| پنجشنبه - 13 بهمن 1401 - شماره 4521 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
کد مطلب: 137383 |
تاریخ انتشار: 1403-01-27 - 08:46 |
تعداد بازدید: 92 |
|
|
|
|
اثرگذاری سلیقه و سیاست در نماد مرکزی همدان
نویسنده : مریم مقدم
گردشگری
المان شهری، سازه یا اثری است که در فضای شهری نصب میشود و علاوه بر کاربردهای مختلف، جنبههای زیباییشناختی و فرهنگی نیز دارد. المانها میتوانند به اشکال متفاوت، از جمله مجسمه، آبنما، سازههای چوبی یا فلزی، و حتی آثار هنری نقاشی خط یا گرافیک باشند.
هر شهری در جهان دارای یک المان مشخص است بیشتر شهرهاها هم این المان را در مرکزیترین قسمت شهر جای دادهاند تا هم نمادی برای انعکاس تصاویر گردشگران هم شناسنامهای برای معرفی شهرها باشد.
مرکزیترین شهر جغرافیایی همدان جایی نیست جز میدان مرکزی شهر جایی که نقطه شکلگیری و طراحی معماری شهری بوده است .
میدان اصلی شهر همدان که در مرکز شهر واقع شده، در سال 1307 توسط معمار شهرساز آلمانی به نام «کارل فریش» تهیه شده و بین سالهای 1309 تا 1312 ساخته شده است. ابنیه اطراف میدان، شبیه ساختمانهای میدان حسنآباد تهران و به سبک «باروک» (سبکی که در قرن 19 و 20 در اروپا معمول بوده) ساخته شده است.
از این میدان شش خیابان 30 متری منظم با زاویه 60 درجه به نامهای اکباتان، باباطاهر، شریعتی، بوعلیسینا، تختی و شهدا منشعب میشود. این خیابانها در محل الحاق به میدان امام(ره) و در دو طرف، دارای گنبدهایی با پوششهای فلزی هستند که 12 تابلو به نام دوازده پیشوای دینی شیعیان در کنار آنها دیده میشود.
چنین شهرهایی در جغرافیای شهری، شهرهای شعاعی با دوایر متحدالمرکز نامیده میشود که در ایران تنها، میدان امام(ره) همدان چنین است که در سال 1379 به عنوان آثار ملی ثبت شده است.
میدان مرکزی شهر همدان مربوط به دوره پهلوی و نماد شهرسازی مدرن بوده و یکی از میادین بزرگ و مطرح کشور است. یکی از ویژگیهای بارز این میدان و علت حفظ جایگاه آن، موقعیت ارتباطی با سایر خیابانها و بازارهای همدان است.
برخلاف آنکه میدان مرکزی خود به عنوان یک نشانه شهری و هویتی برای شهر محسوب میشود اما تغییرات پیدرپی المان میدان مرکزی شهر موجب شد به مرور زمان این مرکزیترین مکان شهری جایگاه خود را از دست بدهد و همگان همدان را با نماد آرامگاه بوعلیسینا بشناسند .
بارها در دورههای متعدد مسئولان وقت شهر بر آن شدند تا میدان را ساماندهی، بازسازی و مرمت کرده و در واقع نماد شهر را احیا کنند اما هربار میدان آبستن یک اتفاق تازه شد و خروجی هر طراحیها دیگر طرحها را شکست داد و به استقبال طرح جدیدتر و بیهویتتر رفت.
نخستین تصاویر از المان مرکزی شهر که گنبدهای 12 گانه آنها را محاصره کردند بیانگر آن است این منطقه محل رفتوآمد مردم بوده است و در دهههای بعد به مرور تبدیل به یک حوض بزرگ، مجسمه شاه، آب نما، و المانی از وقایع انقلاب اسلامی و در آخر به یک موزه شهری و یک المان آیینهای تغییر شکل داد.
این تغییرات در صورتی رقم خورد که همدان در مرکزیترین قسمت شهر هیچگاه نتوانست هویت واقعی، تاریخی و جغرافیایی شهر را به تصویر بکشد .
سیامک ارغوان، کارشناس شهری اما معتقد است: ساخت المان در شهرها مزایای فراوانی دارد که از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد.
زیباسازی فضای شهری: المانها میتوانند به زیباسازی فضای شهری کمک کرده و آن را به مکانی جذابتر برای زندگی و گردشگری تبدیل کنند.
