هدفش تمام دنیا است! شوکت هگمتانه و جایگاه بوعلی سینا و بلندای تاریخ معابد و میراث جهانی برایش با کوره راههای فاضلابهای شهری هیچ فرقی ندارد.
به همه جا حمله کرده است. همه چیز را تا حد قابل توجهای از کار انداخته است. درست است که ویروس کرونا به بسیاری از تجارتها و صنایع آسیبی جدی وارد کرد اما در این میان صنعت گردشگری و مقاصد گردشگری که هر فصل میلیونها بازدیدکننده داشتند، بیش از هر صنعت دیگری آسیب دیدهاند. حال و هوای این روزهای مقاصد گردشگری استان؛ کشور و جهان از همدان و اصفهان و ژاپن گرفته تا ایتالیا و فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی حال چندان خوش نیست.
براساس جدیدترین آمار سازمان بهداشت جهانی تا روز شنبه ۴ آوریل ۲۰۲۰، تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در جهان به یک میلیون و ۹۸ هزار و ۷۶۲ نفر رسید. از این تعداد ۵۹ هزار و ۱۷۲ نفر جان باخته و ۲۲۸ هزار و ۹۲۳ نفر بهبود پیدا کردهاند. کرونا زندگی مردم را در سرتاسر جهان شدید تحت تأثیر قرار داده است و جاذبههای مشهور گردشگری را نیز خالی از جمعیت کرده است.
همین شهریور ۹۸ بود که مغازهها و جاذبههای گردشگری همدان جا برای سوزن انداختن نداشت و گاهی باید برای خرید چند تا از کماجها و گردههای خوشمزه و داغ که سوغات این دیار بود باید چند ساعتی را در صف منتظر میماندی و در نهایت به این نتیجه میرسیدید که بهتر است بروید و اول تنور بیایید تا بلکه چیزی نصیبتان شود! حتی شبهای یلدا هم آرام گذشت و همین روزها و شبها بود که ناگهان خبر میهمان ناخواندهای به نام ویروس کرونا، تمام این صفها را در هم شکست و همه را دست خالی به خانه برگرداند و مغازهدارها را مجبور به مگسپراکنی کرد.
تأثیر ویروس کرونا بر جاذبههای گردشگری هر شهری، تبعات جبرانناپذیری دارد و برای شهری مانند همدان که تازه جایگاه خود را در مقاصد گردشگری پیدا کرده بودند بسیار سخت است که در فصلی پر از مسافر و روزهایی که انتظار میرود، حتی یک مغازه در این شهر، خالی از صف گردشگران باشد، ناگهان شهر به سکوت و اغمایی ناخواسته فرو برود.
غار علیصدر از جمله جاذبههای شگرف استان در طول سال میزبان بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی از سراسر کشور و جهان بود اما پس از رسیدن کرونا و خالی شدن خیابانها، کوچهها و مغازهها از جمعیت، برای همدان و شهرهای دیگر مشابه آن یعنی مرگ!
شهر با سکوت دست و پنجه نرم میکرد که نوروز از راه رسید و برخی میهمانان و گردشگران راه همدان را پیش کشیدند و آمدند و یکباره انتشار توئیت وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حساب کاربری خود لرزه بر تن همدان انداخت. جهرمی بر اساس اینترنت مصرفی مردم خبر داد که در همان 2 روز نخست یکمیلیون نفر از پایتخت خارج شدهاند و این بیانگر آمار مسافران نوروزی بود که در همان 2 روز نخست فروردین ۹۹ از تهران خارج که ۱۰ درصد آنها راه همدان را پیش گرفته بودند.
این توئیت که صبح دوم فروردین رسانهای شد همدانیها را نگران کرد. فارغ از اینکه این تحلیل درست بوده باشد یا غلط، این مسافران در همدان مستقر شده باشند یا فقط از همدان عبور کرده باشند، شرایط موجود بیانگر آن بود که بهکارگیری راهکارهای اجرایی برای ممنوعیت هرگونه ورود و خروج از همدان توسط مسئولان ارشد و نهادهای اصلی موضوعی لازم بود .
