میزبان ارزیاب یونسکو در همدان برای ثبت بررسی پرونده "هگمتانه و مرکز تاریخی همدان" است.
مهر ماه 1396 نخستین بار در اجلاس راه ابریشم در همدان پیشنهاد تشکیل پرونده منظر تاریخی هگمتانه تا همدان از سوی کارشناسان وزارت میراث فرهنگی به همدان برای ورود به عرصه جهانی ارائه شد . این پرونده تپه هگمتانه، بازار همدان، میدان آرامگاه بوعلی سینا، بخشی از بافت واجد ارزش به ویژه در رینگ اول شهر و آثار متعددی که در این محدوده قرار داشت را شامل می شد.
کارهای مطالعاتی پرونده ثبت جهانی از همان زمان کلید خورد . برای ثبت جهانی قبل و بعد از تکمیل پرونده و همچنین ثبت باید اقداماتی انجام و برای تکمیل پرونده عواملی درنظر گرفته شود که این موارد در استانداری پیگیری می شد. با توجه به آثار متعددی که در دل پرنده وجود داشت ، باید اقداماتی در حوزه مرمت و احیای آنها انجام میشد .
مردادماه سال1401 بود که سید عزتالله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در سفر خود به همدان اعلام کرد پرونده ثبت جهانی «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» اولویت اول وزارتخانه است و مصداق بارز این ادعا ارسال پرونده ثبت جهانی در زمستان همان سال به یونسکو بود.
بهمن ماه 1401 پرونده ثبتجهانی با تغییر نام و با عنوان «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» که گسترهای از محوطه باستانی هگمتانه، میدان مرکزی شهر، بازار تاریخی همدان، آرامگاه بوعلیسینا و خیابانهای تاریخی این محدوده را در بر میگرفت به یونسکو ارسال شد .
از زمان ارسال پرونده به یونسکو، حال و هوای همدان رنگ و بویی دیگر به خود گرفت و آرام آرام هگمتانه اولویت اول استان شد و اگرچه این مسیر با فراز و نشیب فراوان همراه بود اما در نهایت دستگاههای اجرایی و خدماترسان همصدا شدند و موضوع جهانی شدن همدان دغدغه اول استان شد.
در این مدت قائم مقام وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و همچنین مشاور وزیر بارها به همدان سفر کرده و روند رفع موانع پرونده را از نزدیک رصد کردند و هر بار ضمن اظهار نظرهای کارشناسانه، اذعان داشتند که پرونده «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» بینظیر است و باید برای جهان شدنش بیش از پیش تلاش کرد.
حال همدان میزبان ارزیاب یونسکو است و تلاش شبانهروزی برای میزبانی از ارزیاب در محدوده پرونده کاملاً مشهود است.
مدیرکل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در این زمینه بیان کرد: از روز گذشته که ارزیاب وارد همدان شده است مراحل بازبینی مستندات پرونده به خوبی در حال انجام است .
محسن معصومعلیزاده گفت : ثبت میراثفرهنگی و مزایای گردشگری ثبت یک اثر در فهرست میراث جهانی سبب میشود علاوه بر محافظت و نگهداری و معرفی ارزشهای آن به جهانیان به عنوان هدف اصلی، نوعی معرفی جهانی برای مقصد محسوب شود که بهواسطه آن فعالیتهای گردشگری در محوطه نیز افزایش مییابد.
وی ادامه داد: «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» نشاندهنده میراث و تمدن ماست و باید جهانی شود، با توجه به اینکه تا ۱۰ سال آینده پروندههای ثبت جهانی ایران مشخص شده است، آثار ارزشمندی در کشور برای قرار گرفتن در فهرست جهانی داریم که قله دماوند یکی از آنهاست و آثار دیگر بر اساس اولویت مشخص شدهاند با این اوصاف هگمتانه نباید شانس امسال را از دست دهد. گفتنی است ارزیاب یونسکو تا 6 شهریور ماه میهمان همدان خواهد بود . وی پس از بازگشت مشاهدات خود را به یونسکو ارسال خواهد کرد تا همه موارد با پرونده ارسالی از همدان مطابق انگاری شود.
