وقتی کلیات تشکیل شهرداری بافت مرکزی یا تاریخی تصویب شد، قرار بر این بود که بررسیهای لازم روی محدوده بافت انجام شود و به همین دلیل مطالعات طرح توجیهی شهرداری منطقه 5 شهرداری همدان در دستور کار قرار گرفت که گویا تا امروز به نتایج درستی نرسیده است.
کارشناسان این حوزه معتقدند احیا و مرمت بافتهای واجد ارزش، همکاری و تعامل بین دستگاهی را میطلبد و در این زمینه وظیفه سازمان میراث فرهنگی در حمایت از شهرداری بسیار خطیر است. همچنین مدیریت واحد بافتهای تاریخی و میراثی را از حیث وضع قوانین و برنامهریزی موجب پیشرفت روند امور میدانند.
همدان به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین، دارای قدمتی طولانی با آثار واجد ارزش بسیار است و این ظرفیت ارزشمندی به شمار میآید تا بتوانیم با مدیریت بهتر شهر آن را به دنیا و حتی به سایر هموطنان در دیگر شهرها معرفی کنیم.
رئیس کمیسیون سرمایهگذاری، مالی و گردشگری شورای شهر همدان با بیان اینکه طبق الزامی که وجود دارد، چند سال است شورای شهر و شهرداری همدان به دنبال ایجاد شهرداری منطقه 5 پنج هستند، اظهار کرد: متأسفانه در این فرایند روند اداری آن طولانی شده است و میطلبد کار سریعتر پیش رود.
حمید بادامی نجات با اشاره به اینکه طبق آخرین پیگیریهایی که در کمیسیون گردشگری شورا داشتیم این بود که اخیرا کار آن در استان به اتمام رسیده و در حال حاضر دریافت مجوز از وزارت کشور پیگیری میشود، گفت: یک بخشی از ماهیت ایجاد این منطقه کمک به حوزه گردشگری و حفظ بافت مرکزی همدان است و به همین خاطر در کمیسیون گردشگری به طور جدی پیگیری میشود.
وی با اشاره به اینکه اگر مجوز راهاندازی باشد و شهرداری منطقه 5 تخصصی مستقر شود، در حفظ بافت تاریخی شهر همدان اثرگذار است، عنوان کرد: امروز با توجه به اینکه چهار منطقه شهرداری در خصوص بافت تاریخی شهر همدان فعالیتهایی دارند، سلایق مختلفی در این زمینه حاکم است و میطلبد یک مرکزی متمرکز امور را انجام دهد تا کار مردم نیز تسهیل شود.
رئیس کمیسیون سرمایهگذاری، مالی و گردشگری شورای شهر همدان یادآور شد: وقتی محدودیتی برای ملک یا فضایی ایجاد میکنیم به تبع آن باید مزایایی را هم برای آن تعریف کنیم و برای تعریف این مزایا و ارزش افزوده نیاز به استقرار مدیریت واحدی است.
وی خاطرنشان کرد: با ایجاد این منطقه باید بتوانیم رضاتمندی مردم ساکنین خانههایی که در بافت تاریخی مستقر شدهاند و محدودیتهای ارتفاعی را که برای آنها قائل شدیم، را به همراه میراث فرهنگی جلب کنیم و به نوعی به صورت سایر روشها از جمله ارزش افزوده، تغییر کاربری و تغییراتی که در ضوابطی شهرسازی برای این محدوده داریم، بخشی از مشکلات را حل کنیم.
بادامینجات با اشاره به اینکه نقشه سال 1335 ملاک محدوده شهرداری منطقه 5 است و محدوده مرکز شهر همدان که قدمت بالایی دارد، جزو منطقه 5 محسوب میشود، گفت: ایجاد یک منطقه به معنای ایجاد محدودیت جدید نیست تا چنین فرض شود کسانی که در این منطقه هستند، محدودیت بیشتری خواهند داشت بلکه همان محدودیت و ضوابطی را که اداره میراث فرهنگی قبلا اعلام کرده، موجود است و تنها ما به دنبال این هستیم مدیریت واحدی صورت گیرد.
