یک کارشناس مسائل اعتیاد با بیان اینکه روان درمانی اعتیاد در کشور نداریم، گفت: بهتر است به جای اعطای یارانه به داروهای ترک اعتیاد برای مشاوره و روان‌درمانی، یارانه ویژه تعلق بگیرد.
بیوک تاجری با بیان اینکه در واقعیت میزان بروز و شیوع اعتیاد در جامعه کاهش نیافته است و حتی در بسیاری از ساختارهای اجتماعی نیز نفوذ کرده است، اظهارکرد: مافیا در اغلب موارد از سیاستگذاران جلوتر حرکت می‌کنند.
وی گفت: مافیا همانند طراحان لباس مرتباً مدل‌های مختلفی برای موادمخدر طراحی می‌کنند. به عنوان مثال یک روز بر ماری جوانا نام گراس یا علف می‌گذارند. یک روز می‌گویند گل و یک روز نام ویت برآن می‌گذارند تا افراد جدیدی را جذب کنند.
این کارشناس مسائل اعتیاد در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه مصرف‌کنندگان نیز در بسیاری از موارد قربانی هستند، افزود: وقتی در جامعه میزان یک آسیب اجتماعی افزایش می‌یابد، بر آسیب‌های دیگر تأثیر می‌گذارد.
به عنوان مثال اگر آسیب «خشونت خانوادگی» افزایش یابد می‌تواند به رشد آمار طلاق و همچنین در مواردی اعتیاد منجر شود و یا برعکس.
تاجری افزود: اعتیاد نیز وابسته به سایر آسیب‌های اجتماعی اعم از خشونت، فقر، نابرابری اقتصادی، بیکاری، فروپاشی خانواده‌ها، بزه و... است، بنابراین می‌توان گفت سیاست‌های پیشگیرانه موفق نبوده‌اند و جوابگو نیستند.
وی همچنین درباره میزان اثربخشی راهکارهای درمانی ترک اعتیاد در کشور به ویژه در مخدرهای صنعتی اظهارکرد: موادمخدر صنعتی راهکار درمانی دارند و آن راهکار، روان درمانی است. به عنوان مثال اگر معتاد در مصرف مواد شرطی شده است، باید روانشناس اقدام به شرطی‌زدایی کند.
پزشکان و کلینیک‌ها یکی از علل اعتیاد
تاجری گفت: یکی از علل اصلی اعتیاد در ایران، پزشکان و همین کلینیک‌های ترک اعتیاد هستند، زیرا هر فردی با هر نوع سابقه مصرف، شرایط و اعتیادی که مراجعه می‌کند متادون و سایر داروهای ترک اعتیاد برای او تجویز می‌کنند که متأسفانه جوابگوی پروتکل‌ها نیست و موردی که مراجعه می‌کند لزوماً با مصرف متادون درمان نمی‌شود.
وی در ادامه با اشاره به اینکه باید از ابتدا بررسی کرد که آیا کلینیک‌های ترک اعتیاد کارآمد هستند یا خیر؟ افزود: آیا در کمپ‌ها و کلینیک‌های ترک، داروفروشی به راه انداخته‌ایم و فرد معتاد می‌آید با مبالغ اندکی متادون‌هایی که دولت به صورت رایگان در اختیار کلینیک‌ها می‌گذارد را دریافت می‌کند یا درمان هم انجام می‌شود؟ البته در پروتکل‌های درمانی کلینیک باید در کنار دارو درمانی حتماً از درمان‌های روانشناختی نیز بهره بگیرد.
تاجری گفت: فلسفه توزیع متادون و شربت تریاک این است که فرد مصرف‌کننده مدتی با مصرف این داروها اشباع شود، دنبال فروشنده نرود، دنبال دزدی نرود و خانواده‌اش را آزار ندهد و بتواند پس از مدتی روی خودش مسلط شود. معمولاً مدتی که می‌گذرد فرد معتاد تازه درمی‌یابد با خودش چه کرده است و آن زمان لازم است که روان درمانی آغاز شود. این موضوع هم برای مواد مخدر سنتی و هم برای محرک‌های صنعتی مصداق پیدا می‌کند.
ضعف روان درمانی
نایب‌رئیس جمعیت مبارزه با اعتیاد بهروزان با اشاره به اینکه انجام روان درمانی برای معتادان در کشور با قوت انجام نمی‌شود افزود: راهکار این است که بررسی شود آیا افراد به دنبال درمان رفته‌اند، آیا اصولی درمان دریافت کرده‌اند؟ یکی از علل عود مجدد اعتیاد این است که معتادان اصولی درمان نشده‌اند و معمولاً هم اگر در یک رویه‌ای تعدادی از افراد جواب نگیرند مابقی هم ناامید می‌شوند.
تاجری با اشاره به اینکه در این میان افرادی هم داریم که موفق شده‌اند موادمخدر را کنار بگذارند، گفت: بنابراین می‌توان گفت ترک موادمخدر امکان‌پذیر است. کنترل بیماری اگر با روان درمانی همراه باشد آسان‌تر می‌شود. ممکن است فرد پس از چند ماه به علت مشکلات یا وسوسه دچار لغزش شود، اما چون با مشاور در ارتباط است می‌تواند موفق‌تر اعتیادش را کنترل کند.
وی افزود: معمولاً فردی که پاک شده است باید حتماً تا مدت طولانی تحت نظر مشاور باشد، زیرا فردی که ترک اعتیاد کرده است، شکننده است.
نایب‌رئیس جمعیت مبارزه با اعتیاد بهروزان با تأکید بر اینکه معتاد بهبود یافته باید همواره به لحاظ اجتماعی، زیستی، روانی و معنوی تقویت شود تا بتواند به مصرف موادمخدر «نه» بگوید اظهار کرد: استفاده از روانشناس در پروتکل‌های کلینیک‌های ترک اعتیاد آمده است اما عملاً هیچ کاری انجام نمی‌شود و فقط دارو تجویز می‌کنند. روانشناس هم 2 تا 3 مرتبه در هفته به کلینیک می‌رود اما هیچ کار قابل توجهی انجام نمی‌دهد.
روان‌درمانی اعتیاد نداریم
این کارشناس مسائل اعتیاد با بیان اینکه روان درمانی اعتیاد در کشور نداریم، گفت: رشته دکترای اعتیاد و روانشناسی اعتیاد در جهان داریم و در ایران هم حتماً لازم است افرادی این دوره‌ها را بگذرانند ولی متأسفانه کمبود بسیاری در این زمینه داریم.
تاجری ادامه داد: این وظیفه ارگان‌های رسمی و ستاد مبارزه با موادمخدر است که ببیند آیا این کمپ‌های ترک اعتیاد که یارانه بسیاری دریافت می‌کنند و هزینه بسیاری صرف آنها می‌شود کارآمدی دارند. بعضاً مشاهده می‌شود برخی کمپ‌ها متادون‌های یارانه‌ای را دریافت و در بازار آزاد به فروش می‌رسانند که البته برخی از این مراکز هم پلمپ شده‌اند.
یارانه مشاوره و روان درمانی بدهند
نایب رئیس جمعیت مبارزه با اعتیاد بهروزان افزود: آیا نمی‌توان این یارانه را طور دیگری توزیع کرد؟ به عنوان مثال در کنار یارانه داروی ترک اعتیاد، یارانه به روانشناسان و متخصصان، تخصیص دهند و از آنها حمایت کنند تا بتوانند جلسات مشاوره منسجم برگزار کنند.
