محدودیتها در دومین هفته درحالی در شهرهای کشور ادامه دارد که بیشتر شهرها و از آن جمله تهران، خلوتترین روزها را میگذرانند.
دولت از شنبه تعداد نیروهای درحال کار در سازمانهای دولتی را نیز به یکپنجم تقلیل داد و از مدیران دستگاهها خواست درصورتیکه ضرورت ندارد، هفته پیشرو را تعطیل کنند یا تعداد نیروهایشان را بهشدت کاهش دهند.
به گزارش سلامت نیوز، این تصمیم از اینروست که تردد در شهرها کمتر شود؛ با این امید که زنجیره انتقال کرونا شکسته شده و آمارهایی که هفتههای متوالی افزایشی بوده، روند کاهشی پیدا کند. ستاد ملی مقابله با کرونا در اجرای سیاستهای اخیر بهصورت پلکانی محدودیتها را افزایش داده است.
ردیابی مبتلایان از طریق کارت ملی و اجرای طرح دیگری برای تبدیل بخشی از هتلها به مراکز نگهداری و نقاهتگاه بیماران کرونایی را میتوان بخشی از برنامههای جدید دولت بهشمار آورد.
ایده اولیه استفاده از این ظرفیت پیش از این و در فاز یکم و دوم بیماری هم مطرح شده بود، اما در میان هتلها، داوطلبان چندانی نداشت، ولی این بار و در نیمه دوم سال که هتلها و مراکز اقامتی بهطور بیسابقهای خلوت شدهاند، پیشنهاد پیشین روی میز آمده است و تعدادی از هتلها داوطلب شدهاند که در این طرح شرکت کنند.
جداسازی و استراحت
ماجرای مشارکت هتلها در طرحهای مبارزه با کرونا از 2 منظر اهمیت دارد؛ یکی نقشی که میتوانند در جداسازی بهبودیافتهها و ناقلان خاموش داشته باشند و دیگری پذیرش کادر درمان که برای دوره مشخصی به استراحت و فاصله گرفتن از فضای بیمارستانها نیاز دارند؛ این پیشنهادی است که بهطور مشخص از سوی وزارت بهداشت ارائه شده بود و وزیر بهداشت گفته بود این وزارتخانه آماده است در این زمینه با وزارت میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری همکاری کرده و هزینههای مربوطه را بپردازد.
یکی از سیاستهای مهمی که در سایر کشورها به کنترل چرخه انتقال بیماری کمک کرده ردیابی بیماران در کنار اجرای سیاستهای فعالانه قرنطینه است؛ 2 موضوعی که در پیکهای یکم و دوم کرونا در ایران رها شده و مورد توجه قرار نگرفته بود. درصورتیکه هتلها در شرایط کنونی آنطور که گفته شده پای کار بیایند، ظرفیت تازهای برای جداسازی افراد ناقل ایجاد شده و بیمارانی که در بیمارستان دوره درمانی آنها تمامشده اما هنوز ناقل هستند، میتوانند پس از ترخیص و طی سلسله مراتب مشخص دوره نقاهتشان را در هتلهای مشخص بگذرانند.
سیاست وزارت بهداشت درباره بهرهگیری از هتلها روی دیگری هم دارد و افرادی را شامل میشود که آلوده هستند، اما نیاز به بستری شدن ندارند.
درواقع آنها بیمار سرپایی هستند که به مراکز بیمارستانی مراجعه میکنند، اما بستری نمیشوند. این گروه هم ناقل هستند و باید از سایرین جدا شوند. گروه سومی هم هستند که علامت ندارند و تنها با افراد بیمار در تماس بودهاند و احتمالاً در دوره نهفته بیماری هستند.
این افراد نیز باید در قرنطینه باشند. مسأله دیگری هم وجود دارد که حالا برنامهریزان به آن فکر میکنند؛ شکستن چرخه انتقال خانوادگی. خانههای عمدتاً کوچک و سبک زندگی خاص ایرانیان، قرنطینه یک فرد مبتلا به کرونا را در خانواده با چالشهای زیادی روبهرو کرده است.
