۱- کرونا بیماری جدیدی است و هنوز درباره آزمایشگاهی یا طبیعی بودن آن بحث فراوانی در بین متخصصان جریان دارد.
از سوی دیگر جدید بودن این بیماری دلیلی شده تا هر کشوری با اتکا به دانش متخصصان خود روش درمانی اختصاصی برای پیشگیری و درمان مبتلایان درنظر بگیرد و البته این روشها را با سازمان بهداشت جهانی برای استفاده همه کشورها به اشتراک بگذارد.
۲- سازمان بهداشت جهانی از سوی برخی کشورها متهم به حمایت از چین بهعنوان کشور مبدأ ویروس است و این اتهام از میزان اعتماد به این سازمان کاستهاست.
همچنین چین بهعنوان کشوری که نخستینبار بهصورت رسمی کرونا در آنجا انسانی را مبتلا کرد، متهم به پنهانکاری، استفاده سیاسی از ویروس برای گسترش حوزه نفوذ و پیشبرد قراردادهای تجاری و دستیابی به منافع اقتصادی بیشتر است و به همین دلیل بارها به ارائه اطلاعات نادرست و انحراف در درمان و پیشگیری توسط کشورها متهم شده است.
۳- موضوع چین برای ما متفاوت است، چین بیشترین کمکها را به کشور ما پس از گسترش کرونا داشته و همکاری نزدیکی بین متخصصان 2 کشور برای مهار کرونا وجود دارد.
با اینحال ایران نیز با چین چالش کرونایی داشته که نتیجه آن تغییر سخنگوی وزارت بهداشت پس از اعتراض به ارائه اطلاعات نادرست در هفتههای نخست از سوی چینیها به ایران بود، اعتراضی که در آن بر استفاده از یافتهها و دستاوردهای متخصصان داخلی، زین پس، تأکید شده بود.
۴- مقابله با کرونا در ایران در 2 شکل تاکنون پیش رفته است، شکل نخست ایجاد محدودیت، تعطیلی و انجام کارها از خانه با گسترش دولت الکترونیک و تبلیغ در خانه ماندن و روش دوم اولویتدهی به اقتصاد، خروج از محدودیتها، رنگبندی کشور و تأکید بر همزیستی با کرونا که با ماسک اجباری نیز همراه است.
نتیجه شکل نخست مقابله، رسیدن فوتیهای ناشی از ابتلا به کرونا به عددی 2 رقمی در روز و امید به قطع زنجیره انتقال و صفر شدن تعداد فوتیها در روز بود اما بیرمقی و کمتوانی اقتصاد کشور در شرایط تحریم مانع ادامه این شکل شد تا با بازگشاییها و عادیانگاری شرایط توسط برخی، تعداد فوتیها 3 رقمی شد و هر روز خبر درگذشت عزیزی فضای جامعه را حزنآلود کرد.
۵- با بازگشاییها و افزایش فوتیهای ناشی از کرونا، آنچه نگرانکننده است فرسودگی کادر درمان بهدلیل مراجعات بسیار، از دست رفتن همکاران بهدلیل ابتلا و فوت جوانان، کودکان و نخبگان جامعه است.
در کمتر از یکماه گذشته در همدان از نماینده مجلس تا نقاش و هنرمند و فعال رسانهای در بین فوتیهای کرونا بودهاند و این داغ از دست رفتن انسانها، داغ سنگینی است که در شرایط کرونا تسلی اجتماعی آن هم سخت است.
۶- کادر درمان فداکارانه و جانانه پای کار هستند، اکثریت مردم هم نکات بهداشتی حداقل اجباریها مانند ماسک را رعایت میکنند اما تعداد فوتیها همچنان روزانه بیش از ۲۰۰ انسانی است که همه سرمایههای این کشور هستند و نباید به این سادگی از دست بروند.
این تعداد فوتی در شرایطی است که ایران بهلحاظ تخصص پزشکان و بهکارگیری روشهای ابتکاری درمان در دنیا سرآمد است و روشهای چون پلاسمادرمانی به نام ایران در دنیا ثبت شده و تقریبا تمامی امکانات و داروها هم با تلاش شرکتهای دانشبنیان در کشور تهیه شده است.
۷- شرایط، نیاز به بررسی راه طی شده را گواهی میدهد. باید بررسی شود که چرا شکل دوم مقابله با اولویتدهی به اقتصاد و تأکید بر همزیستی با کرونا این همزیستی را ایجاد نکرده و کرونا، روزانه ضربه سهمگینی بر منابع و سرمایههای انسانی کشور وارد میکند.
تلاش دولتها برای بهبود شاخصها برای استفاده انسان است و انسان بهعنوان سرمایه اصلی هر دولتی باید در درجه نخست محافظت باشد زیرا هر تغییری توسط انسان انجام میشود.
به همین دلیل باید راه طی شده چه در پیشگیری، چه در درمان و چه در تعامل با سازمانهای جهانی و کشورهای جهان در ارتباط با کرونا، بررسی و آسیبشناسی شود، قطعا راهی که به فوت و ضربات سنگین به اجتماع به لحاظ نبود نیروهای انسانی و آسیبهای روانی و روحی از آن منجر میشود و ایمنیساز نیست، نیازمند اصلاح و بازنگری است.