دهۀ دوم ماه مبارک رمضان نیز رو به پایان است و در آستانۀ ورود به نخستین شب از شبهای قدر هستیم.
چهارشنبه 31 فروردین ماه مصادف با شب نوزدهم ماه مبارک رمضان و نخستین شب قدر؛ شب ارزشگذاری انسانهاست. هر قدر در این شب به خواستههای خدا توجه کنیم و آنها را عرضه بداریم، قدر و ارزش بیشتری پیدا خواهیم کرد. در روایت داریم که خود امام زمان(عج) برای تعجیل در ظهورشان دعا میکنند، این خواسته ایشان یعنی همان خواسته خدا، پس بدانیم درخواست برپایی امر ظهور ایشان از مهمترین موضوعاتی است که انسانها را در شب قدر ارزشیتر میکند، اما این بدین معنا نیست که غیر از ظهور امام زمان، چیز دیگری نباید بخواهیم، بلکه باید برای موضوعات دیگر نیز دعا کرد اما درخواست اصلی و تأکید ما دعای برای تعجیل در فرج مولایمان باشد.
این شب باعظمت آغاز شبهای قدر است و شب قدر آن شبی است که در طول سال، شبی به خوبی و فضلیت آن یافت نمیشود و عمل در این شب از عمل در طول هزار ماه بهتر است و تقدیر امور سال در این شب صورت میگیرد و فرشتگان و روح که اعظم فرشتگان الهی است، در این شب بهاذن پروردگار به زمین فرود میآیند و به محضر امام زمان(عج) میرسند و آنچه را که برای هر فرد مقدر شده بر آن حضرت عرضه میدارند.
شب قدر از شبهای باعظمت و با اهمیت سال است. دلیل فضیلت این شب بر دیگر شبها، اموری است که در این شب محقق میشود که به برخی از این فضیلتها اشاره میکنیم:
1-آمرزش گناهان: امام صادق(ع)فرموده است: شب قدر آغاز و انجام سال است. امام کاظم(ع) فرموده است: هر کس شب قدر غسل کند و تا طلوع سپیده شب زنده داری نماید، از گناهان خود بیرون میرود.
2-قلب رمضان: امام صادق(ع)فرمود: «از کتاب خدا استفاده میشود که شماره ماههای سال نزد خداوند دوازده ماه است و سرآمد ماهها ماه رمضان است و قلب ماه رمضان، لیلةالقدر است».
3-برتر از هزار ماه: نزول همه فرشتگان و روح در شب قدر بر زمین و سلام دادن به بندگان خدا، نشانه شرافت آن بر هزار ماه است. درباره این شب در قرآن میخوانیم: «لَیلَةُ القَدرِ خَیرٌ مِن اَلفِ شَهرٍ» و در دعای چهل و چهارم از صحیفه سجادیه آمده است: «فَضلُ لَیلَةٌ واحِدَةُ مِن لَیالیهِ، عَلَی لَیالی اَلفَ شَهرٍ و سمّاهَا لَیلَةَ القَدرِ؛ فضیلت یکی از شبهای ماه رمضان از شبهای هزار ماه برتر است؛ شبی که خدا آن را شب قدر نام نهاده است»
آیا شب قدر قبل از اسلام نیز وجود داشته است؟
ـ شب قدر فقط مربوط به دوران زندگی پیامبر اکرم(ص) نیست و در زمان های گذشته نیز وجود داشته است.
ـ امام جواد(ع)میفرماید: «خداوند شب قدر را در آغاز آفرینش جهان آفرید و در آن، اولین پیامبر و نخستین وصی را هستی بخشید.»
ـ اصل شب قدر از ابتدای آفرینش جهان هستی وجود داشته، ولی فضایل بسیار بالایی به طور ویژه در این شب برای امت اسلام قرار داده شده که در امت های پیشین سابقه نداشته است.
با توجه به اختلاف تقویم در کشورها، آیا ممکن است چند شب قدر وجود داشته باشد؟
ـ شکی نیست که «لیلة القدر» یکی از شب های رمضان است و ائمه علیهم السلام اصرار بسیاری داشته اند که شیعیان چند شب را به عبادت و شب زنده داری مشغول باشند تا آن شب را درک کنند. بنابراین، اختلاف تقویم موجب نمیشود که چند شب قدر داشته باشیم!
ـ گرچه تقدیر امور سالانه مردم، در وقت معیّنی از شب قدر صورت میگیرد، اما برای مردم سراسر جهان با اختلاف افق هایی که دارند، شب قدر به نسبت هر منطقه ادامه دارد و همچنان برکات آن شب، شامل حالشان میشود. ازاین رو، در روایات آمده است حتی برای کسانی که در منطقه خود فرصت شب قدر را از دست دادهاند، روزهای شب قدر نیز فضیلت آن را دارد.
در واقع ما دو نوع شب قدر داریم:
شب قدر زمانی واقعی: لحظه ای از شب خاصی است که انسان در آن، فیوضاتی را دریافت میکند و این، غیرقابل توسعه است.
شب قدر زمانی اعتباری: مقطعی از زمان است که ممکن است 24 ساعت یا کمتر یا بیشتر ادامه داشته باشد و با توجه به اختلاف آفاق متعدد شود. این شب قدر میتواند توسعه یابد، امتداد زمانی دارد و روز آن نیز دارای فضیلت است.
بنابراین، مراقبت از شب قدر زمانی اعتباری، به امید رحمت گسترده خداوند متعال صورت میگیرد. پس از او انتظار میرود که از سر لطف و محبتش، تمامیبرکات شب قدر حقیقی و واقعی را که احیاگران نیت درک آن را کردهاند، شامل حالشان گرداند.
منابع: پایگاه اطلاع رسانی حوزه