ارتقای هویت فرهنگی: المانهای شهری میتوانند به ارتقای هویت فرهنگی یک شهر کمک کرده و فرهنگ و تاریخ آن را به نمایش بگذارند.
ایجاد نشاط اجتماعی: المانهای شهری در انواع مختلف میتوانند باعث ایجاد نشاط اجتماعی و افزایش تعاملات اجتماعی بین شهروندان شوند. برای مثال المانهای تعاملی یکی از مواردی است که با برقراری ارتباط با شهروندان و یا سرگرم کردن آنها باعث ایجاد نشاط میشود.
مهران میرعماد، طراح شهری نیز میگوید: در ساخت المانها از متریالهای مختلفی استفاده میشود، برخی از متریالهای رایج در ساخت المان شهری عبارتند از:
سنگ: سنگ یکی از متریالهای سنتی و مقاوم در ساخت المانها است.
فلز: فلز میتواند در اشکال مختلف، از جمله مجسمه، آبنما و در ترکیب با چوب تبدیل به سازههای چوبی و فلزی شود.
چوب: چوب یکی از متریالهای طبیعی و زیبا در ساخت المانها است. چوب میتواند در اشکال مختلف، از جمله مجسمه، نیمکت، و سازههای چوبی یا فلزی ساخته شود.
بتن: یکی از متریالهای پرکاربرد و مقاوم در ساخت المان شهری است.
سینا میرشاهولد نیز میگوید: در ساخت المان شهری باید نکات و موارد مختلفی مورد توجه قرار گیرد. برخی از این نکات عبارتند از:
تناسب با محیط: المان شهری باید با محیط اطراف خود تناسب داشته باشد. توجه به محیط و فضای فرهنگی جغرافیای مورد نظر از مهمترین بخشهای طراحی یک المان است.
ایمنی: امنیت یکی از مهمترین موارد طراحی است. تامین ایمنی المانها تا خطری برای شهروندان ایجاد نکند.
دوام: المان شهری باید از متریالهای مقاوم ساخته شود تا در برابر عوامل محیطی آسیب نبیند.
قابلیت نگهداری: المان شهری باید به گونهای طراحی شود که قابلیت نگهداری آسانی داشته باشد.
آینده ساخت المان شهری
همدان اما در سالهای متمادی در مرکزیترین میدان شهر از داشتن یک المان تعریف شده محروم بوده است. این درحالی است که ساخت المانهای مختلف در شهرها در سالهای اخیر، رشد چشمگیری داشته است. این امر به دلیل افزایش اهمیت زیباسازی فضای شهری و ارتقای هویت فرهنگی شهرها است. در آینده، انتظار میرود که ساخت المانها با استفاده از متریالهای جدید و خلاقانهتر و همچنین با توجه بیشتر به جنبههای کاربردی و فرهنگی، توسعه بیشتری پیدا کند.با توجه به گسترش ساخت المانها و اهمیت هنر شهری، خلاقیت در طراحی و ساخت نیز افزایش پیدا میکند.
مرکز آفرینش و توسعه فضاهای هنری سراج نزدیک به 15 سال است که در طراحی و ساخت المانهای شهری در بالاترین سطح فعالیت میکند. ما در سراسر ایران از نمکآبرود تا کیش از یزد تا مشهد و اصفهان و بسیاری دیگر از شهرهای ایران در هنر شهری و ساخت المانها آثار درجه یک و به روزی را طراحی و اجرا کردهایم و همواره در زمینه هنرهای شهری در ایران پیشرو بودهایم.
امیدواریم با پیشرفت تکنولوژی و ابزارهای هوش مصنوعی در همدان نیز بتوانیم همپای شهرهای مطرح دنیاتراز اول، ساخت المان و فعالیتهای هنر شهری در میدان مرکزی همدان را هنری، دایمی و ارزشمند و به روز کنیم.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
نشر و نقل مطالب فقط با ذکر نام روزنامه همدان پیام
بلامانع است.
|
|
|
روزنامه همدان پیام (
اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي،
سياسي، ورزشی )
صاحب امتياز و مدير مسئول:
نصرت ا... طاقتي احسن
-
سردبير: يدا... طاقتي
احسن
نشاني: همدان، خيابان
شريعتي، ابتداي خيابان مهديه،
ساختمان پيام
تلفن: 38264433
(081)
- فکس: 38279013
(081) - سازمان
نیازمندی: 38264400
(081) - ايميل:
info@hamedanpayam.com |
|
