ریاست محترم شورای اسلامی شهر همدان
اعضای محترم شورای اسلامی شهر همدان
شهردار محترم شهر همدان
با سلام و احترام
ایده کشاورزی شهری در جهان مدتی است به عنوان یک نظریه شهرسازانه مطرح است . این موضوع هرچند به لحاظ اسم و رسم در ایران مدت کمی است که طرح شده است ، ولی به لحاظ سابقه عملی دارای قدمت طولانی است . اصولاً وجود مزارع با ابعاد متفاوت با اصطلاح "باغچه های سبزی کاری" و امثال آن و همچنین باغات با درختان مثمر ، در شهرها در حدی زیاد بوده است که از این شهرها به عنوان باغ شهر نام برده می شده است . همدان این کهن شهر پایدار ، یکی از این مدل باغ شهرها بوده و می باشد . بر اساس مطالعات و گزارش ها اکنون بیش از 100 هکتار باغ در شهرهمدان وجود دارد و تقریبا با همین اندازه زمین زراعی و کشت سبزیجات نیز وجود دارد .
تعریف کشاورزی شهری
اختصاص قسمتی از فضاهای شهری اعم از عمومی یا اختصاصی با هر اندازه و مقیاس ، درسطح یا ارتفاع و به منظور توسعه یا کاشت محصولات کشاورزی ، متناسب با نیاز های انسان ها به منظور خوراک و امثال آن کشاورزی شهری نامیده می شود . پرورش زنبور عسل در بام منازل و ساختمان های بلند ، پرورش قارچ ، نگهداری طیور و ... شامل کشاورزی شهری می باشند .
انواع مدل کشاورزی شهری
- زمینهای با مالکیت عمومی ، دولتی یا خصوصی در سطح شهر
- بام منازل مسکونی، ادارات ، مدارس و...
- حیاط منازل ، ادارات و ...
- بالکن های منازل ، سازمانها و....
- حیاط خلوت ها و پاسیو های ساختمانهای شهری
- پارک های نواری در حاشیه معابر شهری
- پارک های شهری در اندازههای مختلف
- پشت پنجره منازل و سازمانها
-ریز باغ ها (کاشت در ظروف کوچک مانند بطری ها و شیشه های کوچک لاستیک های فرسوده خودرو )
- گلخانه های شهری یا کوچک مقیاس
- مزارع عمودی
- مزارع متحرک و قابل حمل
- دیواره ها و نماهای سبز شهری
- آکواپونیک (کشت و پرورش همزمان گیاه و ماهی)
مصادیق
-جنگ جهانی اول رئیس جمهور آمریکا دستور کشاورزی شهری صادر کرد .
- در چین هم اینک از کشاورزی شهری استفاده های فراوان می شود .
- هندوستان از پیشروان این مدل کشاورزی در جهان است .
- بر اساس گزارش سازمان ملل متحد ۱۰ الی ۱۵ درصد از محصولات کشاورزی در جهان با روش کشاورزی شهری تولید می گردد .
- در چند شهر ایران شهرداری ها تلاش هایی را برای رونق بخشیدن به این موضوع و گسترش آن در دست اقدام دارند .
- در فصل برداشت محصول ، رونق کاروانسراها و بار فروشی های خیابان شهدا در شهر همدان ، مصداق وجود کشاورزی شهری و حاشیه شهری پر رونق در همدان است .
- تبدیل گورستان ها به مزارع کشاورزی شهری در سارایوو
- .......
مزایا
کاهش آلودگی صوتی
کاهش ترافیک شهری
سرگرمی شهروندان
اقتصاد فعال شهری
گسترش فضای سبز
تولید اکسیژن بیشتر
کاهش انتشار گازهای گلخانهای
افزایش عرضه محصولات
کارآفرینی و اشتغال مستقیم و غیرمستقیم
امکان تولید محصول ارگانیک
مدیریت بهتر آفات
اجتماع سازی های جدید
احترام به سلامت و ارگانیک سازی
امکان به کارگیری تکنولوژی های کوچک
امکان کاشت با نور مصنوعی
بازیافت زباله های شهری برای کود
بهره گیری از آب خاکستری
تولید پایدار
راه اندازی استارت آپ ها از جمله agricool
راه اندازی پلتفرم موبایل از جمله Bites
کاهش تشعشعات خورشیدی
تعدیل دمای شهر
تولید این رطوبت بیشتر
بهبود کیفیت هوا
مدیریت جذب آب باران
افزایش تراز آب های زیرزمینی
کاهش نسبی قیمت محصول
کاهش اثرات جزیره گرمایی
هماهنگی و مدیریت مناسب تر در شهر
منظرسازی
کاهش اصوات مزاحم
طراوت ، تازگی و بازار پسندی
کاهش هزینههای مدیریت شهری
آموزش عملی در مدارس و کودکستان ها
افزایش جمعیت فعال شهری
باغ درمانی
کاهش جرایم شهری
رونق و توسعه آگروتوریسم
تولید فضای باز برای آموزش
جذب بیشتر گردشگر
ایجاد موزه کشاورزی و تنوع گیاهی
ضعفها و معایب
نیازمند کار فرهنگی وسیع است
ارزش بالای زمین
بازگشت دیرهنگام سرمایه
امنیت کم(دزدی و خرابکاری)
نبود فرهنگ کار بر روی زمین
نبود الزامات قانونی
محرک های اقتصادی کم
نبود حمایت دولتی
و اما پیشنهاد جدید
اول اینکه : دوستی نقل میکرد که در بازدید یکی از شهرهای دانمارک مشاهده کرده است که در جلوی منازل و در کنار معابر شهری هر واحد مسکونی قطعه زمینی به مساحت ۲۰ الی ۴۰ متر مربع و با مالکیت دولتی در اختیار دارد . این قطعه زمین مجهز به سیستم آبیاری با آب خاکستری نیز می باشد . هر خانواده موظف به کاشت محصولات کشاورزی در این قطعه زمین بوده که مازاد محصول نیز توسط شهرداری ها خریداری می گردد.
دوم: دیگری نقل میکرد ، دیده است که در یکی از کشورهای اروپایی قطعه زمین بزرگی تفکیک شده و با ابعاد مساحت ۵۰ الی۲۰۰ متری به صورت سالیانه به شهروندان اجاره داده می شود تا نیازهای محصولات کشاورزی خود را تامین کنند .
و اما اینک که موضوع الحاق حداقل ۶۸۰ هکتار به محدوده شهر همدان مطرح است پیشنهاد می کنم دو موضوع زیر عملیاتی گردد :
۱ - در کناره قطعات تفکیک شده و در مجاورت معابر ، پهنه اختصاصی برای کشت محصولات شهری با عنوان کاربری کشاورزی و باغبانی شهری در نظر گرفته شود تا از این منظر ضمن تحقق ایده ، یک الگوی مناسب برای سایر شهرها ایجاد شود .
۲- پیشنهاد می کنم در لکه گذاری ها و تعیین کاربری های این محدوده بزرگ ، قطعاتی برای کشاورزی اجاره ای با مدیریت شهرداری ها در نظر گرفته شود تا ایده کشاورزی اجاره ای شهری ، قابل تحقق باشد .
بی نهایت متشکرم .
شهروند کمترین . عراقچیان
رونوشت:
1-معاونت محترم هماهنگی امور عمرانی استانداری همدان
جناب اقای مهندس تیموری جهت استحضار