متأسفانه در بحران جهانی ناشی از شیوع ویروس کرونا بنابر آمار سازمان بهداشت جهانی، ایران پس از چین و ایتالیا دارای بالاترین نرخ همهگیری در جهان است، امروز سرخط توئیت وزیر ارتباطات مبنی بر بیشترین جذب مسافر نشان داد راهکارهای ممانعت از حضور مسافران یا درست انجام نشده و یا آن قدر ضعیف بودند که راهگشا نبوده است.
در همدان برخی منابع اطلاعرسانی تنها به توصیه برای خارجنشدن از شهر و منزل اکتفا کردند و به آماده نبودن شرایط برای پذیرش مسافران؛ اما هنوز شاهد مسافرت برخی به این استان هستیم.
ستاد خدمات سفر تعطیل شد و برنامهریزان برای مدیریت ورود و خروج مسافر به میدان نیامدند، چه بسا امروز نیاز بیشتری برای مدیریت سفر در همدان دیده میشد.
در ایتالیا که از نظر آمار مبتلایان و فوتیهای ناشی از کرونا به ایران نزدیک است ورود و خروج از تمام شهرها ممنوع اعلام شده و به جز خواروبارفروشیها و داروخانهها، تمام فعالیتها تعطیل شدند و جرایم سنگینی برای افرادی که بدون دلیل قانعکننده در سطح شهر تردد میکنند در نظر گرفته شده است.
همچنین نخستوزیر ایتالیا اعلام کرده که هدف از اتخاذ این تصمیمات آن است که دیگر هیچ زمانی برای از دست دادن وجود ندارد، اما در شهرهای درگیر با کرونا در ایران خبری مبنی بر نبود تردد جدی خودروهای غیربومی وجود ندارد.
شواهد موجود در شهر بیانگر آن است که شدت و ضعف اپیدمی افزون بر همکاری مردم به کنترلهای اجتماعی نیز وابسته است. درحالیکه باید این کنترل اجتماعی با قوانین سختگیرانه در شهر دیده شود، هنوز مدیران این مرحله را آن طور که باید اجرایی نکردهاند.
تصاویری که از شهرهای خالی از جمعیت در چین و ایتالیا دیده میشود، افزون بر همکاری مردم ناشی از مداخله دولت هم هست.
تاکنون در شهر همدان جز درخواست از مردم برای حضورنداشتن در سطح شهر و از مسافران برای پرهیز از مسافرت به استان مداخلهای که باید صورت نگرفته است، شاید دلیل آنکه هنوز عدهای از مردم هشدارها را جدی نگرفتهاند آن است که عزم عملی در میان مسئولان دیده نمیشود.
اعمالنکردن ممنوعیت در فعالیتهای غیرضروری و تعطیلی مکانهای تجمع همانند بازارها نهتنها به گسترش دامنه بحران و افزایش فشار بر بیمارستانها و کادر درمانی و پرستاری منجر میشود؛ بلکه خسارت مالی را نیز به سبب طولانی کردن مدت بحران افزایش میدهد. مردم قطعا درک خواهند کرد که یک قرنطینه عمومی در مدت کوتاه بسیار کمخسارتتر از یک بحران طولانیمدت است اما بر این مهم توسط مسئولان تأکید عملی جدی نشده است.
نهادهایی همچون استانداری، شهرداریها، فرمانداریها، میراث فرهنگی و... باید با بهکارگیری راهکارهای اجرایی هرگونه ورود و خروج از شهر را به جز در موارد خاص و اضطراری ممنوع اعلام میکردند که اعلام نشد و با اتخاذ تدابیر لازم تأمین نیازهای مردم به اقلام روزمره را در اولویت قرار میدادند که این مهم نیز محقق نشد.
امیدواریم عواقب این سهلانگاری در آینده گریبان همدان را نگیرد...