میراث به معنای چیزی است که از گذشته به ارث رسیده است و می تواند به نسل آینده انتقال پیدا کند. در این میان، میراث فرهنگی (ملموس یا ناملموس) بیان خلاقانه موجودیت انسان ها در گذشته دور، گذشته نزدیک و حال است که از نسل های قبل به نسل کنونی رسیده است.
میراث فرهنگی، گویای سنت ها، باروها و دستاوردهای یک کشور و مردمان آن است. همچنین، میراث طبیعی نیز ترکیبی از ویژگی های زمین شناختی و جغرافیایی – فیزیکی است که از نظر زیستگاهی، علمی، حفاظتی و طبیعی دارای ارزش منحصر به فرد جهانی است.البته باید گفت برخی میراث ها، واجد هر دو ویژگی (فرهنگی و طبیعی) هستند. شایان ذکر است اصطلاح «مناظر فرهنگی» یا «چشم اندازهای فرهنگی» نیز در اسناد بین المللی مورد استفاده قرار می گیرد که در واقع اشاره به آثار ترکیبی طبیعت و انسان دارد؛ مانند برخی سکونتگاه ها.
حال باید گفت، «سایت میراث» ناحیه خاصی است که می تواند به اندازه یک منطقه یا چشم انداز، بزرگ یا به اندازه یک بنا، کوچک باشد.
قرار گرفتن یک سایت میراثی در این فهرست به ویژه از آن جهت حائز اهمیت است که موجب توجه هر چه بیشتر به اهمیت فوق العاده آن سایت شده و میتواند بسترساز حفاظت بهتر از آن شود.
ضمن آنکه با تبلیغ مناسب و رعایت استانداردهای حفاظتی، به جذب گردشگر و تقویت بنیه اقتصادی جوامع محلی و ملی کمک شایان توجهی می کند.
برای آنکه یک میراث دارای چنین موقعیتی شود، باید واجد یک یا چند معیار زیر باشد:
■ نشان دهنده یک شاهکار از نبوغ و خلاقیت انسانی باشد.
■ نشان دهنده تبادل ارزشهای بشری در یک بازهزمانی در یک منطقه فرهنگی از لحاظ پیشرفت در معماری یا فناوری، برنامهریزی شهری یا طراحی چشمانداز باشد.
■ گواهی بیهمتا یا دستکم استثنایی بر یک سنت فرهنگی یا تمدن زنده یا از میان رفته باشد.
■ نمونهای برجسته در معماری یا تکنولوژی که مرحلۀ مهمی از تاریخ بشر را نشان دهد.
■ نمونه برجستهای از تعامل بین انسان و محیط زیست یا نماینده یک فرهنگ باشد.
■ بهطور مستقیم یا ملموس مرتبط با رویدادها یا سنتهای زندگی، افکار و عقاید یا آثار هنری یا ادبی دارای اهمیت عالی جهانی باشد.
■ پدیده بی نظیر طبیعی با زمینههای استثنایی و زیباشناسی باشد.
■ نمونه برجسته از مراحل و تغییرات تاریخ زمینشناسی باشد.
■ نمونه برجسته از فرایندهای زیستمحیطی و بیولوژیکی در تکامل و توسعه زمینی، اکوسیستمهای ساحلی و دریایی و جوامع از گیاهان و حیوانها باشد.
■ شامل زیستگاههای طبیعی مهم از نظر تنوع زیستی و حاوی گونههای در خطر باشد.