بسیاری با اینکه میدانند یک عضو خانواده درگیر کرونا شده است، نمیتوانند بهدرستی قوانین قرنطینه را اجرا کنند و به این دلیل، تعداد مبتلایانی که به شکل خانوادگی درحال بیمار شدن هستند روبهافزایش است. دولت اگر بتواند در شرایط کنونی سیاستهای قرنطینه برای این 4 گروه را بهدرستی و با نظارت دقیق اجرا کند، موفقیت چشمگیری در مهار بیماری و شکستن زنجیره انتقال بهدست میآید.
هتلها چطور انتخاب میشوند؟
ظرفیت بیمارستانها و مراکز درمانی برای بستری بیماران کرونایی تکمیل شده و پیدا کردن تخت خالی برای افرادی که در مرحله خطرناک بیماری قرار دارند برای خانواده بیماران به دغدغهای جدی تبدیل شده است. ساخت مراکز درمانی تازه و راهاندازی مراکز پیشبیمارستانی جدید هم زمانبر است و هم پرهزینه و از اینرو چاره کار این روزهای بحران کرونا نیست.
شاید همین مشکلات و نیاز بهوجود تأسیساتی که بتواند بدون فوت وقت به بیماران خدمات درمانی ارائه کند، مسئولان وزارت بهداشت را ناگزیر کرد تا از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی بخواهند ظرفیتهای اقامتی و میهمانسراهای خود را در شرایط کنونی به بخشی از چرخه پذیرش و درمان بهبودیافتگان کرونا اختصاص دهند تا شاید بتوان از شیوع ویروس از طریق ناقلان خاموش کرونا در جامعه جلوگیری کرد.
آمارهای وزارت میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری نشان میدهد 95 درصد ظرفیت هتلها، مراکز اقامتی و گردشگری پس از شیوع کرونا خالی مانده است و از اینرو، مدیران این مراکز با خطر ورشکستگی روبهرو شدهاند. بهنظر میرسد موضوع استفاده از ظرفیت خالی مراکز اقامتی میتواند بخشی از ضررهای واردشده به هتلها و تأسیسات اقامتی را جبران کند.
رئیس جامعه هتلداران ایران در اینباره به همشهری میگوید: «تلاش کردهایم در هر استان حداقل یک هتل را برای پذیرش بیماران کرونایی آماده کنیم. تا امروز 33 هتل داوطلب شدهاند تختهای خود را به بیماران کرونایی اختصاص دهند. هزینه اشغال تختهای هتلها از سوی وزارت بهداشت پرداخت میشود و هتلداران نباید نگرانی بابت هزینهها داشته باشند.»
آنطور که جمشید حمزهزاده میگوید، هر هتلی در این طرح مشارکت داده نمیشود و تنها داوطلب بودن هتلها و مراکز اقامتی ملاک پذیرش آنها در طرح پذیرش بیماران کرونایی نیست و وزارت بهداشت باید وضعیت بهداشتی این مراکز را تأیید کند.
«نمایندگان وزارت بهداشت با حضور در هتلها و مراکز اقامتی که داوطلب پذیرش بیماران کرونایی هستند، استانداردها و سطح خدمات این مراکز شامل تهویه اتاقها، مساحت اتاقها و نیز خدمات قابل ارائه را ارزیابی و درصورت تأیید و پس از هماهنگی با دانشگاه علومپزشکی هر استان، اجازه استقرار و بستری بیماران کرونایی در هتل را صادر میکنند.»
کمبود هتل در برخی استانها
در همین حال، دبیر جامعه حرفهای هتلداران ایران میگوید، در فاز نخست تعدادی از هتلها که داوطلب شده بودند برای مشارکت در این برنامه به مسئولان مربوطه معرفی شدند و احتمالاً در فاز بعدی داوطلبان احتمالی بعدی به لیست هتلها اضافه میشوند: «در برخی استانها 3 تا 4 هتل برای پذیرش بیماران کرونایی اعلام آمادگی کردهاند، اما در برخی استانها هنوز هیچ واحد اقامتی برای تبدیل به نقاهتگاه اعلام آمادگی نکرده است.»
