دوازدهمین جشنواره ملی شیره‌پزی در روستای مانیزان ملایر برگزار شد

شیرینی به نام شیره انگـور

ملایر- زهرا امیری-خبرنگار همدان پیام: فصل پاییز که می‌شود روستاهای ملایر حال و هوای دیگری دارند، جنب‌وجوش و شادی همه‌جا دیده می‌شود، انگار قرار است اتفاق مهمی بیفتد کمی که توجه می‌کنیم می‌بینیم فصل برداشت انگور و مراسم شیره پزی  فرارسیده است.

برداشت انگور و شیره پزی  در شهرستان ملایر سابقه‌ای نزدیک به ۷۰۰ سال دارد و از دیرباز باغداران شهرستان ملایر در زمره تولیدکنندگان برتر این محصول قرار داشته‌اند.

سالانه از حدود ۱۱ هزار هکتارباغ انگور حدود ۲۴۰ هزار تن انگور برداشت می‌شود و از این مقدار ۴۰ هزار تن آن به کشمش تیزآبی تبدیل می‌شود و به حدود ۳۰ کشور دنیا صادر می‌شود. همین امر باعث شده است که این محصول نقش بسیار مهمی را در معیشت و اشتغال باغداران و مردم شهرستان ملایر ایفا کند.

وارد  جاده دره جوزان  ملایر که می شوی باغ های انگور در دوطرف جاده خودنمایی می کند و تا چشم کار میکند سرسبزی باغ ها دیده می شود کمی جلوتر که می آیی انگور ها به صورت مربع و مستطیل های کوچک و بزرگ کنار جاده را فرش کرده اند تا گویای سنت خشک کردن کشمش تیزابی و صادراتی ملایر باشند.

روستایی مانیزان ملایر در ۲۵ کیلومتری در بخش مرکزی این شهرستان ملایر واقع شده است، مانیزان پایتخت شیره انگور می‌باشد. و هرساله جشنواره شیره پزی در این روستا برگزار می شود .با وجود اینکه همه‌ی روستا‌های اطراف مانیزان به زبان لری صحبت می‌کنند، مردم این روستا به زبان ترکی  صحبت می کنند.

وقتی وارد روستا می شوی در ورودی روستا کارگاه‌های شیره پزی توجهت را جلب می کند وارد یکی از این کارگاه ها شدم خانه ای با بافت کاملا سنتی که با گل های شمعدانی پذیرای گردشگران شده بود.

در این کارگاه همه اعضای خانواده مشغول به پختن ودرست کردن شیره بودند تا آن را توشه راه مسافران و بازدید کنندگان کنند.

اول از همه انگور را خوب می شورند تا گرد و غبار آن برود و بعد آن را در حوضچه های مخصوص آبگیری انگور می ریزند و با چکمه هایی که فقط مخصوص آبگیری انگور در این حوض می روند و انگورها را له می کنند و از شیری که برای این حوض ها تعبیه شده آب آن را خارج ودر ظرف هایی مخصوص می ریزند و خاک مخصوص شیره را به آن اضافه می کنند و اضافه کردن این خاک باعث زلال و شفاف شدن آب انگور می شود از زمان ریختن خاک تا شفاف شدن آن حدود یک روز زمان می برد، وقتی آب آن شفاف شد آن را در مقدار خیلی کم در دیگ های مخصوص  می ریزند و در کوره هایی که مخصوص پخت شیره در خانه ها تعبیه شده می پزند.

این نوع شیره چون در مقدار کم پخته می شود بسیار شفاف و رنگ آن روشن است که به آن شیره عسلی می گویند.

از کارگاه که بیرون آمدم به سراغ غرفه هایی که مردم محلی در درب خانه هایشان برپا کرده بودند رفتم و با هنرنمایی و با استفاده از سنت های خاص خودشان این غرفه ها را چیده بودند و از ترش تا شیرین سوغات ملایر و مشتقات انگور را روی آن چیده بودند.

آبغوره، باسلوق تازه،انواع کشمش ، شیره عسلی و سیاه و شیره سفید از جمله این سوغات بود.

دخترکان با لباس های محلی طبق هایی را که با سوغات ملایر چیده شده بود را برسر داشتند و از کوچه پس کوچه هایی که با گل های شمعدانی تزئین شده بود با صدای ساز و دهل گذر می دادند و مردم هم از شهرهای مختلف آن ها را همراهی می کردند.

برگزاری این جشنواره بعد از دوسال شور ونشاط خوبی را در بین مردم به وجود آورده بود و مردمی که از شهرهای مختلف برای دیدن این جشنواره در روستای مانیزان حضور پیدا کرده بودند موقع ترک روستا لبخند رضایت بر لب داشتند.

وقتی سنت های زیبای مردم ملایر در فصل برداشت انگور را می بینم متوجه  می شویم که چرا انگور ملایر در میراث کشاورزی سازمان خوارو بار و کشاورزی به عنوان پنجاه و دومین جیاس به ثبت رسیده است.

