1- با عبور ایران از بحرانهای ابتدایی انقلاب و رسیدن به ثبات، اقتصاد و ضرورت توجه به آن اهمیت فراوانی یافته است و بیشتر مسئولان از ضرورت بهبود شرایط اقتصادی، تقویت اقتصاد و مقاوم کردن آن در برابر تکانههای خارجی سخن میگویند.
اما سخن گفتن تنها، دردی را دوا نمیکند و این عمل و رسیدن به اقتصادی با معیارهای مشخص و مختص جغرافیای ایران است که نویدبخش زندگی اقتصادی پویا و پایدار مردم ایران خواهد بود.
2- اقتصاد ایران، اقتصاد بدون مانیفست و برنامه مشخصی است. به همین دلیل است که هر کس با هر دیدگاه اقتصادی برای اقتصاد کشور در دورهای نسخه پیچیده و شرایطی را بهوجود آورده که اقتصاد کشور نه اقتصاد آزاد بهمعنی آنچه در دنیا مرسوم است، باشد و نه این اقتصاد اقتصادی بسته همچون اقتصاد کشورهای کمونیستی و سوسیالیستی است.
اقتصاد ایران با این نسخهها تبدیل به معجونی از ترکیب مکاتب اقتصادی جهان شده که هر اقتصاددانی با هر دیدگاهی هم میتواند از آن دفاع کند و هم نقد جدی به آن وارد کند.
3- در این میان ابلاغ برخی سیاستها را میتوان راهبرد و همان مانیفست اقتصادی کشور قلمداد کرد.
ابلاغ سیاستهای اصل 44 یا ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی از جمله مهمترین راهبردهای اقتصادی کشور است.
البته در اجرا، هر دو سیاست با مشکل اجرای نادرست مواجه شده و حتی در مواردی مشکلات بسیاری را برای کشور ایجاد کردهاند.
4- تحریمهای ظالمانه و بودن آنها در تمام زمانها، فاکتوری است که هر اقتصاددانی در نسخهپیچی برای اقتصاد کشور باید به آن توجه کند، بیتوجهی به این عامل دلیل مهمی شده تا برنامههای اقتصادی با شکست مواجه شوند و اقتصاد کشور روزبهروز کوچکتر شود.
از این منظر میتوان سیاستهای اقتصاد مقاومتی را سیاستهای واقعبینانهتری نسبت به برنامههای دیگر قلمداد کرد، سیاستی که روش مقابله با تحریم را بهخوبی احصا و بیان کرده است.
5- در اقتصاد مقاومتی توجه به داخل و استفاده حداکثری از امکانات و توانمندیها و نیروهای داخلی اهمیت فراوانی دارد.
با افزایش فشار تحریمها و رکود حاصل از شیوع کرونا به خوبی اهمیت این موضوع مشخص شده و همگان بر آن تأکید دارند.
6- نکته بارز اقتصاد ایران از پیش از انقلاب تاکنون، واکنشی بودن آن نسبت به تحولات جهانی و بهویژه حرکات دشمنان است.
در این مدت این موضوع بهروشنی نمایان شده که اقتصاد کشور نسبت به تحولات آمریکا و درحالحاضر انتخابات ریاست جمهوری این کشور حالت واکنشی یافته و در اصطلاح شرطی شده است.
این حالت شرطی اقتصاد، دلیلی شده تا بسیاری از بازارها متلاطم شوند و زمان پایان تلاطم از سوی بازاریان و فعالان بازار، پایان انتخابات آمریکا بیان شود.
البته میزانی معقول از تأثیرپذیری اقتصاد از رویدادها، منطقی است اما اینکه بازارهای مهم کشور، آینده خود را به این انتخابات گره بزنند، یک بیماری بزرگ اقتصادی است که باید از آن رهایی یافت.
7- بهطور قطع نتیجه انتخابات آمریکا بر تمامی بازارهای جهانی تأثیر خواهد گذاشت اما اینکه بازارهای کشور ما حتی به نتیجه نظرسنجیها، سخنان 2 داوطلب اصلی و اخبار انتخابات و تبلیغات آنها هم واکنش مثبت یا منفی نشان دهد، پذیرفتنی نیست و آسیب بزرگی به اقتصاد کشور است.
اکنون و دوران تحریمها و همهگیری کرونا فرصت مناسبی است تا اقتصاد از شرطی شدن نسبت به تحولات دیگر کشورها بهویژه آمریکا خارج شود و با تدبیری مشخص راه خود را پیدا کرده و طی مسیر کند.
این مهم شدنیاست به شرط آنکه مسئولان برای انجام اصلاحات اقتصادی اراده کرده و همت کنند.