کامیار اسکندریون درباره اینکه چه گروهی از هتلها قرار است به نقاهتگاه بیماران مبتلا به کرونا تبدیل شوند و آیا در جریان این طرح از هتلهای 4 و 5 ستاره بخش خصوصی استفاده میشود یا نه، میگوید: «اگر نیاز باشد، از هتلهای 4 و 5 ستارهای که داوطلب پذیرش بیماران کرونایی باشند، استفاده میشود. هماکنون گروه میهمانسراهای ایرانگردی و جهانگردی به این طرح پیوستهاند، اما مسأله این است که برخی از آنها ظرفیت محدودی برای اقامت دارند و در محدوده شهر نیستند.
استاندارد این اقامتگاهها برای تبدیل به نقاهتگاه بیماران باید تأیید شود و اگر این استانداردها تأیید نشود، نمیتوان از هتلهای داوطلبی که استانداردشان تأیید نشده است، استفاده کرد.»
داوطلبانه و بدون هزینه
هر چند با شیوع موج نخست کرونا، بسیاری برای کمک به بیمارستانها و کم کردن فشار کار و خالی کردن تختهای درمان برای بیماران تازه از راه رسیده تلاش کردند، اما این تلاشها ابعاد دیگری هم دارد.
آنطور که مدیرعامل هلدینگ سیاحتی و گردشگری بنیاد مستضعفان، نهادی که از هتلداران بزرگ ایران است میگوید، بنیاد در زمان شیوع کرونا 22 هتل زیرمجموعه این نهاد را برای استفاده کادر درمان، گروههای جهادی درگیر در بیمارستانها و افرادی که از سوی وزارت بهداشت و ستاد مقابله با کرونا معرفی شدند، تجهیز و آماده کرده بود: «در دوره نخست شیوع ویروس کرونا، سالنها و مجموعههای بزرگ اقامتی بنیاد در تهران برای اقامت موقت کادر درمان بیمارستانها درنظر گرفته شد.
با افزایش بیماری و درگیری تعداد بیشتری از بیمارستانها یک هتل 4 ستاره به ظرفیت 250 تخت در میدان ولیعصر(عج) به شکل کامل تخلیه و در اختیار کادر درمان، گروههای داوطلب و کارکنان سازمان بهشت زهرا(س) قرار گرفت.»
علیمحمد قادری، به همشهری میگوید، همه افرادی که در هتلهای بنیاد در قالب حمایت از خط مقدم مقابله با کرونا مستقر شدند از خدماتی استفاده کردند که میهمانان عادی از آن بهره میبردند: «در دوره پیک کرونا، تأمین ناهار و شام با کمک از ظرفیت پخت غذا در 2 هتل و نیز حملونقل کادر درمان و گروههای داوطلب با هدف جلوگیری از اطاله وقت به شکل روزانه انجام شده است.»
وی میگوید، در استانها بهدلیل مدیریت مردم و نبود نیاز به استفاده از تجهیزات و هتلهای بنیاد جز در شهر رامسر که کار پشتیبانی تهیه غذای بیمارستانهای این شهر در دستور کار قرار گرفت، نیاز به استفاده از ظرفیت هتلهای بنیاد نبود.
قادری به وضعیت کنونی ارائه خدمات به مراکز درمانی اشاره میکند و میگوید: «در شرایط کنونی، روزانه هزار و صد پرس غذا با مشارکت هتلها در بیمارستانهایی که مشکل تأمین غذا دارند، توزیع میشود.» وی به وضعیت کارمندان هتلهایی که پذیرای کادر درمان و گروههای داوطلب هستند، اشاره میکند و میگوید، این افراد به شکل داوطلبانه و به تقاضای خود در هتل برای ارائه خدمات به کادر درمان حاضرند:
«همه کارمندانی که در هتلها پذیرای کادر درمان یا افرادی که دوره نقاهت خود را میگذرانند به شکل داوطلب درحال کار هستند و افرادی که به هر دلیلی مایل به حضور در هتل نبودهاند، در خانه ماندهاند. تا امروز هم با کنترلهای انجام شده موردی از ابتلا به کرونای همکاران شاغل در هتلهای درگیر ارائه خدمات به کادر درمان نداشتهایم.»