 فرماندار ملایر درآئین سیزدهمین جشنواره شیره پزی روستای مانیزان گفت:هر صحنه و گوشه‌ای از این شهرستان را که مورد توجه قرار می‌دهیم، خداوند نعمت را در بخش‌های مختلف همچون گردشگری، کشاورزی، صنعت، معدن و صنایع دستی بر مردم این شهرستان تمام کرده است.

"سلمان اسماعیلی"  اظهار داشت: ملایر جزء معدود شهرهای کشور است که دارای ۲ برند جهانی انگور و مبلمان منبت است و این نشان‌های جهانی بر آسمان ایران می‌درخشد.

وی این ۲ برند را ظرفیت‌های مهم فرهنگی و اقتصادی این شهرستان دانست و گفت: سیاست دولت سیزدهم بر این است که علاوه بر توسعه ابعاد مختلف اقتصادی، ظرفیت‌های مناطق و شهرهای مختلف، بر مأموریت مهم نشاط و شادابی و انسجام اجتماعی اهتمام دارد. اسماعیلی جشنواره شیره‌پزی سنتی مانیزان را نمادی بر توجه دولت و مردم به نشاط اجتماعی و ابعاد فرهنگی دانست و ابراز امیدواری کرد: با سیاست‌ گذاری‌های دولت شاهد رشد و ارتقای روزافزون معیشت و اقتصاد مردم و مسائل فرهنگی و اجتماعی خواهیم بود.

 باید ظرفیت جهانی نظام تولید دره جوزان ملایر حفظ شود
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی نیز جهان شهر ملایر را در حوزه‌های مختلف بی‌نظیر دانست و افزود: نظام تولید انگور درّه جوزان ملایر ثبت جهانی شد که باید این ظرفیت جهانی حفظ شود.

حجت الاسلام"احد آزادیخواه" ضمن تأکید بر تقویت جیاس انگور ملایر، اظهار داشت: تعداد روزهای برگزاری جشنواره شیره‌پزی سنتی مانیزان باید از یک روز به یک هفته افزایش یابد.

به تأکید وی جشنواره شیره‌پزی باید در سطح روستاهای درّه جوزان از ازناوله تا گماسا پذیرای گردشگران و مسافران باشد و از چیدن انگور تا پخت شیره، خشک کردن کشمش و تهیه مشتقات انگور و فرایند تولید شیره بازدید کنند.

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس همچنین جهان شهر مبلمان منبت را نیز در دنیا بی‌نظیر دانست و گفت: منبت ملایر ویژه و نمونه است که در توسعه اقتصادی شهر بسیار اثرگذار است.

حجت الاسلام آزادیخواه، ملایر را به عنوان شهر ملی مروار کشور، دارای ظرفیت‌های بالا و مستعد ثبت جهانی عنوان و بیان کرد: اگر امروز تبلیغات تلویزیونی و محیطی مبلمان منبت انجام می‌شود، شاه بیت آن جهان شهر ملایر است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ملایر نیز با اشاره به اینکه امسال برای نخستین بار تعداد روزهای برگزاری جشنواره از یک روز به سه روز افزایش یافت، گفت: جشنواره شیره‌پزی سنتی مانیزان از هشتم تا دهم مهرماه میزبان گردشگران و مسافران بی‌شماری است.

ابراهیم جلیلی افزود: طبق پیش‌بینی‌های انجام شده امسال با استقبال پرشور مردم از جشنواره مواجه بودیم.

وی ادامه داد: به منظور آشنایی هرچه بیشتر مردم با محصولات و سوغات منطقه‌، ایجاد تنوع در برگزاری جشنواره و منتفع شدن جامعه محلی از فروش محصولات و شیره انگور، بیش از ۳۳ غرفه برپا شد که بسیار مورد توجه گردشگران و مسافران قرار گرفت.

دهیار روستای مانیزان نیز ضمن ابراز خرسندی از استقبال خوب مردم از جشنواره، اظهار داشت: روستای مانیزان جذابیت‌های گردشگری زیادی دارد و پخت شیره سنتی آن زبانزد است.

"وحید همراهی" افزود: حدود ۹۰ درصد از ساکنان و بومیان این روستا کارگاه شیره‌پزی سنتی دارند و سالانه با توجه به تولید محصول انگور، بین ۵۰ تا ۱۰۰ تُن شیره انگور در این روستا تولید می‌شود.

وی ادامه داد: علاوه بر شیره و باسلق، اهالی دیگر روستاهای درّه جوزان محصولات تولیدی خود را در غرفه‌های این جشنواره عرضه کردند.

همراهی در عین حال کم‌آبی، بهسازی روستا و مهاجرت جوانان روستا را از جمله مشکلات روستای مانیزان برشمرد و خواستار حمایت بیشتر مدیران برای رفع این مشکلات شد.