یک مترجم متون تخصصی موزه معتقد است که موزه و موزهداری در ایران حدود ۵۰ سال عقبتر از دنیاست و کیفیت موزههای ایران قربانی کمیت آن شده است، موزهها از لحاظ فکری تغذیه نشدهاند و کمبودهای زیادی در حوزه موزه و موزهداری وجود دارد.
به گزارش ایسنا، کوروس سامانیان ـ دانشیار دانشگاه هنر ـ که کتابی با عنوان «فلسفه موزه برای قرن بیستویکم» را ترجمه کرده است، درباره فلسفه موزه در ایران گفت: سهم تفکر و دانش در زندگی روزمره ما به اندازهای که مسائل دیگر رشد کرده، جایگاهی پیدا نکرده است و همین موضوع آسیبهایی را به همراه داشته است. تکنولوژی سریع وارد کشور ما شد و به همان نسبت که در غرب، موزهها راهاندازی شدند، ایران نیز یکی از اولین کشورهای منطقه خاورمیانه بود که موزه راهاندازی کرد.
وی اضافه کرد: این اتفاق تداوم حیات نداشت، چون از لحاظ فکری تغذیه نمیشد. زمانی که موزه مادر (موزه ملی) در ایران راهاندازی شد، با حداکثر پتانسیل کشور، متخصصان باستانشناسی و معماری، این مدرسه فکری را برای کشور راهاندازی کردند، اما دانشجویان و دانشآموزان این مدرسه فکری به مرور محدود به محققین و متخصصهایی شدند که عموما از کشورهایی بودند که موزه ابتدا در آنجا شکل گرفته بود. البته معدود افرادی بودند که در کنار این متخصصان رشد کردند و منابع ارزشمندی را به جای گذاشتند.
اگر هم به کتابخانههای موزههای کشور سر بزنید، میبینید که منابع مرجع حوزههای مرتبط هنری خصوصا موزه، ایرانی نیستند، چون ما به اندازه رشتههای دیگر، متخصصانی را تربیت نکردهایم که تخصصشان فقط موزه باشد.
سامانیان افزود: زمانی که موزه ملی و پس از آن موزههای دیگر راهاندازی شد، سازمان میراثفرهنگی افراد متخصصی نداشت که این موزهها را اداره کنند، بنابراین مرکز آموزش عالی میراثفرهنگی متولی شد تا در دورههای کاردانی و کارشناسی موزه، افرادی را تربیت کند که امور مختلف موزهها را به آنها واگذار کند.
در آن سالها موفق بود و خیلی از افراد که امروز در بدنه موزهها فعال هستند از همین جا فارغالتحصیلان هستند، اما اتفاقی که افتاد این بود که این سیستم آموزشی بیشتر از متون تخصصی حوزههای دیگر و اساتید رشتههایی چون باستانشناسی و معماری استفاده میکرد تا آنچه را در رشتههای خود آموخته بود، به موزه ربط دهد.
در این فرآیندِ آموزشی فقط دو واحد تخصصی موزه به نام «موزهداری ۱» و «موزهداری ۲» تدریس میشد و مابقی مباحث آموزشی معماری، باستانشناسی و مرمت بودند.
