معاون میراث فرهنگی استان همدان گفت : فرآیند هر پرونده ثبت جهانی در یونسکو، زمان میبرد تا موضوع مورد بررسی قرار گیرد؛ البته در ابتدای امر پروندهها در مدت کوتاهی مثلاً سهماهه بررسی شده و تعدادی نیز رد میشوند که خوشبختانه پرونده ثبت جهانی هگمتانه در این روند مورد قبول قرار گرفت و ارزیاب یونسکو در استان حضور پیدا کردند.
اتابک صفری تأکید کرد: در ادامه روند همه موارد توسط ارزیاب را بررسی شد و سپس ارزیاب گزارش خود را در نشست علنی که با حضور کشورهای عضو برگزار میشود، بیان خواهد کرد و در مرحله بعدی در این خصوص رأیگیری خواهد شد که این موضوع روال عادی است.
وی در ادامه به اقدامات انجامشده در محوطه باستانی هگمتانه پرداخت و ابراز کرد: اقدامات خوبی برای نمایش مناسب و شرایط نگهداری آثار انجام شد و به همین منظور نورپردازی مناسب درنظر گرفته شد.
آثار زیادی از دوره هخامنشیان در محوطه باستانی «هگمتانه» وجود دارد
وی با اشاره به اینکه تعدادی لوحهای منسوب به شاهان هخامنشی در ایران کشف شده است، تأکید کرد: از این تعداد هفت لوح از جنس طلا و نقره در همدان کشف شده که نشاندهنده تاریخ هخامنشیان در همدان است که کمتر به آن پرداخته شده؛ درصورتی که محکمترین اسناد موجود ما متعلق به دوره هخامنشیان است.
صفری در ادامه تصریح کرد: معرفی نشدن این قسمت از تاریخ هخامنشیان در همدان موجب شده بود تا تصور مردم این باشد که چرا اشیای مذکور از تخت جمشید به همدان آمده؟ درصورتی که این اشیای تاریخی متعلق به همدان است.
معاون میراث فرهنگی ابراز کرد: ثبت جهانی باعث شد کارهای خوبی در این خصوص در زمان کم انجام شود، مثلاً حفاظت از آثار با محافظ مناسب ازجمله کارهای خوب انجامشده در این محوطه بوده است.
وی با اشاره به نصب تابلوهای معرفی هگمتانه به زبان انگلیسی و فارسی، گفت: 35 تابلو در محوطه نصب شده که اطلاعات خوبی از آثار را به گردشگران معرفی خواهد کرد.
اتابک صفری با بیان اینکه 75 هکتار محوطه ثبت جهانی است، افزود: از این میزان 32 هکتار مربوط به محوطه هگمتانه و 43 هکتار آن به بازار، میدان و آرامگاه بوعلیسینا تعلق دارد.
115 عنصر معماری واجد ارزش در محدوده هگمتانه وجود دارد
وی یادآور شد: محوطه هگمتانه عرصه 75 هکتاری و حریم آن 287 هکتاری است که مجموعاً 362 هکتار میشود؛ تعداد بناهای ثبتشده در محوطه 35 مورد است، همچنین در این محوطه 115 عنصر معماری واجد ارزش وجود دارد.
وی در ادامه با اشاره به وجود آثار تاریخی از دوران مختلف در همدان، عنوان کرد: بناهای تاریخی از دوران مختلف در همدان وجود دارد؛ ازجمله گنبد علویان که مربوط به دوره سلجوقی، استر و مردخای که مربوط به ایلخانیان و آرامگاه بوعلیسینا که مربوط به دوره معاصر است.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه تغییر نمای مغازهها به درخواست خود اهالی بازار از دیگر اتفاقات خوب برای شهر بوده است، گفت: این همان موضوعی است که باعث شدتا مردم به سمت جهانی شدن، موضوعات گردشگری و حفظ آثار پیش بروند که حائز اهمیت است.
همدان از مؤلفههای خوبی برای جهانی شدن برخوردار است
مشاور ثبت جهانی اداره کل میراث فرهنگی همدان پیش از این با بیان اینکه برای ارزیابان دو جنبه حائز اهمیت است در گفتگو با همدان پیام ، اظهار کرده بود : نخستین مورد تئوری، مطالعاتی و مفهومی است؛ برای مثال هگمتانه نخستین پایتخت ایران بوده که بر هیچکس پوشیده نیست.
حمید بینایی در ادامه عنوان کرد: موضوع دوم که بسیار حائز اهمیت است، وضعیت مدیریت هماکنون این بنا بوده که کالبد محوطه با تاریخ بنا همخوانی داشته باشد؛ درحال حاضر درخصوص کالبد اقدامات خوبی انجام شده است.
وی در ادامه یادآور شد: نحوه برخورد و پذیرش مسئله از دیگر موضوعات مورد توجه بود که تغییر این دیدگاه از مهمترین اقدامات است.
بینایی با اشاره به سه معیار بیانشده به یونسکو پرداخت و افزود: یکی از معیارهای ما تبادل ارزشهای بشری است که تأثیرگذاری و تأثیرپذیری بنا بر معماری در جهان را نشان میدهد و در مسیر راه شاهی قرار گرفتن هگمتانه، تبادل افکار و ارزشها را نشان میدهد.
مشاور ثبت جهانی اداره کل میراث فرهنگی همدان دومین مورد را نشانی از یک تمدن زنده یا از بین رفته در یک دوره تاریخ دانست و ابراز کرد: یکی از نقاط قوت همدان تخریب، بازسازی و ساکن بودن همواره مردم در این منطقه بوده که نشاندهنده مکانیابی مناسب در همدان است.
وی سومین معیار را قرار گرفتن بر سر راههای تاریخی مهم از شرق به غرب خواند و افزود: میتوان هگمتانه را دروازه غرب ایران دانست؛ البته این مسیر اتصالی برای اروپا نیز بوده است. از دیگر موضوعات مهم در این خصوص، همنشینی ادیان بوده که مورد توجه قرار دارد.
بینایی تأکید کرد: نحوه نگهداری بناهای تاریخی یکی از مؤلفههای مهم برای یونسکو بوده که البته برنامههای مناسبی برای این موضوع درنظر گرفته شده است.