وی تأکید کرد: ما به دنبال این هستیم به جای اینکه از چهار منطقه مدیریت واحد اتفاق بیافتد، یک منطقه شهرداری ضوابط را اعلام کند و دوگانگی وجود نداشته باشد تا مردم سردرگم نشوند.
رئیس کمیسیون سرمایهگذاری، مالی و گردشگری شورای شهر همدان بیان کرد: ایجاد منطقه 5 کمک به ثبت جهانی هگمتانه است و میطلبد در این راستا سازمانهای مربوطه کمک کنند.
با توجه به ظرفیتهای فرهنگی شهر همدان که در دورههای تاریخی متعدد آثار متنوعی از میراث فرهنگی شهر در بخش مرکزی و حتی پیرامون آن وجود دارد، ایجاد شهرداری منطقه 5 ضروری است.
مدیریتشهری همدان برای احیا و مرمت بافتهای واجد ارزش در شهر همدان به دنبال دریافت مجوز از وزارت کشور است و احتمالا خردادماه خبرهای خوشی در این زمینه به گوش میرسد.
سالهای اخیر طرح تشکیل یک منطقه جدید شهرداری در همدان با عنوان «شهرداری بافت تاریخی» یا «شهرداری بافت مرکزی» بیشتر با هدف مدیریت واحد بافتهای واجد ارزش و تاریخی در هسته مرکزی شهر همدان مطرح شده است.
در واقع قرار است یک شهرداری به شهرداریهای مناطق شهری همدان افزوده شود که در راستای مدیریت شهری به حفظ هویت تاریخی شهر بپردازد و از این طریق همدان به دیگر نقاط جهان بهتر شناسانده شود. به همین منظور شکلگیری شهرداری منطقه 5 در سالهای اخیر به صورت جدی در دستور کار مدیریت شهری همدان قرار گرفته است.
مدیریت واحد شهری از حیث خدماتی و کاربری، نگاه ویژه به بازار که شاکله اصلی شهر است، زنده نگهداشتن تفکر حفظ، احیا و بازآفرینی آثار تاریخی، ایجاد فضاهای بومگردی، رونق گردشگری و درآمد حاصل از این صنعت، حائز اهمیت است.
بازسازی و احیای بناها، برقراری ایمنی و پدافند غیرعامل در قسمت مرکزی شهر و شناسایی نقاط حادثهخیز در این قسمت از دیگر موضوعات مورد توجه در مدیریت شهری است.
میتوان گفت یکی از ارزشمندترین بافتهای شهری، «بافت تاریخی» است که به دلیل برخورداری از مؤلفههایی چون قدمت تاریخی، ساختار محلات و اصلوب ساخت و ساز، سند هویت مردمان آن محسوب میشود، بنابراین تصمیمگیری درباره آن نیازمند اتخاذ تدابیر ویژه از سوی مدیران شهری است.
احیا و مرمت بافتهای واجد ارزش در آستانه ثبت جهانی هگمتانه همکاری و تعامل بین مدیریتشهری و دیگر سازمانها را خواستار است و این مهم قطعا در رشد اقتصادی شهر و ایجاد اشتغال پایدار نیز بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
به دلیل اهمیت حفظ و صیانت ظرفیتهای حوزه گردشگری نیاز است تا در هسته مرکزی شهر جاذبههای گردشگری اعم از تاریخی، مذهبی و فرهنگی به طور ویژهای اداره شود. وجود تپه هگمتانه،کلیسا، مسجد جامع، بازار، امامزادهها، بقعههای اسلامی و بقعههای متعلق به دیگر ادیان و نیز ساختمانهای قدیمی متعلق به دورههای معاصر و حتی نزدیک به معاصر در همدان میتوانند به بوم گردی این شهر کمک کنند.
حتی شکلی از ساختمانها در شهر همدان هستند که فکر میکردیم در لیست میراث ملی قرار دارند اما رها شدهاند؛ از آنجا که حفظ بافتهای تاریخی اهمیت یافته میتوان دوباره آنها را احیا کرد تا برای مالکین نیز اشتغال و درآمدزایی داشته باشند.
برخی از ساختمانهای قدیمی که قبلا رها شده بودند امروز احیا میشوند و مالکین به شکل دیگری از آنها بهره مند میشوند و درآمدهایی دارند.
